ZEZA ZHKOY
Ο μαζικός επαναπατρισμός κεφαλαίων στην Ιαπωνία από τίτλους υψηλού κινδύνου και νομίσματα υψηλών αποδόσεων επιτοκίων, εκτίναξε στα ύψη το γιεν και βύθισε το δολάριο στα χαμηλότερα επίπεδα 13 ετών, τη στερλίνα στα χαμηλά οχτώ ετών και το ευρώ στο ναδίρ έξι ετών.
Μεταξύ 2005 και 2007, οι Iάπωνες επενδυτές –θεσμικοί και ιδιώτες– είχαν αγοράσει ξένες μετοχές και ομόλογα αξίας περίπου 500 δισ. δολαρίων που προσέφεραν υψηλές αποδόσεις. Επειδή τα ιαπωνικά επιτόκια ήταν και είναι τα χαμηλότερα μεταξύ των ισχυροτέρων οικονομικώς κρατών, οι επενδύσεις σε αξίες εκπεφρασμένες σε γιεν δεν ήταν αποδοτικές.
Οι Ιάπωνες –και σχεδόν οι πάντες ανά τον κόσμο επενδυτές και επιχειρήσεις– εκμεταλλευόμενοι τα ελκυστικά χαμηλά επίπεδα των ιαπωνικών επιτοκίων, χρηματοδοτούσαν τις επενδύσεις τους, δηλαδή την επενδυτική στρατηγική που ονομάζεται «carry trade». Μέσω της στρατηγικής αυτής δανείζονταν σε γιεν και στη συνέχεια τα πουλούσαν για να επενδύσουν σε νομίσματα υψηλής απόδοσης επιτοκίων ή σε άλλες μορφές επενδύσεων όπως εμπορεύματα, μετοχές και ομόλογα των αναδυόμενων οικονομιών. Να επισημανθεί ότι, από τον Aύγουστο του 2000 τα μηδενικά επιτόκια της Ιαπωνίας αυξήθηκαν για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 2006 στο 0,25%(!) και για δεύτερη φορά τον Φεβρουάριο του 2007 στο 0,50%. Από τότε παραμένουν στα ίδια επίπεδα. Ακριβώς η κύρια αιτία της φυγής των ιαπωνικών κεφαλαίων ήταν τα σχεδόν μηδενικά επιτόκια της χώρας τους.
Ομως, τώρα, μέσα σε κλίμα σύγχυσης και πανικού, κάνουν την αντίθετη κίνηση, προκαλώντας σοβαρές παρενέργειες. Η πιστωτική κρίση και οι συνέπειές της έχουν πάρει μεγάλες διαστάσεις και απειλούν ευθέως τις οικονομίες σε όλα τα γεωγραφικά πλάτη και χωρίς διάκριση. Αγορές και οικονομίες –ισχυρές και αναδυόμενες– υφίστανται έντονους κραδασμούς λόγω της δεινής κρίσης που δημιούργησε σε πολλά επίπεδα το πιστωτικό κραχ.
Ο καλπασμός του γιεν επιφέρει σοβαρό πλήγμα στις εξαγωγικές εταιρείες της Ιαπωνίας, με συνέπεια οι επενδυτές να ξεπουλούν τις μετοχές τους. Η μετοχή της κορυφαίας εταιρείας SONY έκλεισε με πτώση 14%. Το Xρηματιστήριο του Tόκιο υπέστη νέα συντριβή. O δείκτης Nikkei κατέρρευσε στις 7.788,56 μονάδες, και έκλεισε με πτώση 9,6% στις 7.649,08 μονάδες, δηλαδή στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 5-1/2 ετών. Από τις αρχές του έτους η πτώση του είναι της τάξεως του 50%.
Ετσι για την ιστορία αξίζει να επισημανθεί πως από τα ύψη-ρεκόρ των 38.915,87 μονάδων που τα κατέκτησε ο δείκτης Nikkei στις 29 Δεκεμβρίου του 1989, γκρεμίστηκε στη συνέχεια κατά τη διάρκεια της οδυνηρής περασμένης δεκαετίας όταν η «φούσκα» έσκασε. H απαξίωση του Nikkei, φωτίζει τη χρεοκοπία του ιαπωνικού χρηματιστηρίου.
Η κυβέρνηση του Τόκιο ανησυχεί σφόδρα, καθώς η αλματώδης άνοδος του γιεν θα αποτελέσει φραγμό στην ώθηση που επιθυμεί να δώσει στις θρυλούμενες μεταρρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της ιαπωνικής οικονομίας και θα επιδεινώσει την κατάσταση των επιχειρήσεων. Αναπόφευκτα, λοιπόν, θα εξαναγκαστεί η Ιαπωνία να προβεί σε παρεμβάσεις. Ομως θέλει να αποφύγει τις πρακτικές του παρελθόντος.
Aξίζει να θυμίσω ότι η πολιτική των παρεμβάσεων τερματίστηκε τον Μάρτιο του 2004. Τότε, η Kεντρική Tράπεζα της Iαπωνίας ξόδεψε τους τρεις πρώτους μήνες (του 2004) 15 τρισ. γιεν, αφού είχε ήδη δαπανήσει στο σύνολο του 2003 το ποσό ρεκόρ των 20 τρισ. γιεν (δηλαδή περίπου το διπλάσιο του τότε εμπορικού πλεονάσματός της), με στόχο να αποτραπεί η ενίσχυση του γιεν έναντι του δολαρίου ώστε να προστατεύσει την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών της χώρας.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 25/10/2008
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου