Με δραματικό από
όλες τις πλευρές και σε όλους τους τόνους τρόπο, οδηγήθηκαν σε ναυάγιο οι
συνομιλίες για τα κριτήρια του εδαφικού στο Μοντ Πελερέν χθες το βράδυ.
Το «Δυστυχώς δεν
υπήρξε κατάληξη στα κριτήρια του εδαφικού» που έγραψε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος
κ. Χριστοδουλίδης στον προσωπικό του λογαριασμό στο twitter αλλά και ο πρόλογός
του κατά την ενημέρωση προς τους δημοσιογράφους όπου είπε ότι «δεν είναι μια καλή
βραδιά για την πατρίδα μας. Δεν είμαστε καθόλου ευτυχείς. Ειλικρινά λυπούμαστε
που ως αποτέλεσμα της τουρκικής στάσης δεν κατέστη δυνατόν να ολοκληρωθεί μια
πολύ υποσχόμενη διαδικασία» δείχνουν το δραματικό της κατάληξης των συνομιλιών
για τα κριτήρια του εδαφικού στο Μοντ Πελερέν.
Η διαδικασία ξεκίνησε επί της ουσίας τη Δευτέρα το πρωί, εφόσον την Κυριακή η
συζήτηση ανάμεσα σε Αναστασιάδη και Ακιντζί ήταν πιο γενική. Τη Δευτέρα μπήκαν
οι ηγέτες στα κριτήρια του εδαφικού και οι πληροφορίες μέχρι το μεσημέρι έλεγαν
πως το ίδιο απόγευμα θα διαφανεί τι πρόκειται να γίνει. Αρμόδιες πηγές τόνιζαν
πως δεν έχει πέσει ονοματολογία περιοχών στο τραπέζι, αλλά τα τρία κριτήρια. Ο
αριθμός των προσφύγων που επιστρέφουν υπό ε/κ διοίκηση, η ακτογραμμή και το
εδαφικό ποσοστό. Αν και δεν έγινε τελικά γνωστό ποια ήταν πρόοδος στα άλλα δυο,
το ποσοστό της επιστροφής προσφύγων ήταν εκείνο που συμπεριέλαβε δια της
πλαγίας τη Μόρφου με αποτέλεσμα να μην κάνει το βήμα ο Μουσταφά Ακιτντζί.
«Οι ενδείξεις» δεν έγιναν αποδείξεις
Ενώ καθόλη τη διάρκεια
της εβδομάδας ακούγονταν νούμερα που αφορούσαν το πόσοι πρόσφυγες θα
επιστρέψουν υπό ε/κ διοίκηση, τελικά το περιθώριο ήταν μικρό. «Υπήρχε ένα
περιθώριο που ήταν αρκετά καλό, που κινούνταν ανάμεσα στο 28,2% και στο 29,2%.
Ο Ακιντζί είχε δυσκολία να καθορίσει τον αριθμό των προσφύγων που θα
επέστρεφαν» τονίζεται από αρμόδιες πηγές. Κρίνεται δε πως το κριτήριο της
επιστροφής προσφύγων κόλλησε στη Μόρφου, εφόσον θα έπρεπε να βγει ένας αριθμός
που θα ήταν λογικός και που την προηγούμενη εβδομάδα φαινόταν να τον αποδέχεται
ο Μουσταφα Ακιντζί. Εντούτοις, σύμφωνα με τις πληροφορίες, τη Δευτέρα το βράδυ
παρουσιάστηκε δυστοκία. Προσπάθησαν δε οι ηγέτες με άλλους τρόπους να
καλύψουν τη διαφορά αλλά αυτό δεν κατέστη εφικτό. Με τη σειρά και όπως είπανε
πηγές στην «Κ» η δυστοκία αυτή εκ μέρους του Μουσταφά Ακιντζί, φανερά, δεν
αποδόθηκε κάπου. Όμως η συζήτηση δεν μπήκε ουσιαστικά στη Μόρφου, σε κανένα
τοπωνύμιο, «αλλά για να σου δώσει έναν αριθμό που ήθελε η ε/κ πλευρά για
πρόσφυγες που επιστρέφουν έπρεπε να συμπεριληφθεί η Μόρφου» τονίστηκε
χαρακτηριστικά. Ως εκ τούτου, οι ενδείξεις που είχαν διαφανεί κατά την πρώτη
συζήτηση του εδαφικού στο Μοντ Πελερέν εκ μέρους της τ/κ πλευράς, δεν έγιναν
αποδείξεις. Αν αυτό συνέβαινε και αν τελικά η συμφωνία στα κριτήρια οδηγούσε σε
αποτύπωση σε χάρτες, η ε/κ πλευρά σύμφωνα με πληροφορίες ήταν έτοιμη ακόμη και
χθες να δώσει ημερομηνία για πολυμερή.
Η απογοήτευση και το blame game
Ο κυβερνητικός
εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης μιλώντας στους δημοσιογράφους δεν έκρυψε την
απογοήτευση και του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας για την κατάληξη των
συνομιλιών. Ο Πρόεδρος κατέβηκε ο ίδιος μετά που οριστικοποιήθηκε το ναυάγιο
στη διαπραγματευτική ομάδα για να κάνει την ενημέρωση. Ο κυβερνητικός
Εκπρόσωπος από την άλλη έκανε δε και αναφορά στο λεγόμενο blame game, λέγοντας
πως «έχω ακούσει να γίνεται κριτική από τον εκπρόσωπο του κ. Ακιντζί που είναι
καταδικαστέα και σε καμία περίπτωση δεν αντικατοπτρίζει στο τραπέζι των
διαπραγματεύσεων. Δεν είναι επιθυμία μας να μπούμε σε ένα παιχνίδι ευθυνών
ειδικότερα αυτό το βράδυ που είναι μια δύσκολη βραδιά για την πατρίδα μας και
θέλω να το ξεκαθαρίσω δεν είμαστε ευτυχείς».
Τόνισε δε πως ο
Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιστρέφοντας στην Κύπρο θα ενημερώσει το λαό ο ίδιος
για τις εξελίξεις και όσα έγιναν στην Ελβετία και ολοκλήρωσε την τοποθέτησή του
λέγοντας πως «είμαστε σταθερά αποφασισμένοι να συνεχίσουμε τις προσπάθειες
τερματισμού της κατοχής της πατρίδας μας. Επιθυμούμε περισσότερο από
οποιονδήποτε άλλον τον τερματισμό αυτής της απαράδεχτης κατάστασης πραγμάτων.
Θα πράξουμε ότι είναι δυνατό για να πετύχουμε αυτό το στόχο. Όσα προβλήματα κι
αν υπάρχουν, είναι ξεκάθαρη η βούλησή μας να εργαστούμε για να τα
αντιμετωπίσουμε. Ποτέ δεν θεωρούσαμε πως ήταν εύκολη αυτή η προσπάθεια. Παρόλα αυτά
δεν μπορώ παρά να εκφράσω τη λύπη μας για το σημερινό αποτέλεσμα».
Σε ερώτηση για τη
διαδικασία και πως συνεχίζεται απάντησε ότι θα επιστρέψει η αποστολή στην
Κύπρο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα ανασκοπήσει την όλη κατάσταση και θα
ληφθούν αποφάσεις. Δεν έχουν παρθεί αποφάσεις για το πώς θα συνεχιστεί η
διαδικασία, για την ώρα πάντως. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επανέλαβε και την
πρόθεση του Προέδρου της Δημοκρατίας ότι η ε/κ πλευρά είναι σταθερά
αποφασισμένη να συνεχιστεί η προσπάθεια.
Η εμπλοκή της Ελλάδας, η πολυμερής και η
ενημέρωση του ΓΓ
Ο κυβερνητικός
εκπρόσωπος απάντησε και για την εμπλοκή της Ελλάδας για διμερή διάλογο με την
Τουρκία αναφορικά με την πολυμερή, που είχε προκαλέσει «κρίση» στις συνομιλίες
λέγοντας ότι σε καμία περίπτωση αυτό δεν επηρέασε τις συνομιλίες στο Μοντ
Πελερέν. Υπενθυμίζεται πως η πλευρά Ακιντζί είχε εκφράσει τη διαφωνία με τη
θέση αυτή της Αθήνας, με τη Λευκωσία όμως να στέλνει το μήνυμα της κοινής
γραμμής.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης
αναφέρθηκε και στον αν τελικά θα δίνονταν χθες ημερομηνία για πολυμερή
διάσκεψη. «Μια ημερομηνία για
την πολυμερή θα μπορούσε, ήταν καθορισμένη, αν υπήρχαν αυτά που έπρεπε να
γίνουν. Συμφωνία στα κριτήρια και αποτύπωση στο χάρτη. Αν υπήρχε αυτή η πρόοδος
ήμασταν έτοιμοι απόψε, σε συνεννόηση με την ελληνική κυβέρνηση να ανακοινωθεί
ημερομηνία για την πολυμερή», απάντησε. Ως προς το ποιος φταίει για την
κατάληξη των συνομιλιών και γιατί η ευθύνη δεν βαραίνει την ε/κ πλευρά,
επανέλαβε ότι «όταν φτάνεις σε μια τόσο κρίσιμη διαδικασία και τόσο κοντά σε ένα
τόσο σημαντικό κεφάλαιο, θεωρώ πως η όποια προσπάθεια επίρρηψης ευθυνών είναι
άστοχη», Τα ΗΕ, πρόσθεσε, εδώ και 18 μήνες παρακολουθούν τη διαδικασία και
γνωρίζουν πως έχουμε φτάσει στην παρούσα κατάσταση πραγμάτων.
Ερωτηθείς αν θα
πραγματοποιηθεί συνάντηση του Πρωθυπουργού της Ελλάδας Αλέξη Τσίπρα με τον
Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παρά το αποτέλεσμα στο Μοντ Πελερέν, ο κ.
Χριστοδουλίδης είπε πως γνωρίζει ότι υπήρχε μετά από αίτημα του Ελληνα
Πρωθυπουργού ανταπόκριση για να γίνει μια τέτοια συνάντηση ενδεχομένως το πρώτο
δεκαήμερο του Δεκεμβρίου και εξέφρασε την ελπίδα αυτή να πραγματοποιηθεί.
Τι λένε οι τ/κ
Από την άλλη πλευρά,
σχεδόν όπως αναφέρθηκε και πιο πριν, και ενώ η διαδικασία βρισκόταν σε εξέλιξη
μετά το δείπνο, έδιναν μέσω των κοινωνικών δικτύων «κλίμα» από τη δική τους
πλευρά. Μάλιστα, σε κάποια στιγμή και λίγο πριν γίνει γνωστό το ναυάγιο στις
συνομιλίες, η «Προεδρία» των κατεχομένων έβγαλε και σχετική ανακοίνωση σύμφωνα
με την οποία η ε/κ πλευρά είχε μεταβεί στις συνομιλίες με μαξιμαλιστικές
θέσεις.
Η ανακοίνωση αυτή, που
έγινε γνωστή και μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, προκάλεσε αναστάτωση στο
ξενοδοχείο που λάμβαναν χώρα οι συνομιλίες. Από την άλλη, και η τοποθέτηση του
εκπροσώπου του κ. Ακιντζί κινήθηκε στην ίδια γραμμή εφόσον μεταξύ άλλων είπε.
«Ήρθαν (οι ε/κ) με
μαξιμαλιστικές θέσεις σε όλα. Δεν ήταν καθόλου υποβοηθητική η στάση τους στο
εδαφικό. Έβαλαν χωρίς διαπραγμάτευση των αριθμό των 90.000 προσφύγων. Αυτό 12
χρόνια μετά το σχέδιο Ανάν δεν είναι βοηθητικό. Δεν προσπάθησαν καν να
διαπραγματευτούν. Ήρθαν στην Ελβετία για να βάλουν στην τσέπη τους και
όχι να βγάλουν».
Η ανακοίνωση των ΗΕ και ο έντονος
προβληματισμός
Των όσων δραματικών
για την έκβαση των γεγονότων στο Μοντ Πελερέν γίνονταν κατά τη διάρκεια της
χθεσινής βραδιάς, ήρθε να επιβεβαιώσει η ανακοίνωση των ΗΕ. Αρμόδιες πηγές
τόνισαν πως και το ύφος αυτής, δεν αφήνει άλλα περιθώρια ανάγνωσης πέραν του
προβληματισμού που επικρατεί πλέον. Ειδικότερα ο προβληματισμός αυτός
εστιάζεται στα περαιτέρω βήματα για τους ηγέτες με την επιστροφή τους στην
Κύπρο.
Ολόκληρη η ανακοίνωση
έχει ως εξής: «Ο Ελληνοκύπριος
ηγέτης Νίκος Αναστασιάδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί έχουν
εμπλακεί σε σοβαρές και διαρκείς διαπραγματεύσεις κατά τη διάρκεια των δυο
τελευταίων ημερών στο Μοντ Πελεράν. Παρά τις καλύτερες των προσπαθειών τους, ο
Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά
Ακιντζί δεν μπόρεσαν να επιτύχουν τις απαραίτητες περαιτέρω συγκλίσεις στα
κριτήρια για εδαφικές προσαρμογές που θα άνοιγαν το δρόμο για την τελευταία
πράξη των συνομιλιών. Οι δυο πλευρές αποφάσισαν να επιστρέψουν στην Κύπρο και
να προβληματιστούν (reflect) για τη μετέπειτα πορεία».
Τέλος σημειώνεται πως
ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ των ΗΕ Έσπεν Μπαρθ `Ειντε θα θέσει αυτές τις
εξελίξεις υπόψη του Γενικού Γραμματέα.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ