ZEZA ZHKOY
Η κραυγή αγωνίας για την κρίση του καπιταλισμού –δηλαδή του αμερικανικού καπιταλισμού– συγκινεί ιδιαιτέρως τους πολλούς. Ωστόσο, οι βαθυστόχαστες προτάσεις με αφορμή τον αμοραλισμό(!) της Wall Street όντως διασκεδάζουν. Ομως, αυτό το «εξόχως» δικαιολογημένο θάμπωμα του αμερικανικού καπιταλισμού ανοίγει τον δρόμο για τη σύγχρονη οικονομία του οικονομικού ρεαλισμού.
Δηλαδή, τώρα τι να πούμε για τη Λατινική Aμερική, που οι λαοί της πληρώνουν βαριά λύτρα στον δικό της τύπου καπιταλισμό. Hδη η Aργεντινή έχει σχεδόν χρεοκοπήσει εκ νέου και η πρόεδρός της εκ του ασφαλούς κρατικοποίησε τα ιδιωτικά ασφαλιστικά ταμεία για να οικειοποιηθεί (δηλαδή να υφαρπάξει) τα πολύτιμα διαθέσιμά τους, και η Bραζιλία δοκιμάζεται οικτρά. Πρόσφατη ακόμη είναι η κρίση της Aσίας το 1997–98, που δοκιμάζεται ξανά, και που αποτελεί «φωτεινό» παράδειγμα στρεβλής ανάπτυξης του «ασιατικού μοντέλου». Οι υπερβολές και τα μειονεκτήματα του καπιταλισμού αγγλοσαξονικού τύπου είναι δομικού χαρακτήρα. Bεβαίως, είναι αφελείς όσοι πιστεύουν ότι μπορούν να ανακαλύψουν την «ιδανική» μορφή καπιταλισμού, επικρίνοντας μάλιστα τον εγωκεντρικό και ηδονιστικού τύπου καπιταλισμό που απολαμβάνει η Aμερική!
Απλώς, η απληστία των «πεινασμένων» αναδυόμενων γιγάντων της παγκόσμιας οικονομίας, δηλαδή της Κίνας, της Ινδίας, της Βραζιλίας, της Ρωσίας, αλλά και της Ανατολικής Ευρώπης, που αντωγωνίζεται αυτή των Αμερικής, εξελίσσεται πλέον σε τιμωρία και για τις δικές τους αγορές και για τους λαούς τους. Η μεγάλη κατανάλωση πρώτων υλών και προϊόντων, πέρα από αυτό που επιτρέπει το υπάρχον παραγωγικό δυναμικό, που έγινε αντικείμενο άγριας εκμετάλλευσης της κερδοσκοπίας, κατέληξε μπούμερανγκ για τις ίδιες!
Βεβαίως, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για ολόκληρο τον πλανήτη απορρέει από το γεγονός ότι η κυβέρνηση Μπους έχει διαβρώσει το οικονομικό μέλλον της Αμερικής. Ας μην ξεχνάμε ότι το μέλλον είναι μεγαλύτερο από το παρόν και ότι μια υγιής οικονομία ποτέ δεν αποκτάται με μηδενικό αντάλλαγμα. Πρέπει να κερδηθεί μέσω στυγερών δημοσιονομικών και νομισματικών πολιτικών, που θα κάνουν αρκετή ζημιά για να συμπιέσουν την υπερβολική δαπάνη που από το 1980 έχει γίνει έξη στη μεσαία τάξη της Αμερικής.
O νεοεκλεγείς μαύρος πρόεδρος της Αμερικής, Μπαράκ Χουσεΐν Ομπάμα, αντιλαμβάνεται ότι δεν αρκούν η απόλυτη «λαϊκή» κυριαρχία που έχει κατακτήσει και τα ειλικρινή συγχαρητήρια της υφηλίου που συνοδεύουν την εκλογή του. Οντως, η Ιστορία αποδεικνύεται (δικαίως) γενναιόδωρη μαζί του, αλλά ο Ομπάμα στην πρώτη συνέντευξη Τύπου, προχθές Παρασκευή, υπερασπίστηκε με σύνεση και ορθή λογική τη σωτηρία της μεσαίας τάξης. Ομως, ο Μπους κληροδοτεί στον αμερικανικό λαό και στον Ομπάμα τη «βρώμικη» ομηρία της εξάρτησης της οικονομίας από τους ξένους πιστωτές.
Οι χώρες πτωχεύουν βαθμιαία, με το να δανείζονται τόσο πολλά χρήματα, ώστε οι πιστωτές να χάνουν την εμπιστοσύνη τους στην ικανότητά τους να αποπληρώσουν το χρέος. Κατόπιν πτωχεύουν ξαφνικά, όταν οι πιστωτές παύουν να τις δανείζουν. Αυτό έχει συμβεί σε κάμποσα έθνη του Tρίτου Kόσμου και εξ αιτίας του γεγονότος ότι ήταν αναγκασμένα να δανείζονται σε δολάρια. Καθώς το νόμισμά τους έχανε την εμπιστοσύνη των παγκόσμιων αγορών, κατέρρεε η αξία του έναντι του δολαρίου. Αλλά έτσι αυξανόταν το βάρος του πραγματικού τους χρέους.
Αυτό δεν μπορεί να συμβεί στις ΗΠΑ, λένε επειδή «βρισκόμαστε σε αλληλεξάρτηση με τους πιστωτές μας. Για παράδειγμα, η Κίνα, που μας δανείζει διαρκώς για να χρηματοδοτούμε τα ελλείμματά μας, σωρεύει ίσως πιστώσεις που χάνουν την αξία τους. Αλλά η Κίνα μάς χρειάζεται για να απορροφούμε διαρκώς τα προϊόντα της, επομένως η Κίνα θα εξακολουθήσει να μας δανείζει».
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 9/11/2008
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου