10.11.09

Κορώνα ή γράμματα: Γιατί οι πιθανότητες δεν είναι 50% - 50%

Όλοι γνωρίζουν ότι όταν κανείς παίζει «κορώνα ή γράμματα», οι πιθανότητες είναι πάντα μισές-μισές, όσον αφορά την πλευρά που θα προσγειωθεί το νόμισμα. Αυτό, άλλωστε, λένε θεωρητικά και οι νόμοι των πιθανοτήτων στη στατιστική. Μόνο που, σύμφωνα με τρεις Αμερικανούς ερευνητές, αυτό δεν είναι αλήθεια!

Μετά από καταγραφή με βιντεοκάμερα υψηλής ανάλυσης της πορείας των νομισμάτων στον αέρα, υποστηρίζουν ότι ένα νόμισμα είναι τελικά πιο πιθανό, όταν πέσει κάτω, να έχει προς τα πάνω την επιφάνεια εκείνη, την οποία είχε από πάνω και πριν ξεκινήσει η «πτήση» του.

Με άλλα λόγια, αν κάποιος κρατά στα δάχτυλα του ένα νόμισμα, με πάνω πλευρά τα γράμματα, και στη συνέχεια ρίξει στον αέρα το νόμισμα, αυτό είναι πιθανότερο, όταν φτάσει στο έδαφος, να συνεχίσει να δείχνει την πλευρά με τα γράμματα.

Πόσο πιο πιθανό είναι να συμβεί αυτό; Τουλάχιστον 51%, λένε οι αμερικανοί επιστήμονες, αλλά το ποσοστό μπορεί να ανέβει στο καθόλου ευκαταφρόνητο 55% ή και στο 60%, ανάλογα με τον τρόπο που ρίχνει το νόμισμα στον αέρα αυτός που παίζει. Συνεπώς, δεν έχουμε να κάνουμε με ένα παιγνίδι καθαρής τύχης, αλλά με ένα παιγνίδι στο οποίο υπεισέρχονται κι άλλοι παράγοντες.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η έκβαση δεν έχει να κάνει τόσο με το πόσο ψηλά πετάγεται το νόμισμα, την ταχύτητα και την φορά του ανέμου κατά τη στιγμή της ρίψης, την θερμοκρασία κλπ., όσο με τον τρόπο της ρίψης, ώστε το νόμισμα να μείνει στον αέρα περισσότερη ώρα στην πλευρά με την οποία ξεκίνησε, κάτι που αυξάνει τις πιθανότητες να προσγειωθεί και στην ίδια πλευρά.

Τα πειράματα ρίψης νομίσματος που βιντεοσκοπήθηκαν, έδειξαν ότι μια σκληρή επιφάνεια προσγείωσης (π.χ. ένα ξύλινο τραπέζι) μπορεί, μετά την πρόσκρουση, να φέρει τα πάνω-κάτω στο νόμισμα.

Συνεπώς, το κλειδί, κατά τους ερευνητές, είναι να βλέπει κανείς ποια πλευρά του νομίσματος είναι ορατή, πριν ριχτεί στον αέρα. Ας το έχουν υπόψη τους όσοι ρίχνουν «κορώνα-γράμματα», για παράδειγμα διαιτητές και παίκτες σε ένα παιγνίδι.

Η πρωτότυπη έρευνα έγινε από την καθηγήτρια Στατιστικής του Στάνφορντ Σούζαν Χολμς, τον σύζυγό της Πέρσι Ντιακόνις (πρώην «μάγο» και νυν καθηγητή μαθηματικών και στατιστικής του Στάνφορντ) και τον καθηγητή μαθηματικών Ρίτσαρντ Μοντγκόμερι του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας.

ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, 10/11/2009

Δεν υπάρχουν σχόλια: