ZEZA ZHKOY
Η διάσωση της Royal Bank of Scotland και της HBOS έσωσε και τη βρετανική οικονομία. Εάν οι δύο τράπεζες αφήνονταν τον Οκτώβριο του 2008 στην τύχη τους, χωρίς να λάβει η κυβέρνηση Μπράουν καμία πρωτοβουλία για τη διάσωσή τους, θα επικρατούσε πανικός, με τους καταθέτες να σπεύδουν σε μαζικές αναλήψεις μετρητών. Εναν χρόνο μετά την παρ’ ολίγο κατάρρευση των δύο τραπεζών, η βρετανική κυβέρνηση εξακολουθεί να ελέγχει το 43% των μετοχών της Lloyds και το 70% της Royal Bank of Scotland (RBS). Ετσι, σε κάθε νοικοκυριό στη Βρετανία αναλογεί επένδυση 3.000 στερλινών στη Royal Bank of Scotland και στον τραπεζικό όμιλο Lloyds. Προτείνεται να μοιραστούν μετοχές των δύο τραπεζικών ομίλων στο λαό, σε αντάλλαγμα ψήφων!
Το αποφασιστικό βήμα έγινε την Παρασκευή 10 Οκτωβρίου 2008, ημέρα πανικού στις αγορές. Το υπουργείο Οικονομικών μεθόδευσε την εν μέρει εθνικοποίηση έκτακτης ανάγκης των δύο τραπεζών. Η κίνησή του χαιρετίστηκε από Βρυξέλλες και ΗΠΑ, ενώ ο Πολ Κρούγκμαν διατύπωσε το περίφημο ερώτημά του: «Εσωσε, άραγε, ο Γκόρντον Μπράουν το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα;».
Το κόμμα των Συντηρητικών δήλωσε ότι θα προωθήσει το τάχιστο την πώληση των μεριδίων του κράτους στις τράπεζες, μόλις γίνουν κυβέρνηση! «Τι θα έκαναν τότε οι Συντηρητικοί με τις τράπεζες;»... Και αν κερδίσουν στις επόμενες εκλογές, αυτό θα συμβεί παρά τη γενική υποψία πως σε καιρό που χρειάζονταν αποφάσεις, εκείνοι δεν έκαναν... τίποτα.
Η διάσωση της RBS και της HBOS κρίθηκε αναγκαία ακόμη και μετά την κρατικοποίηση της Northern Rock. Η Northern, πέμπτη στεγαστική τράπεζα της χώρας, που πυροδότησε την πρώτη τραπεζική κρίση στη Βρετανία μετά το 1866, δεν άντεξε στη δοκιμασία των μαζικών αναλήψεων των καταθέσεων που υπέστη τον Φεβρουάριο του 2008. Και το απόγευμα της 7ης Οκτωβρίου του 2008 –δηλαδή λίγο μετά την κατάρρευση της αμερικανικής Lehman Brothers– αποφασίστηκε η άμεση διάσωση των RBS και HBOS, με την τελευταία να απορροφάται από τη Lloyds κατόπιν «παρότρυνσης» της κυβέρνησης. Ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Μέρβιν Κινγκ, έχει δηλώσει ότι ήταν αβέβαιο εάν οι δύο τράπεζες θα μπορούσαν να λειτουργήσουν την επομένη της 7ης Οκτωβρίου. «Oι άνθρωποι δεν θα μπορούσαν να αγοράσουν ούτε ψωμί. Το κόστος για την οικονομία θα ήταν καταστροφικό», σχολιάζει ο Τομ Κίρσμαϊερ από το London School of Economics.
Τώρα, ο εκσυγχρονιστής Κάμερον διατρέχει τον κίνδυνο να δυσαρεστήσει τους παραδοσιακούς Βρετανούς Συντηρητικούς, καθώς προσπαθεί να αποσυνδέσει την εικόνα των Τόρις από τις αυστηρές πολιτικές. Συγκεκριμένα ο ηγέτης του κόμματος των Συντηρητικών, το οποίο είναι πλέον βέβαιο ότι θα σχηματίσει την επόμενη κυβέρνηση στη χώρα την άνοιξη του 2010, θέλει την Τράπεζα της Αγγλίας να μην είναι μόνον υπεύθυνη για τα επιτόκια της χώρας, αλλά θέλει να την εντάξει σε ένα ρυθμιστικό πλαίσιο ώστε να την καταστήσει υπεύθυνη για τις τράπεζες αν επαναληφθούν εποχές ολικής καταστροφής, όπως αυτή που έζησε ο κόσμος.
Ο κ. Κινγκ έθεσε το επίμαχο ζήτημα ως εξής: «Το παν είναι να μπορούσαμε να κάνουμε κάτι παραπάνω από το να προειδοποιούμε». Μια σχέση εγγύτητας με τις τράπεζες δίνει στις κεντρικές τράπεζες μεγαλύτερη πρόσβαση σε πληροφορίες. Τι υποκρισία... Βέβαια, στη Βρετανία η κατάσταση πλέον είναι διαφορετική. Ο βρετανικός τραπεζικός κλάδος από την κρίση έχει εξοντωθεί και είναι πλέον συγκεντρωμένος σε τέσσερις μεγάλους ομίλους. Φυσικά, ανομολόγητος στόχος, ο έλεγχος του Σίτι...
Τέλος, ακόμη και για μια χώρα, όπως η Βρετανία, η απειλή να υποβαθμιστεί η άριστη βαθμίδα αξιολόγησης ΑΑΑ που χαίρει η βρετανική οικονομία από το 1978, όταν άρχισαν οι αξιολογήσεις, είναι βαθιά ταπεινωτική. Η απειλή αυτή μεγεθύνει τις αντιρρήσεις στο επίμαχο θέμα των κρατικοποιήσεων τραπεζών στη Βρετανία. Tο Σίτι υποστηρίζει ότι ο κρατικός τομέας δεν μπορεί να συνδυάσει τις δυνατότητες τραπεζών και αγοράς για να στηρίξει την παραγωγή πλούτου.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 10/12/2009
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου