16.11.08

Οι «ορκισμένες παρθένες» της Αλβανίας

Με μια πρώτη ματιά «ο 89χρονος» Καμίλε Στέμα δείχνει ένας καλοστεκούμενος υπερήλικας με ροζιασμένα χέρια, ανδρική βράκα και στο κεφάλι το παραδοσιακό άσπρο κελέσι, που φορούν οι Αλβανοί του βορρά. Ακόμα και όταν κάθεται σταυροπόδι και πίνει ρακή καπνίζοντας, δύσκολα μπορείς να διακρίνεις ότι πίσω από το σταφιδιασμένο πρόσωπό του κρύβεται μια «ορκισμένη παρθένα», από τις δυο - τρεις που έχουν απομείνει πλέον στην Αλβανία.

Η Καμίλε Στέμα, γιατί περί αυτής πρόκειται, αποποιήθηκε τη γυναικεία της φύση όταν ήταν δέκα χρόνων και έκτοτε ζει σαν άνδρας στο χωριό Μπάρκανες, 40 χιλιόμετρα από τα Τίρανα, στις πλαγιές του όρους Ντάιτι. Ακολούθησε μια παλιά αλβανική παράδοση που επιτρέπει σε μια γυναίκα, η οποία ορκίστηκε ότι θα μείνει παρθένα, να ζει σαν άντρας και να γίνει ο αρχηγός μιας οικογένειας, η οποία δεν έχει στα μέλη της αρσενικό.

Κούρεψε, λοιπόν, τα μαλλιά της, φόρεσε παντελόνι και πήρε τη θέση του πατέρα της που είχε πεθάνει, με μοναδικό σκοπό της ζωής της πλέον να προστατέψει τη μητέρα και τις άλλες πέντε αδερφές της.

«Πήρα τον όρκο της παρθένας μόνη μου, δεν μου το επέβαλε κανείς. Αντιθέτως, μέχρι τα είκοσί μου χρόνια οι συγγενείς μου με πίεζαν να γίνω και πάλι γυναίκα, αλλά με τον χρόνο συνειδητοποίησαν ότι δεν κάνω πίσω. Για μένα σημασία είχε να μη μείνει το σπίτι χωρίς αρχηγό και έτσι ανέλαβα εγώ τον ρόλο του άντρα», λέει στην «Κ».

Με υποδέχεται στο σπιτάκι (του) της στο Μπάρκανας λέγοντάς μου: «Βάζω στοίχημα ότι αν με συναντούσες στον δρόμο θα έλεγες, γεια σου παππού...».

Μιλάει γρήγορα και δυνατά σαν πολυβόλο και όταν μου σφίγγει, σαν τανάλια το χέρι, ξεκαρδίζεται στα γέλια. «Σ' ένα γάμο χαιρέτησα μια κοπέλα πιάνοντας τρυφερά το χέρι της και την άκουσα να λέει στη μάνα της: αυτός ο παλιόγερος έχει κακές προθέσεις…».

Ενα δωματιάκι με δύο ράντζα και κάποιες φθαρμένες φλοκάτες στρωμένες πλάι στο τζάκι για να κάθεται αναπαυτικά, να πίνει τη ρακή της και να καπνίζει, δύο κιτρινισμένες κορνίζες με «αντρικές» φωτογραφίες της στον τοίχο, ένα ανδρικό ρολόι τσέπης κρεμασμένο στο τζάκι, μια λάμπα πετρελαίου είναι το βασίλειό της, πλημμυρισμένο από την αγάπη των τριγύρω της.

«Ρώτα ό,τι θέλεις»

«Κάτσε να πιούμε μια ρακή και ρώτα με ό,τι θέλεις. Τα θυμάμαι όλα μια χαρά. Εχω συνηθίσει. Ηρθαν και με βρήκαν από την Κίνα και την Αμερική για να τους πω την ιστορία μου», λέει και με τη φλόγα ενός ξύλου από το μισοσβησμένο τζάκι ανάβει το στριφτό τσιγάρο.

«Δούλεψα σκληρά στα χωράφια, έσπαζα πέτρες, σήκωνα φορτία, είχα το χαλινάρι της οικογένειας, κρατούσα το ταμείο, προστάτευα τη μάνα και τις αδερφές μου, πήγαινα για ψώνια στα Τίρανα, έκανα τις ίδιες δουλειές με τους άνδρες», συνεχίζει.

Η Καμίλε είναι γνωστή στην ευρύτερη περιοχή της ως η «Σότα της Κρούγιας», μυθικής πόλης των Αλβανών, καθώς εκεί γεννήθηκε ο εθνικός τους ήρωας Γεώργιος Σκεντέρμπεης, και τη σέβονται οι πάντες. Οπως σέβονταν ανέκαθεν στην Αλβανία τις «Σότες», όπως αποκαλούν τις «ορκισμένες παρθένες», από μια Αλβανίδα ονόματι Σότα, που σύμφωνα με τον θρύλο πολέμησε και έτρεψε σε φυγή ένα ολόκληρο ασκέρι Τούρκων στρατιωτών στις αρχές του 19ου αιώνα. Ισως και να θαυμάζουν κιόλας την Καμίλε, μια γυναίκα που πήρε τη ζωή στα χέρια της, απαρνήθηκε τη θηλυκότητά της και ζει σαν άντρας.

«Πήγαινα και εξακολουθώ να πηγαίνω στα καφενεία με τους άντρες, στις χαρές και τις λύπες κάθομαι μαζί τους στο τραπέζι και όχι με τις γυναίκες. Οταν χορεύω στα πανηγύρια τον «χορό των παλικαριών» και τον «χορό των αετών» μου πετούν χρήματα οι άλλοι άνδρες».

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 16/11/2008

Δεν υπάρχουν σχόλια: