ZEZA ZHKOY
Με ακροβασίες πανικού ο Λευκός Οίκος υπόσχεται τώρα ότι θα διασώσει τη χώρα και την οικονομία από την «ασυδοσία» των τραπεζιτών της Wall Street, εντάσσοντας σε κανόνες το πλέγμα της χρηματο-οικονομικής εξουσίας των ΗΠΑ. Στόχος με το νέο ρυθμιστικό «δίχτυ» να αστυνομεύονται οι σκοτεινές ρισκαδόρικες συναλλαγές των αμερικανικών τραπεζικών κολοσσών με τα hedge funds ή τα private equity funds και να στενέψουν τα περιθώρια δράσης των golden boys.
Ωστόσο, θα ’πρεπε πρώτα ο Λευκός Οίκος να υποστεί τον εξευτελισμό της εκλογικής ταπείνωσης στη Μασαχουσέτη με την απώλεια της έδρας την οποία κατείχαν επί 57 χρόνια μέλη της οικογένειας των Κένεντι (πρώτα ο Τζον Φ. Κένεντι και από το 1962 ο Εντουαρντ) στη Γερουσία; Αραγε πρόκειται για «συμπεριφορά δημαγωγού», όπως σχολιάζουν οι New York Times τις παραπάνω προτάσεις του Αμερικανού προέδρου για τις τράπεζες ή οι πρώτες σωστές αποφάσεις του Μπαράκ Ομπάμα στα βήματα του Φρανκλίνου Ντελάνο Ρούζβελτ; OΚ... H στήλη πιστεύει το δεύτερο.
Προφανώς, δεν είναι ακόμη σαφές αν ο Μπαράκ Ομπάμα θα επιδιώξει όντως την αλλαγή του αμερικανικού τραπεζικού συστήματος ή θα αρκεστεί σε τακτικές κινήσεις και ημίμετρα, όπως επί ένα χρόνο τώρα. Στην πρώτη περίπτωση, θα χρειαστεί να εμπνεύσει ένα ευρύ κοινωνικό κίνημα για να υπερισχύσει των διαπλεκόμενων τραπεζικών συμφερόντων, που έχουν ριζώσει βαθιά στον λόφο του Καπιτωλίου ύστερα από 30 χρόνια νεοφιλελεύθερης κυριαρχίας. Οπως θα χρειαστεί να συγκρουστεί αποφασιστικά -και όχι απλώς λεκτικά- με το ισχυρότατο τραπεζικό σύμπλεγμα της Wall Street.
Πάντως, εκείνο που φοβίζει το σύστημα είναι το ενδεχόμενο όντως να χρησιμοποιήσει ο Ομπάμα -έστω ένα χρόνο μετά την ανάληψη της εξουσίας- την κρίση ως ευκαιρία για ριζοσπαστικές, δομικές αλλαγές στο τραπεζικό και κοινωνικό μοντέλο της Αμερικής, κατά το πρότυπο του Ρούζβελτ στη Μεγάλη Υφεση του Μεσοπολέμου.
Yπάρχει βεβαίως κάποια υπερβολή σε αυτό. Ομως, οι ριζοσπαστικές αλλαγές -όπως, ακριβώς, έκανε ο Φραγκλίνος Ντελάνο Ρούσβελτ, όταν πριν από 76 χρόνια αναλάμβανε καθήκοντα μετά το κραχ της Wall Street και τη Μεγάλη Υφεση- εξακολουθούν να στροβιλίζονται στο μυαλό του Μπαράκ Ομπάμα.
Ο Ομπάμα οραματίζεται τον εκσυγχρονισμό του τραπεζικού συστήματος που είχε εγκαταστήσει τη δεκαετία του 1930 ο Ρούζβελτ, προκειμένου να αποδίδει και τον 21ο αιώνα κατά τον οποίο οι τραπεζικές και χρηματο-οικονομικές πρακτικές έχουν γίνει πολύ πιο περίπλοκες και εξεζητημένες.
Υστερα από παλινωδίες ενός έτους, ο Μπαράκ Ομπάμα αφού παραμέρισε τις λυσσαλέες αντιδράσεις, έκανε δεκτές τις προτάσεις του Πολ Βόλκερ, πρώην πρόεδρου της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ και σήμερα οικονομικού σύμβουλου του Λευκού Οίκου, οι οποίες διέπονται από μεγαλύτερη αυστηρότητα από εκείνη που συνιστούσε το υπουργείο Οικονομικών. Τις προτάσεις αυτές ο πρόεδρος των ΗΠΑ τις απεκάλεσε «Κανόνα Βόλκερ» (Volcker Rule), διότι πρωτεργάτης των προτάσεων αυτών είναι ο πρώην πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) και τωρινός οικονομικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου, Πολ Α. Βόλκερ. Τις προτάσεις αυτές ο Βόλκερ τις επεξεργάστηκε με τον Ελληνα μεγαλοτραπεζίτη Μίνωα Ζομπανάκη. Οπως επισήμανε ο Ομπάμα, οι νέες προτάσεις διαπνέονται από το πνεύμα του «Νόμου Glass-Steagall», που διαχώριζε τις επενδυτικές από τις εμπορικές τράπεζες και ίσχυσε επί 70 περίπου χρόνια για να καταργηθεί το 1999 επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον!
Δυστυχώς, όμως, οι Αμερικανοί ακόμα δεν μπορούν να είναι σίγουροι αν με όλα αυτά θα επιτευχθεί αληθινή μεταρρύθμιση. Οσα έχουν προταθεί για τον έλεγχο του τραπεζικού συστήματος και έχουν κατατεθεί στο Κογκρέσο, «πάγωσαν» στα συρτάρια των αρμοδίων επιτροπών, χάρη -όπως λένε οι κακές γλώσσες- στο «αόρατο χέρι» του τραπεζικού λόμπι.
Αλλά και τώρα ξεκίνησαν κινήσεις με στόχο να εκτροχιάσουν τη νέα μεταρρυθμιστική προσπάθεια. Οι επικεφαλής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος στον Λόφο του Καπιτωλίου, όπως επίσης και το πανίσχυρο τραπεζικό λόμπι, δεν δίστασαν να δηλώσουν ότι θα καταπολεμήσουν τις προτάσεις Ομπάμα. Επισημαίνεται ότι η Ενωση Αμερικανικών Τραπεζών έχει αναθέσει σε ένα από τα ισχυρότερα και πλέον εξειδικευμένα δικηγορικά γραφεία να εξετάσει τη νομική επάρκεια, τόσο των προχθεσινών όσο και των προηγούμενων προτάσεων του Αμερικανού προέδρου. Δεν είναι τυχαίο πως ο Ομπάμα προειδοποίησε ότι «αν οι τύποι αυτοί θέλουν πόλεμο, είμαι έτοιμος γι’ αυτόν».
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 24/1/2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου