ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ -
ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Το ενδεχόμενο μιας μεγάλης κλίμακας ανθρωπιστικής κρίσης, που
μπορεί να ξεσπάσει άμεσα στην Ελλάδα, εξετάζεται πλέον ανοιχτά από την
Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Και το «άμεσα» τοποθετείται σε ακριβώς μία εβδομάδα, όταν
θα γίνει η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής με τη συμμετοχή της Τουρκίας.
Ξεκάθαρος ήταν την περασμένη Πέμπτη ο αρμόδιος επίτροπος Μετανάστευσης Δημ. Αβραμόπουλος, ο οποίος προειδοποίησε ότι «κινδυνεύει να καταρρεύσει όλο το σύστημα» αν δεν υπάρχουν συγκεκριμένα αποτελέσματα μέχρι τις 7 Μαρτίου, ενώ ο υπουργός Εσωτερικών της Ολλανδίας, Κλ. Ντάικοφ, μίλησε για «σχεδιασμό εκτάκτου ανάγκης».
Ενώ η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν έχει χρειαστεί από τη «δημιουργία» της μέχρι τώρα να δώσει ποτέ ανθρωπιστική βοήθεια σε κράτος-μέλος της, αυτή τη στιγμή μελετά τρόπους πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει κάτι τέτοιο στη χώρα μας και όχι μόνο. Η Ελλάδα ίσως να είναι η πρώτη χώρα που μπορεί να χρειαστεί βοήθεια για αντιμετώπιση ανθρωπιστικής κρίσης.
Ωστόσο είναι πολύ πιθανό να ακολουθήσουν και άλλες στο διάδρομο των Δυτικών Βαλκανίων, καθώς θα μπορούσε να ξεσπάσει ανάλογη κρίση στον πληθυσμό των προσφύγων και μεταναστών που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα σύνορα χωρίς στέγη και πολλές φορές χωρίς πρόσβαση σε τροφή. Oι υπολογισμοί έως την Παρασκευή ήταν ότι 25.000 πρόσφυγες βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε ελληνικό έδαφος, ενώ υπολογίζεται ότι προστίθενται καθημερινά 2.000 - 3.000 άτομα.
Τι ετοιμάζει
Η Ε.Ε., μέχρι στιγμής, έχει χρησιμοποιήσει σε χώρες εκτός ορίων της δύο βασικά σχέδια για την αντιμετώπιση ανθρωπιστικής κρίσης από αυξημένες προσφυγικές ροές. Αυτά βρίσκονται υπό επεξεργασία και τώρα για την περίπτωση της Ελλάδας, ενώ η τελική πρόταση της επιτροπής, σύμφωνα με υψηλόβαθμο αξιωματούχο, μπορεί να είναι έτοιμη ακόμα και τις επόμενες ημέρες.
Οπως λένε στην «Κ» ευρωπαϊκές πηγές, η ομάδα του Ολλανδού Μάρτιν Φερβέι, του επικεφαλής για την ευρωπαϊκή Task Force που έχει αναλάβει και την επίβλεψη της προόδου στα θέματα της προσφυγικής κρίσης (δημιουργία hotspots κ.λπ.), βρισκόταν έως πρόσφατα στην Ελλάδα με σκοπό να καταγράψει τις ελλείψεις αλλά και τις υποδομές που ήδη υπάρχουν, μία εργασία που γίνεται σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Το πρώτο σχέδιο είναι αυτό που εφαρμόζεται σε μία σειρά από χώρες της Αφρικής, αλλά και στον Λίβανο και την Ιορδανία, που αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουν τεράστιο πρόβλημα με τις προσφυγικές ροές (στην περίπτωση του Λιβάνου φτάνουν και το 50% του πληθυσμού της χώρας). Εκεί η Ε.Ε., μέσω του αρμόδιου επιτρόπου για ανθρωπιστική βοήθεια και πολιτική προστασία, Χρ. Στυλιανίδη, έχει συμβάλει με το να προσφέρει τη χρηματοδότηση σε έναν διεθνή οργανισμό, όπως ο Ερυθρός Σταυρός ή η Υπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, για τη δημιουργία προσφυγικών καταυλισμών – δηλαδή στήσιμο σκηνών, παροχή τροφής, ύδρευσης, αποχέτευσης, φύλαξης, ιατρικής βοήθειας κ.λπ.
Το μεγαλύτερο αρνητικό στο σχέδιο αυτό είναι ότι δημιουργείται μία συγκεκριμένη περιοχή που θα επωμιστεί το βάρος ενός καινούργιου προσφυγικού πληθυσμού, και στην περίπτωση της Ελλάδας αναμένεται να δημιουργηθούν αντιδράσεις από τους κατοίκους της περιοχής ή των περιοχών όπου θα αποφασιστεί η δημιουργία τέτοιων προσφυγικών καταυλισμών.
Εναλλακτικά
Το δεύτερο σχέδιο είναι να δίνονται σε πρόσφυγες χρήματα σε μορφή κουπονιών (voucher) με τα οποία θα μπορούν να νοικιάσουν διαμερίσματα ή δωμάτια σε ξενοδοχεία και συγχρόνως να παρέχονται και άλλα κουπόνια για αγορές τροφίμων σε σούπερ μάρκετ, ή άλλες αγορές. Αυτός είναι ένας τρόπος να μην περιθωριοποιηθούν οι πρόσφυγες, αλλά και να δοθεί μία ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, καθώς η χώρα επωμίζεται οικονομικό βάρος με τις αυξημένες προσφυγικές ροές.
Αυτό το σχέδιο έχει εφαρμοστεί στο παρελθόν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε Σύρους πρόσφυγες στον Λίβανο, σε Τσετσένους πρόσφυγες στο Αζερμπαϊτζάν, ενώ η παροχή κουπονιών για σίτιση έχει χρησιμοποιηθεί και κατά τη διάρκεια λιμού στη Σομαλία...
Ξεκάθαρος ήταν την περασμένη Πέμπτη ο αρμόδιος επίτροπος Μετανάστευσης Δημ. Αβραμόπουλος, ο οποίος προειδοποίησε ότι «κινδυνεύει να καταρρεύσει όλο το σύστημα» αν δεν υπάρχουν συγκεκριμένα αποτελέσματα μέχρι τις 7 Μαρτίου, ενώ ο υπουργός Εσωτερικών της Ολλανδίας, Κλ. Ντάικοφ, μίλησε για «σχεδιασμό εκτάκτου ανάγκης».
Ενώ η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν έχει χρειαστεί από τη «δημιουργία» της μέχρι τώρα να δώσει ποτέ ανθρωπιστική βοήθεια σε κράτος-μέλος της, αυτή τη στιγμή μελετά τρόπους πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει κάτι τέτοιο στη χώρα μας και όχι μόνο. Η Ελλάδα ίσως να είναι η πρώτη χώρα που μπορεί να χρειαστεί βοήθεια για αντιμετώπιση ανθρωπιστικής κρίσης.
Ωστόσο είναι πολύ πιθανό να ακολουθήσουν και άλλες στο διάδρομο των Δυτικών Βαλκανίων, καθώς θα μπορούσε να ξεσπάσει ανάλογη κρίση στον πληθυσμό των προσφύγων και μεταναστών που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα σύνορα χωρίς στέγη και πολλές φορές χωρίς πρόσβαση σε τροφή. Oι υπολογισμοί έως την Παρασκευή ήταν ότι 25.000 πρόσφυγες βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε ελληνικό έδαφος, ενώ υπολογίζεται ότι προστίθενται καθημερινά 2.000 - 3.000 άτομα.
Τι ετοιμάζει
Η Ε.Ε., μέχρι στιγμής, έχει χρησιμοποιήσει σε χώρες εκτός ορίων της δύο βασικά σχέδια για την αντιμετώπιση ανθρωπιστικής κρίσης από αυξημένες προσφυγικές ροές. Αυτά βρίσκονται υπό επεξεργασία και τώρα για την περίπτωση της Ελλάδας, ενώ η τελική πρόταση της επιτροπής, σύμφωνα με υψηλόβαθμο αξιωματούχο, μπορεί να είναι έτοιμη ακόμα και τις επόμενες ημέρες.
Οπως λένε στην «Κ» ευρωπαϊκές πηγές, η ομάδα του Ολλανδού Μάρτιν Φερβέι, του επικεφαλής για την ευρωπαϊκή Task Force που έχει αναλάβει και την επίβλεψη της προόδου στα θέματα της προσφυγικής κρίσης (δημιουργία hotspots κ.λπ.), βρισκόταν έως πρόσφατα στην Ελλάδα με σκοπό να καταγράψει τις ελλείψεις αλλά και τις υποδομές που ήδη υπάρχουν, μία εργασία που γίνεται σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Το πρώτο σχέδιο είναι αυτό που εφαρμόζεται σε μία σειρά από χώρες της Αφρικής, αλλά και στον Λίβανο και την Ιορδανία, που αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουν τεράστιο πρόβλημα με τις προσφυγικές ροές (στην περίπτωση του Λιβάνου φτάνουν και το 50% του πληθυσμού της χώρας). Εκεί η Ε.Ε., μέσω του αρμόδιου επιτρόπου για ανθρωπιστική βοήθεια και πολιτική προστασία, Χρ. Στυλιανίδη, έχει συμβάλει με το να προσφέρει τη χρηματοδότηση σε έναν διεθνή οργανισμό, όπως ο Ερυθρός Σταυρός ή η Υπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, για τη δημιουργία προσφυγικών καταυλισμών – δηλαδή στήσιμο σκηνών, παροχή τροφής, ύδρευσης, αποχέτευσης, φύλαξης, ιατρικής βοήθειας κ.λπ.
Το μεγαλύτερο αρνητικό στο σχέδιο αυτό είναι ότι δημιουργείται μία συγκεκριμένη περιοχή που θα επωμιστεί το βάρος ενός καινούργιου προσφυγικού πληθυσμού, και στην περίπτωση της Ελλάδας αναμένεται να δημιουργηθούν αντιδράσεις από τους κατοίκους της περιοχής ή των περιοχών όπου θα αποφασιστεί η δημιουργία τέτοιων προσφυγικών καταυλισμών.
Εναλλακτικά
Το δεύτερο σχέδιο είναι να δίνονται σε πρόσφυγες χρήματα σε μορφή κουπονιών (voucher) με τα οποία θα μπορούν να νοικιάσουν διαμερίσματα ή δωμάτια σε ξενοδοχεία και συγχρόνως να παρέχονται και άλλα κουπόνια για αγορές τροφίμων σε σούπερ μάρκετ, ή άλλες αγορές. Αυτός είναι ένας τρόπος να μην περιθωριοποιηθούν οι πρόσφυγες, αλλά και να δοθεί μία ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, καθώς η χώρα επωμίζεται οικονομικό βάρος με τις αυξημένες προσφυγικές ροές.
Αυτό το σχέδιο έχει εφαρμοστεί στο παρελθόν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε Σύρους πρόσφυγες στον Λίβανο, σε Τσετσένους πρόσφυγες στο Αζερμπαϊτζάν, ενώ η παροχή κουπονιών για σίτιση έχει χρησιμοποιηθεί και κατά τη διάρκεια λιμού στη Σομαλία...
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 28/02/2016