ZEZA ZHKOY
Ο Πλάτων έλεγε πως κάθε πολιτικός πρέπει να έχει τη δική του φιλοσοφία. Η φιλοσοφία υπαγορεύει αρχές και οι αρχές υπαγορεύουν πολιτικές. Ομως...
...Αναρωτιέμαι τι θα σκέφτεται τώρα ο Γιώργος Παπανδρέου. Η απόσταση από την ελπίδα μέχρι την απογοήτευση είναι πολύ μικρή, όσο και η απόσταση από το «δεν κάνουμε τίποτα» του Καραμανλή μέχρι το δικό του «μπορούμε τα πάντα». Και γίνεται ο πρωθυπουργός που εξαναγκαστικά «αποφάσισε» ότι αυτός ο ελληνικός λαός θα έχει τις συγκεκριμένες αλλαγές που του επιτρέπουν οι Βρυξέλλες, η Μέρκελ, ο Τρισέ, η Moody’s, τα spread και οι Financial Times. Ενας θαυματοποιός μόνο μια βέβαιη υπόσχεση μπορεί να δώσει στον λαό που τον χειροκροτεί: πως θα εξαπατηθεί στον απόηχο της γοητευτικής ουτοπίας. Για έναν θαυματοποιό είναι σίγουρα μια έντιμη υπόσχεση. Οχι, όμως, για τους πρωθυπουργούς. Την ίδια ώρα, το μέλλον των Ευρωπαίων σοσιαλιστών δυσχεραίνεται από την ίδια την Ε.Ε. Η οικοδόμηση του σοσιαλισμού σε μία χώρα είναι πλέον αδύνατη εξαιτίας της αλληλεξάρτησης των ευρωπαϊκών οικονομιών. Ο τελευταίος Ευρωπαίος ηγέτης, που αποπειράθηκε να το επιτύχει, ο Φρανσουά Μιτεράν το 1981, υποτάχθηκε στις επιταγές των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων το 1983. Τα θεσμικά αυτά όργανα, βασισμένα στο ελεύθερο εμπόριο, τον ανταγωνισμό, τα μικρά κρατικά ελλείμματα και τη χρηστή νομισματική πολιτική, αφορούν την ελεύθερη αγορά και δεν επιδέχονται σοσιαλιστικό δογματισμό.
Προφανώς, και οι χρεωμένες χώρες χάνουν το δικαίωμα επιλογής για το οικονομικό μέλλον τους. Το περίσσευμά τους δεσμεύεται στο εξωτερικό σαν φόρος οικονομικής υποτέλειας. Και οι δημοκρατικά εκλεγμένοι πολιτικοί εκχωρούν την άσκηση πολιτικής σε ξένους γραφειοκράτες, τους «κεντρικούς σχεδιαστές» του σημερινού νεοφιλελεύθερου κόσμου των Βρυξελλών, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Μάαστριχτ. Πολύ περισσότερο όταν μια χώρα και κατά συρροήν οι κυβερνήσεις έχουν τεράστιο έλλειμμα οικονομικής διπλωματίας. Το πότε θα χρεοκοπήσει μια χώρα που εκχωρεί συνεχώς περιουσιακά της στοιχεία από τους πολίτες της στους δανειστές της, από τον δημόσιο τομέα και τις εθνικές φορολογικές αρχές στο ξένο τραπεζικό κεφάλαιο, είναι φυσικά θέμα χρόνου. Γι’ αυτό ακριβώς πιέζονται οι χρεωμένες χώρες για περισσότερες «μεταρρυθμίσεις». Επειδή, αν και όταν περάσει η κρίση, η ανάγκη των χωρών να δανειστούν δεν θα είναι πια το ίδιο πιεστική.
Η Μάργκαρετ Ατγουντ, σχολιάζει η «Γκάρντιαν», ήταν η καταλληλότερη με το νέο βιβλίο της, που είναι η συνέχεια του προηγούμενου, με τον τίτλο «Αποπληρωμή» να δαιμονοποιήσει το χρέος στη δυτική φαντασία. Ο πολιτικός φιλόσοφος Τζον Γκρέι το έχει χαρακτηρίσει «το πιο διεισδυτικό και προκλητικό σχόλιο για τη χρηματοπιστωτική κρίση μέχρι σήμερα». Γράφοντας πριν από την οικονομική καταστροφή, η Καναδή συγγραφέας παρατηρούσε πως το χρέος είναι «το βασικό θέμα της δυτικής φαντασίας» από τον Φάουστ μέχρι σήμερα και πως, από τη στιγμή που θεωρείται «χωρίς κίνδυνο και της μόδας», σπρώχνει στην κατάρρευση αυτοκρατορίες και κοινωνίες.
Η διάγνωση για το «ελληνικό πρόβλημα» δεν αφήνει περιθώρια ούτε για φθηνές ελπίδες, ούτε για επιπόλαιες πολιτικές. «Οσοι αισθάνονται υποχρεωμένοι να καταδικάσουν τον ρόλο της Κασσάνδρας», γράφει ο Πουλέ, «δυστυχώς λησμονούν ότι το πρόβλημα δεν ήταν η Κασσάνδρα... αλλά οι Τρώες, που δεν την πίστεψαν όταν τους ανακοίνωσε την επικείμενη καταστροφή της πόλης. Η άρνηση της πραγματικότητας δεν απέτρεψε τον θάνατο της Τροίας ούτε μπορεί να αποτρέψει την ουσιαστική χρεοκοπία της χώρας μας.
Οι ελληνικές εκλογές ξεκίνησαν με ένα παράδοξο. Πρώτα, ο ελληνικός λαός είδε έναν ηγέτη να υποχρεώνει τη Βουλή να αναγνωρίσει την πολιτική αποτυχία του ώστε να συρθεί η χώρα σε πρόωρες εκλογές. Και ύστερα είδε τον ίδιο αυτό ηγέτη να κατεβαίνει στην προεκλογική εκστρατεία και να προσπαθεί να πείσει τον ίδιο αυτό λαό πως είναι ο καλύτερος υποψήφιος. Είδαμε τον Κώστα Καραμανλή να «αγκαλιάζει» την κοινωνική διαμαρτυρία που στρεφόταν ενάντια στις ίδιες του τις πολιτικές και τον Γιώργο Παπανδρέου να υπόσχεται τη σοσιαλιστική γενναιοδωρία σε μια καταχρεωμένη χώρα. Και ο λαός παρέδωσε τη χώρα στους Σοσιαλιστές του Γιώργου Παπανδρέου.
Βεβαίως, άλλοι λίγο άλλοι πολύ, όλοι χρωστούν. Και η Βρετανία του Μπράουν. Και η Γαλλία του Σαρκοζί. Και η Γερμανία της Μέρκελ. Και οι ΗΠΑ του Μπαράκ Ομπάμα. «Καμία τους όμως δεν πρόκειται να χρεοκοπήσει, τουλάχιστον ανοιχτά». Ολοι θα βρουν τη λύση. Και εμείς δεν πρέπει να πουλήσουμε την ψυχή μας στον διάβολο...
* Καλό σου ταξίδι Αντη Χατζηκωστή. Ησουν από τους γενναίους που είπαν ΟΧΙ στο σχέδιο Ανάν.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 17/1/2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου