«Τομές»: η φενάκη του πολιτικού λόγου

Tου Χρήστου Γιανναρά

Η προεκλογική κενολογία υπόσχεται «τομές», βαθιές «τομές». Η λέξη είναι οπωσδήποτε εντυπωσιακή, αλλά έχει μεταλλαχθεί η σημασία της.

Το ουσιαστικό «τομή» παράγεται από το ρήμα «τέμνω». Τέμνω σημαίνει: σχίζω ή κόβω. Σχίζω για να διανοίξω, να φανερώσω και εντοπίσω τη βλάβη, τη σήψη, τη δυσλειτουργία οργανισμού ή οργάνου. Κόβω, αποκόπτω, αφαιρώ την αιτία της βλάβης, το χαλασμένο, μολυσμένο, σάπιο μέλος ή όργανο, για να αποκατασταθεί η ζωτική λειτουργία, η υγεία. Η λέξη «τομή» στην πολιτική χρησιμοποιείται με αναφορά σε ιατρικές κυρίως προσλαμβάνουσες.

Με καμιά γλωσσική λογική δεν μπορεί να ονομαστεί «τομή» η απλή διορθωτική παρέμβαση, η διαχειριστική «βελτίωση». Η τομή πονάει, έχει κόστος, συνεπάγεται διακινδύνευση, ενώ οι «βελτιώσεις» ρίχνουν απλώς στάχτη στα μάτια, έχουν «επικοινωνιακή» σκοπιμότητα: να μείνουν όλοι ευχαριστημένοι και ας σέρνεται η αρρώστια, η θανατηφόρα απειλή.

«Τομή» στην άσκηση πολιτικής σημαίνει: Αν η εξυγίανση της λειτουργίας του κράτους φανερά για όλους το απαιτεί, τότε να τολμηθούν απολύσεις, πειθαρχικές ποινές, δημεύσεις προϊόντων, χρηματισμού, κατεδαφίσεις αυθαιρέτων, να μπουν στη φυλακή οι φαύλοι όσο υψηλά και αν βρίσκονται.

Οι «τομές» δεν ξεκινάνε από ευφυή επινοήματα διαχειριστών της εξουσίας. Ξεκινάνε όπως και οι αποφάσεις για εγχείριση: Πρέπει να πιστοποιηθεί η επικίνδυνη δυσλειτουργία, να διαγνωσθεί έγκυρα η αιτία, να βεβαιωθεί η αναποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής αγωγής, να είναι σίγουρη η απειλή μόνιμης αναπηρίας ή θανάτου. Τότε αναλαμβάνεται το ρίσκο της «τομής». Κάθε επέμβαση με το νυστέρι συνεπάγεται κίνδυνο και πόνο, αλλά ο έμπειρος συνετός ζυγίζει τα ενδεχόμενα και επωμίζεται την ευθύνη της «τομής».

Παράδειγμα: Ο τρόπος που λειτουργεί στην Ελλάδα ο συνδικαλισμός των εργαζομένων του δημόσιου τομέα, είναι καρκίνος του κοινωνικού σώματος σε τελικό στάδιο. Βασανίζει ολόκληρο το σώμα με πρακτικές γκανγκστερικών εκβιασμών, συμπεριφορές στρατού κατοχής. Ερήμην των εργαζομένων και τάχα για το συμφέρον τους, οι χρυσοπληρωμένοι άεργοι επαγγελματίες του συνδικαλισμού ασελγούν με σαδισμό πάνω σε εκατοντάδες χιλιάδες ή εκατομμύρια συμπολιτών τους, μόνο για να ετοιμάσουν, σαν κομματικοί λακέδες, τη βουλευτική ή και υπουργική τους καριέρα. Ο καρκίνος στο κράτος λέγεται «κράτος εν κράτει» και είναι χειρουργήσιμος. Και ρεαλιστική «τομή» θα ήταν να εφαρμοστεί από τον κ. Καραμανλή ή τον κ. Παπανδρέου το γράμμα και το πνεύμα του Συντάγματος για τις απεργίες της δημοσιοϋπαλληλίας. Δεν τόλμησαν τόσα χρόνια, ζητάνε να συνεχίσουν να μας εμπαίζουν ασύστολα;

Κορύφωση του ανήθικου εμπαιγμού είναι το ψηφοθηρικό πρόσχημα του «διαλόγου» προκειμένου να αποφευχθεί το κόστος της «τομής». Γιατί τον «διάλογο» δεν τον κάνουν οι πολιτικοί με τον πάσχοντα λαό, δεν τολμάνε δημοψήφισμα να αποφανθεί ο λαός για τους συνδικαλιστές τυράννους του. Το κράτος διαλέγεται με το παρακράτος των συνδικαλιστών, ωσάν να παζαρεύουν την εφαρμογή του νόμου ο δικαστής με τον εγκληματία, να «διαλέγονται» για τη θεραπευτική αγωγή του αρρώστου ο γιατρός με τα κοράκια τους νεκροθάφτες.

Δεύτερο παράδειγμα εξόφθαλμης ανάγκης για «τομή»: η αναξιοκρατία που έχει οδηγήσει σε αποσύνθεση και σήψη τη θεσμική οργάνωση της συλλογικότητας.

Ηταν το επαχθέστερο ίσως κοινωνικό έγκλημα του ΠΑΣΟΚ υιοθετημένο ασμένως, για λόγους ψηφοθηρικού λαϊκισμού και από τη Ν.Δ.: Ισοπέδωσαν κάθε αξιοκρατική ιεραρχία στον δημόσιο τομέα, κάθε διαβάθμιση ευθυνών, προσόντων, συνέπειας, κατάργησαν τον πειθαρχικό έλεγχο σφαλμάτων, αμέλειας, αντικοινωνικής συμπεριφοράς. Η θεσμική αυτή άρνηση διάκρισης ποιοτήτων επεκτάθηκε αναπόφευκτα σε κάθε κοινωνική λειτουργία – από την κατάργηση ή αχρήστευση της βαθμολογίας στην υποχρεωτική εκπαίδευση, την εξάλειψη της άμιλλας και της στόχευσης στην αριστεία, ώς τα κομματικά κριτήρια για την ανάδειξη της ηγεσίας στις Ενοπλες Δυνάμεις, στη Δικαιοσύνη, στα πανεπιστήμια.

Μια χώρα χωρίς φυσικές πηγές πλούτου μπορεί να αναπληρώσει το υστέρημα, να ευημερήσει, να σημαδέψει τον πολιτισμό. Χώρα δίχως αξιοκρατία και θεσμική ιεράρχηση του ανθρώπινου δυναμικού της είναι νομοτελειακά προγραμμένη, έχει τελειώσει ιστορικά. Αν οι κομματικοί ηγέτες (που αλάνθαστα το λαϊκό αισθητήριο τούς αποκαλεί με υποκοριστικά) θέλουν να ασκήσουν πολιτική που θα επιφέρει «τομές» στον διαλυμένο και διεφθαρμένο δημόσιο βίο, δεν έχουν παρά να επαναφέρουν θεσμούς ιεραρχίας και κριτικής αξιολόγησης των δημόσιων λειτουργών. Διαφορετικά, ας πάψουν να μιλάνε για «τομές», «μεταρρυθμίσεις», «επανίδρυση του κράτους». Εχει και ο εμπαιγμός των πολιτών όρια.

Τρίτο παράδειγμα όπου κατεπειγόντως απαιτούνται τομές και οι κομματάρχες τις επαγγέλλονται χωρίς να τις τολμούν: το εκπαιδευτικό σύστημα. Είναι πια αφόρητη η πρόκληση ή και ωμή αναισχυντία να καυχώνται τα κόμματα εξουσίας για «τομές» και «μεταρρυθμίσεις» στην Παιδεία, όταν δεκαετίες τώρα, κατά κοινή πιστοποίηση, η Παιδεία είναι ο «μεγάλος ασθενής» της χώρας. Θεωρούν «τομή» το ότι μοιράζουν φορητούς υπολογιστές στα παιδιά για να εντυπωσιάσουν τους μικρονοϊκά αφελείς. Μιλάνε για «τομές» τη στιγμή που διορίζουν υπουργό Παιδείας τον κάθε άσχετο, ερασιτέχνη ή τσαρλατάνο, μόνο για εσωκομματικές σκοπιμότητες. Ούτε καν καταλαβαίνουν ότι «τομή» θα ήταν να απαλλάξουν τον πανικόβλητο μεροκαματιάρη από το δυσθεώρητο για τις πλάτες του κόστος της κατεστημένης παραπαιδείας, του φροντιστηρίου. Ούτε καν διανοούνται ότι «τομή» θα ήταν οι άμεσες απολύσεις εκπαιδευτικών όταν παράνομα απεργούν, η δίχως καραγκιοζιλίκια «διαλόγων» θεσμοθέτηση συνεχούς ελέγχου της ποιότητας του έργου των εκπαιδευτικών σε σχολειά και πανεπιστήμια. Η αξιολόγηση του δασκάλου δεν παζαρεύεται, είναι θεμελιώδης προϋπόθεση οποιουδήποτε εκπαιδευτικού συστήματος.

Από στόμα σε στόμα, να γίνει η αηδία μας οργή και η οργή ψήφος απόρριψης όσων αποδεδειγμένα μας εμπαίζουν. Αρχηγικά «ντιμπέιτ», πολύωρες συνεντεύξεις σε δημοσιογράφους ανίκανους να πλάσσουν σε ερώτηση τη λαϊκή αγανάκτηση, ατέλειωτος χρόνος τηλεοπτικός σε κυρακατινίστικες κοκορομαχίες ηλίθιας κομπορρημοσύνης. Και ο πολίτης υποχρεωμένος να τα ζει όλα αυτά χωρίς τη δυνατότητα μιας ψήφου διαμαρτυρίας. Εξω από τις μαφιόζικες συντεχνίες της οικογενειοκρατίας με τις αστρονομικές επιδοτήσεις από το κοινωνικό χρήμα και την αδίστακτη, ομολογημένη (Τσουκάτος), διαπλοκή διαφθοράς, παραμονεύει ή η ψυχανωμαλία των θαυμαστών του σταλινισμού ή η τσίτσιδη πια γύμνια της «ανανεωτικής» ιδιοτέλειας. ΄Η ο αμοραλισμός, που ψαρεύει από τηλεοπτικές «ζώνες» ντροπής υπερασπιστές της «Ορθοδοξίας».

Από στόμα σε στόμα, όχι υποδείξεις, αλλά «κίνημα» διέγερσης της αντίστασης στον εξανδραποδισμό μας. Η ανάγκη αντίστασης θα οδηγήσει τον κάθε πολίτη να βρει τον δικό του τρόπο να ψηφίσει για την ανατροπή του σκηνικού της απάτης.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 20/9/2009