Η επόμενη αποστολή στον ISS με το διαστημικό λεωφορείο Εντέβορ θα προσθέσει στην κατασκευή τρία ακόμη υπνοδωμάτια, μία τουαλέτα και ένα ψυγείο, προετοιμάζοντας το έδαφος για τον διπλασιασμό του αριθμού των αστροναυτών που θα φιλοξενεί ο σταθμός.Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός θεωρείται μοναδικό επίτευγμα της ανθρώπινης διαστημικής εξερεύνησης δίνοντας στους αστροναύτες τη δυνατότητα να ζήσουν και να εργαστούν σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Μέχρι την κατασκευή του σταθμού, η μέγιστη διάρκεια παραμονής του ανθρώπου σε τέτοιες συνθήκες δε ξεπερνούσε τις δύο εβδομάδες, λόγω των περιορισμών σε καύσιμα και τρόφιμα των διαστημικών λεωφορείω, ενώ στο σταθμό η περίοδος παραμονής μπορεί να φτάσει τους έξι μήνες.
Τους παίρνει ο ύπνος… όρθιους
Η έλλειψη βαρύτητας, κύριο χαρακτηριστικό της διαμονής στον διαστημικό σταθμό, είναι αυτή που προσδιορίζει και διαφοροποιεί σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο ζωής σε σχέση με τη Γη. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει διαφορά αν οι αστροναύτες κοιμούνται σε οριζόντια, κάθετη ή ανάποδη θέση, αφού η μηδενική βαρύτητα δεν επιτρέπει στο αίμα να συγκεντρωθεί χαμηλά. Έτσι, για πρακτικούς κυρίως λόγους, οι αστροναύτες κοιμούνται σε υπνόσακους προσαρμοσμένους στα τοιχώματα του σταθμού, σε όρθια θέση.
Κάθε αστροναύτης έχει το δικό του υπνοδωμάτιο, μεγέθους που δεν ξεπερνάει αυτό μιας ευρύχωρης ντουλάπας. Αυτός είναι και ο προσωπικός χώρος των αστροναυτών, όπου έχουν τα ρούχα τους, το προσωπικό τους laptop και άλλα αντικείμενα, ενώ στο ρωσικό τμήμα, τα υπνοδωμάτια διαθέτουν και παράθυρο με τη μοναδική θέα του πλανήτη μας από ψηλά.
Ζωή χωρίς ψυγείο
Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός δε διαθέτει κουζίνα, έτσι οι αστροναύτες δεν μπορούν να μαγειρέψουν. Διαθέτει ωστόσο τραπέζι, που βοηθά να μένουν τα ποτήρια και οι κονσέρβες στη θέση τους και να μην αιωρούνται. Το φαγητό στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι συσκευασμένο σε κονσέρβες, αφού ο σταθμός δε διαθέτει ούτε ψυγείο. Η χρήση κάποιας συσκευασμένης σάλτσας βοηθά στο να… κολλάει το φαγητό στο κουτάλι, ενώ τα αναψυκτικά και τα ροφήματα είναι όλα ειδικά συσκευασμένα. Οι αποστολές ανεφοδιασμού που φτάνουν στον σταθμό ανά τακτά διαστήματα φέρνουν μαζί τους και κάποια φρέσκα λαχανικά, τα οποία φυσικά γίνονται ανάρπαστα και εξαντλούνται τις πρώτες ημέρες.
Το νερό στον διαστημικό σταθμό είναι είτε ζεστό, είτε καυτό, δεν υπάρχει δυνατότητα παροχής κρύου νερού. Αν κάποιος από τους αστροναύτες θελήσει κρύο ρόφημα, το παρασκευάζει σε μια συσκευασία και απλά το τοποθετεί σε κάποιο δροσερό σημείο του σταθμού μέχρι να κρυώσει. Το ζήτημα του ψυγείου ωστόσο αναμένεται να διευθετηθεί με την επόμενη αποστολή του Εντέβορ που αναχωρεί για τον σταθμό την Παρασκευή 14 Νοεμβρίου, το οποίο θα μεταφέρει και ένα ψυγείο αποθήκευσης τροφίμων για τους αστροναύτες.
Δεμένοι στο διάδρομο γυμναστικής
Στο διαστημικό σταθμό οι κινήσεις των αστροναυτών δεν έχουν σε τίποτα να ζηλέψουν από αυτές των αθλητών ενόργανης γυμναστικής, ενώ μπορούν να σηκώσουν βάρη με το δάχτυλο του ενός χεριού, όλα χάρη στην έλλειψη βαρύτητας στο εσωτερικό του σταθμού. Ωστόσο, η μηδενική βαρύτητα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στη μυοσκελετική δομή των αστροναυτών, αφού δεν ασκούνται πιέσεις στον οργανισμό και οι μυς ενδέχεται να ατονήσουν.
Για το λόγο αυτό οι αστροναύτες ασκούνται σε καθημερινή βάση, τουλάχιστον δύο ώρες την ημέρα, ώστε να αποτρέψουν μεταβολές φυσιολογίας του οργανισμού. Ο διαστημικός σταθμός διαθέτει ειδικά προσαρμοσμένα όργανα γυμναστικής, ένα ποδήλατο και ένας διάδρομος που βοηθούν τους αστροναύτες να διατηρούν τη καλή τους κατάσταση. Μάλιστα, τον Απρίλιο του 2007, η αστροναύτης της αποστολής 14, Σουνίτα Γουίλιαμς, έγινε η πρώτη που έτρεξε τον μαραθώνιο της Βοστώνης από το διάστημα, την ίδια ώρα που χιλιάδες συμπατριώτες της κάλυπταν τη διαδρομή στη Γη.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 13/11/2008
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου