Ο άγνωστος πόλεμος των Εξαρχείων

Η πάνοπλη ομάδα κρούσης που ξαφνικά επιδίδεται ανενόχλητη σε επιδρομές, με προτεταμένα τα όπλα, και αρπαγές ανθρώπων στο κέντρο της Αθήνας προκαλεί μεγάλη ανησυχία στην ΕΛ.ΑΣ.

Η εμφάνιση το βράδυ του προηγούμενου Σαββάτου μιας ομάδας περίπου 20 οπλοφόρων που προχώρησαν σε αρπαγή δύο ατόμων από την πλατεία Εξαρχείων δημιουργεί φόβους για μια νέα μορφή ενόπλων ενεργειών καταμεσής του δρόμου αλλά και για αντιεξουσιαστές που δημιουργούν τη «δική τους Αστυνομία». Αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. μιλούν για κυκλώματα «αναρχικών-προστατών που επιχειρούν να καλύψουν το κενό της αστυνόμευσης». Ωστόσο άλλες πηγές μιλούν για έναν ιδιότυπο εμφύλιο στον χώρο των Εξαρχείων που κανείς δεν γνωρίζει τι έκβαση θα έχει.

Για την υπόθεση η Υποδιεύθυνση Κρατικής Ασφάλειας πραγματοποιεί ειδική έρευνα, ενώ διαρκή ενημέρωση έχουν οι επιτελείς της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας προκειμένου να διαπιστώσουν τι συμβαίνει με τη νέα αυτή «ένοπλη μόδα» στην πρωτεύουσα.

«Πολιτική παρέμβαση»

Σύμφωνα λοιπόν με αναφορές αυτοπτών μαρτύρων, στις 10 το βράδυ του Σαββάτου της 22ας Μαρτίου μια πολυμελής ομάδα μασκοφόρων που είχαν όπλα - πολλοί υποστήριξαν ότι κρατούσαν Καλάσνικοφ, κάτι που διαψεύστηκε από την ΕΛ.ΑΣ. - επιτέθηκαν στοχευμένα σε δύο θαμώνες της πλατείας Εξαρχείων. Τους άρπαξαν και εξαφανίστηκαν προς άγνωστη κατεύθυνση. Αρχικά υπήρξε σύγχυση για το περιστατικό, με αρκετούς να διατυπώνουν υπόνοιες ότι «επρόκειτο για μυστική επιχείρηση της ΕΛ.ΑΣ. για την προσαγωγή υπόπτων για συμμετοχή σε ένοπλες οργανώσεις». Κάτι τέτοιο όμως διαψεύστηκε στη συνέχεια.

Τέσσερις ημέρες αργότερα στον διαδικτυακό τόπο Indymedia αναρτήθηκε κείμενο αντιεξουσιαστών στο οποίο μεταξύ άλλων αναφερόταν: «Το Σάββατο 22 Μάρτη σύντροφοι του αναρχικού χώρου πραγματοποιήσαμε μια πολιτική παρέμβαση στην πλατεία Εξαρχείων με ένα σαφέστατο μήνυμα και πολλαπλούς αποδέχτες. Από εδώ και στο εξής δεν θα γίνεται ανεκτή οποιαδήποτε εχθρική συμπεριφορά απέναντι στον πολιτικοποιημένο κόσμο της περιοχής, τους κατοίκους της, τους κινηματικούς χώρους και τα στέκια».

Στη συνέχεια ο συντάκτης του κειμένου ανέφερε: «Ο αριθμός των συντρόφων που συμμετείχαν αλλά και η ύπαρξη οπλισμού χρησιμοποιήθηκε για την εμπέδωση του μηνύματος σε αποδέχτες που καταλαβαίνουν δυστυχώς μόνο με αυτό τον τρόπο, όπως επίσης και για την εξασφάλιση των εμπλεκόμενων αγωνιστών κατά την αποχώρησή τους».

Η ΕΛ.ΑΣ. στο σκοτάδι

Επισήμως αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. υποστηρίζουν ότι «σχεδόν όλες οι παράμετροι της υπόθεσης μας είναι άγνωστες. Δεν εντοπίσαμε τα θύματα αυτής της αρπαγής. Δεν ξέρουμε ποιοι και γιατί συμμετείχαν». Ενα από τα σενάρια που εξετάζονται είναι ότι το περιστατικό της 22ας Μαρτίου είναι ένα ακόμη θερμό επεισόδιο στον «άγνωστο πόλεμο των Εξαρχείων».

Οι αστυνομικοί είχαν πληροφορίες ότι τα τελευταία χρόνια στην πλατεία Εξαρχείων μαίνονται διάφορες εσωτερικές διαμάχες στον χώρο των αντιεξουσιαστών με αφορμές διάφορες επιθέσεις στο κέντρο της πόλης, τον φονικό εμπρησμό του καταστήματος της Marfin στην οδό Σταδίου τον Μάιο του 2010, αλλά και για προσωπικά ζητήματα, όπως είχε συμβεί με ξυλοδαρμό σημαντικού μέλους της «Συνωμοσίας Πυρήνων της Φωτιάς».

Σύμφωνα όμως με άλλα στελέχη της Αστυνομίας, η κατάσταση είναι πιο ευκρινής. Οπως λένε, «στόχοι της επίθεσης ήταν ένας Αλβανός και ένας Ασιάτης που φέρεται να επιδίδονταν σε λαθρεμπόριο τσιγάρων αλλά πιθανόν και ναρκωτικών στην πλατεία Εξαρχείων. Ο ένας εξ αυτών, ηλικίας περίπου 40 ετών, βρέθηκε χτυπημένος κοντά στην οδό Πατησίων λίγη ώρα αργότερα. Μίλησε για ξυλοδαρμό του από τους μασκοφόρους σε μια γειτονική πολυκατοικία. Δεν θέλησε όμως να προχωρήσει σε άλλη ενέργεια ή καταγγελία».

Σύμφωνα με τα ίδια στελέχη, «αυτή η επίθεση από ιδιώτες φαίνεται αρχικά ότι γίνεται για λόγους... αναπλήρωσης του κενού της αστυνόμευσης λόγω του "άβατου" της πλατείας Εξαρχείων. Οι αντιεξουσιαστές εμφανίζεται να παίζουν τον ρόλο του μηχανισμού κάθαρσης σε ένα γκέτο που πολλοί από αυτούς έχουν δημιουργήσει. Κάποιος όμως πρέπει να θυμάται ότι παλαιότερα είχαν υπάρξει ενέργειες των αστυνομικών να ελέγξουν τους κάθε λογής αλλοδαπούς, διακινητές λαθραίων προϊόντων της πλατείας Εξαρχείων, αλλά είχαν δεχθεί επιθέσεις από αντιεξουσιαστές που εμφανίζονταν ως αλληλέγγυοι και καταφέρονταν εναντίον των υποτιθέμενων "ρατσιστικών πογκρόμ" της Αστυνομίας. Στην περασμένη επέτειο του Πολυτεχνείου είχε επιχειρηθεί να γίνει και έλεγχος σε ορισμένα από τα μαγαζιά της πλατείας και εξαπολύθηκε νέα επίθεση κατά των αστυνομικών».

Αντιεξουσιαστές ή μπράβοι; 

 

Εδώ και τουλάχιστον δέκα χρόνια η ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ. εμφανίζεται να διαθέτει αναφορές διαφόρων αστυνομικών υπηρεσιών ότι «πολλοί αντιεξουσιαστές, ορισμένοι από τους οποίους σχετίζονται και με χούλιγκαν δύο ποδοσφαιρικών ομάδων, πωλούν προστασία στα περισσότερα από τα 30-40 καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος της πλατείας Εξαρχείων αλλά και των πέριξ περιοχών. Εισπράττουν σημαντικά ποσά που καταλήγουν είτε σε αναρχικούς είτε υπέρ του επονομαζόμενου "επαναστατικού ταμείου" περιφερειακών ενόπλων ομάδων. Αντάλλαγμα για τους καταστηματάρχες που θα καταβάλουν τα χρήματα είναι ότι τα μαγαζιά τους δεν θα γίνουν στόχος εμπρηστικών επιθέσεων ή βανδαλισμών στη διάρκεια επεισοδίων. Αρκετές από τις καταστροφές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στο κέντρο της Αθήνας πιθανόν σχετίζονται με τέτοιου είδους σκοπιμότητες. Πρέπει κάποιος να θυμηθεί την ξαφνική επίθεση που είχε γίνει από ομάδα κουκουλοφόρων το πρωί της 13ης Μαρτίου του 2009 στο Κολωνάκι, όπου άγνωστοι κατέστρεφαν καταστήματα και ΙΧ χωρίς ουσιαστικό λόγο. Ισως και εκεί να υποκρυπτόταν παρόμια αιτία. Ωστόσο ούτε μία φορα τα τελευταία χρόνια οι αρμόδιες υπηρεσίες της Ασφάλειας Αττικής δεν είχαν επίσημα καταγεγραμμένη καταγγελία καταστηματάρχη της περιοχής για εκβίασή του. Εχουμε αναφορές από όλες τις περιοχές της Αθήνας αλλά ποτέ από τα Εξάρχεια. Ωστόσο παρατηρούμε ότι, όταν εξαρθρώνουμε κυκλώματα μπράβων και νονών της Αθήνας, ποτέ και για κανέναν δεν ανακαλύψαμε ότι είχε στο πεδίο ελέγχου του κατάστημα από την περιοχή των Εξαρχείων και της πέριξ περιοχής. Αβατο για την Αστυνομία αλλά άβατο και για αυτούς».

Σύμφωνα με τις ίδιες αστυνομικές πηγές, «οι ένοπλοι μασκοφόροι που εμφανίστηκαν στην πλατεία Εξαρχείων το προηγούμενο Σάββατο κλήθηκαν από κάποιους καταστηματάρχες, οι οποίοι με επίκληση της "προστασίας" που τους παρείχαν τους ζήτησαν να καθαρίσουν την πλατεία από τους λαθροδιακινητές κάθε είδους. Και αυτό ακριβώς συνέβη. Στοχεύθηκαν μάλιστα συγκεκριμένα άτομα με τα οποία υπήρχαν αντεγκλήσεις τις προηγούμενες εβδομάδες».

Σε ρόλο «εκκαθαριστών»

 

Ωστόσο, σύμφωνα με άλλες πηγές, το πρόβλημα είναι πιο σύνθετο με τη σύγκρουση αντιεξουσιαστών με Αλβανούς που επιχειρούν κυρίως να ελέγξουν την πιάτσα του λαθρεμπορίου στα μπαρ του κέντρου της Αθήνας. Οι επιτελείς της ΕΛ.ΑΣ. υπενθυμίζουν ότι στις 24 Φεβρουαρίου και στις 24 Νοεμβρίου 2013 είχαν υπάρξει κοντά στην πλατεία Εξαρχείων δύο ένοπλες συμπλοκές με απολογισμό έναν νεκρό και δύο τραυματίες με τη συμμετοχή Αλβανών που είχαν Καλάσνικοφ και πυροβολούσαν αδιακρίτως στους δρόμους της περιοχής.

Επιπλέον οι αστυνομικοί υπενθυμίζουν ότι σε συγκεκριμένα στέκια της πλατείας συχνάζουν γνωστοί ποινικοί, ως συνέχεια των επαφών και των «δεσμών» που έχουν αναπτυχθεί μέσα στις φυλακές και σε ένοπλα σχήματα. Οπως χαρακτηριστικά λένε, «κάποιοι ιδεολογικοποιούν στην πλατεία την παρανομία τους και παρουσιάζονται ως ποινικοί επαναστάτες».

Εξάλλου, όπως τονίζει υψηλόβαθμος αξιωματικός, «προκειμένου κάποιος να αντιληφθεί την ιδιοτυπία των Εξαρχείων και τον εκρηκτικό συνδυασμό ενόπλων αντιεξουσιαστών με έλληνες και αλβανούς διακινητές ναρκωτικών και ποινικούς, ας κοιτάξει πάλι το πενταπλό φονικό της Αγίας Νάπας το καλοκαίρι το 2012. Τότε, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, με μεσολαβητή έναν αλβανό θαμώνα των Εξαρχείων, ζητήθηκε από έναν 32χρονο αντιεξουσιαστή και έναν 42χρονο φίλο του διακινητή ναρκωτικών, που έδιναν επίσης παρών σε αντιεξουσιαστικό στέκι της πλατείας, να προχωρήσουν στο "συμβόλαιο θανάτου" στην Κύπρο. Είναι ίσως η πιο αντιπροσωπευτική περίπτωση...».

Τι λένε οι καταστηματάρχες

 

Το άβατο και οι «κακές συνήθειες»
 

Το περιστατικό του περασμένου Σαββάτου ήταν πρωτοφανές σε ένταση. Ωστόσο οι καταστηματάρχες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή έχουν κατά κάποιον τρόπο συνηθίσει το γεγονός ότι κινούνται σε μια «ιδιαίτερη» γειτονιά με τα αρνητικά και τα θετικά της.

Για όσους δεν επισκέπτονται την περιοχή, το καλά φυλασσόμενο αστυνομικό τμήμα ενισχύει την εικόνα του άβατου, όμως η πραγματικότητα είναι μάλλον διαφορετική. Το τελευταίο διάστημα οι έλεγχοι από την Αστυνομία έχουν ενταθεί. Περιλαμβάνουν «επισκέψεις» ανδρών της ομάδας ΔΙΑΣ, ακόμη και εξακριβώσεις στοιχείων σε άτομα που απλά πίνουν τον καφέ τους, παρά το γεγονός ότι είχαν μαζί τους την αστυνομική τους ταυτότητα. Ολη αυτή η δραστηριότητα από πλευράς ΕΛ.ΑΣ. μικρό αντίκτυπο έχει σε κάποιες άλλες δραστηριότητες που γίνονται ανενόχλητα.

«Εδώ και περίπου δύο χρόνια η χρήση κάνναβης δημοσίως, ακόμη και μέρα-μεσημέρι, έχει γίνει ένα ανυπόφορο πρόβλημα για όσους έχουμε καταστήματα» σχολιάζει από την πλευρά του επιχειρηματίας που δραστηριοποιείται στην περιοχή. «Δεν μιλάω για άτομα που απλά κάνουν ένα "τσιγάρο". Αυτό σε κάποιον βαθμό θα ήταν ανεκτό. Ομως συχνά δέχομαι τηλεφωνήματα από φίλους πελάτες οι οποίοι ρωτούν αν το βράδυ που θα έρθουν να πιουν το ποτό τους η περιοχή θα είναι "ντουμάνι". Δυστυχώς δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι».

«Ακόμη και για το περιστατικό του περασμένου Σαββάτου η απάντηση από πλευράς του τοπικού αστυνομικού τμήματος ήταν: "Δεν είχαμε κάποια καταγγελία ώστε να επέμβουμε"» σχολιάζει άλλος επιχειρηματίας, που ήταν αυτόπτης μάρτυρας στο περιστατικό. «Δεν πρόλαβα να φοβηθώ, όλα έγιναν τόσο γρήγορα. Απλά πρόλαβα και είδα μαυροφορεμένους ανθρώπους με πιστόλι».

Ολοι γνωρίζουν ότι τα Εξάρχεια είναι μια γειτονιά με αυξημένη κίνηση από νεαρές ηλικίες και με παράδοση στην ανοχή απέναντι στις «κακές συνήθειες». Κάποιοι όμως εμφανίζονται λιγότερο ανεκτικοί απέναντι στο φαινόμενο της χρήσης παράνομων ουσιών.

«Ενα από τα ανέκδοτα της εποχής λέει ότι η αστυνομία δεν έρχεται στα Εξάρχεια γιατί τα "βαποράκια" βρίσκονται στην αρμοδιότητα του Λιμενικού» σημειώνει επιχειρηματίας της περιοχής. Και καταλήγει: «Τα Εξάρχεια δεν εξηγούνται με απλή διήγηση περιστατικών. Πάντως εγώ ως επιχειρηματίας νιώθω πιο ασφαλής εδώ σε σχέση με συναδέλφους που έχουν καταστήματα σε άλλες περιοχές της Αθήνας».

ΤΟ ΒΗΜΑ, 30/3/2014