Ακολουθώντας το παράδειγμα της Ιρλανδίας, η Πορτογαλία ανακοίνωσε χθες ότι θα αποπληρώσει νωρίτερα από την καθορισμένη ημερομηνία δάνειο 25 δισ. ευρώ, που έχει λάβει από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η χώρα έχει ήδη εξέλθει του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής (Μνημόνιο) από το 2014, και μάλιστα νωρίτερα από τα προβλεπόμενα. Επίσης, έχει επιστρέψει στις αγορές από τον Ιανουάριο του 2013. Η δε τωρινή απόφασή της για την αποπληρωμή των 25 δισ. ευρώ έρχεται μετά την επιτυχημένη δημοπρασία μακροπρόθεσμων ομολόγων της την περασμένη εβδομάδα.
Στις 13 Ιανουαρίου, η Λισσαβώνα διέθεσε στην αγορά ομόλογα 5,5 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και 30ετών ομολόγων 2 δισ. ευρώ. Επρόκειτο για την πρώτη τέτοια δημοπρασία μετά το 2006. Στην εν λόγω διαδικασία οι ξένοι επενδυτές αγόρασαν το 90% των τίλων. Στα 10ετή ομόλογα το κόστος δανεισμού ήταν μόλις 2,92%, δηλαδή χαμηλότερο από το 3,4% κατά μέσο όρο για την εξυπηρέτηση των δανείων προς το ΔΝΤ, που αποτελούσαν μέρος του Μνημονίου. Τα δάνεια αυτά κατά μέσον όρο έχουν επταετή διάρκεια. «Αυτή τη στιγμή έχουμε συγκεντρώσει πολύ σημαντικά συναλλαγματικά διαθέσιμα, τα οποία μας επιτρέπουν να αντιμετωπίσουμε με ηρεμία το ενδεχόμενο μιας περιόδου αστάθειας στις διεθνείς κεφαλαιαγορές», τόνισε η υπουργός Οικονομικών της Πορτογαλίας, Μαρία Λουίς Αλμπουρκέρκε. «Η εξομάλυνση της πρόσβασής μας στις αγορές έχει διαμορφώσει τις κατάλληλες συνθήκες, ώστε η κυβέρνηση να αρχίσει τις διαδικασίες πρόωρης αποπληρωμής των οφειλομένων στο ΔΝΤ. Ακολουθούμε το παράδειγμα της Ιρλανδίας».
Βέβαια, η Λισσαβώνα πρέπει να λάβει και την έγκριση των Ευρωπαίων δανειστών, που συμμετείχαν στο τριετούς διάρκειας πακέτο διάσωσης των 78 δισ. ευρώ, πριν ξεκινήσει η αποπληρωμή. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο συνεισέφερε το ένα τρίτο των πιστώσεων του πακέτου διάσωσης της Πορτογαλίας, το οποίο αποδέχθηκε η ίδια το 2011. Η υπαγωγή της χώρας στο εν λόγω πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής προκάλεσε πολιτική αστάθεια και υπαγόρευσε την εφαρμογή σκληρών μέτρων από τις πορτογαλικές κυβερνήσεις, όπως, μεταξύ άλλων, περικοπές μισθών και συντάξεων, μείωση κοινωνικών επιδομάτων και περιστολή του δημόσιου τομέα. Η έντονη κοινωνική δυσαρέσκεια αποτυπώθηκε και σε απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας, το οποίο έκρινε αντισυνταγματικές ορισμένες περικοπές.
Η έξοδος
Ωστόσο, η χώρα εξήλθε νωρίτερα από το Μνημόνιο, στα μέσα του 2014. Αυτό συνέβη επειδή η κυβέρνηση του Πέδρο Πάσο Κοέλιο αποφάσισε να αρνηθεί την τελευταία δόση των 2,6 δισ. ευρώ. Επίσης, δεν ζήτησε προληπτική γραμμή πίστωσης από τους διεθνείς δανειστές της. Κατά τη διάρκεια του τριετούς προγράμματος, η χώρα κατόρθωσε να μειώσει κατά το ήμισυ το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 4,9% του ΑΕΠ και προχώρησε στην ιδιωτικοποίηση δημόσιων φορέων. Ωστόσο, η ανεργία παραμένει σε υψηλά επίπεδα του 15%, ενώ έχουν δρομολογηθεί επιπλέον μέτρα λιτότητας το 2015, όπως η αύξηση του φόρου κατανάλωσης.
Επίσης, το δημόσιο χρέος της προβλέπεται στο 130,5% του ΑΕΠ το 2014 από το 94% το 2011, όταν ζήτησε βοήθεια.
Πάντως, ήδη από τις αρχές του 2013 είχε εξέλθει στις αγορές, αποκαθιστώντας σταδιακά την εμπιστοσύνη των επενδυτών στις βιώσιμες προοπτικές της οικονομίας της. Τότε εξέδωσε 5ετή ομόλογα με απόδοση 4,89%, τον Μάιο του 2013 διέθεσε 10ετή ομόλογα με απόδοση 5,67%, ενώ η τελευταία δημοπρασία διεξήχθη στις 13 τρέχοντος. Σήμερα η απόδοση των 10ετών τίτλων έχει υποχωρήσει στο 2,7%. Συνολικά, πάντως, η Πορτογαλία ένα εξάμηνο μετά την ολοκλήρωση του Μνημονίου φέρεται να βρίσκεται σε θετική τροχιά, όπως εκτιμά σε σχετική έκθεσή της η Κομισιόν. Η συνεισφορά των εξαγωγών στην ανάπτυξη, όμως, περιορίστηκε, λόγω των δυσμενών συνθηκών του πρώτου εξαμήνου του 2014. Η διαδικασία μείωσης του ελλείμματος και του χρέους συνεχίζεται, αν και αυτά βρίσκονται σε επίπεδα υψηλότερα των ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Η Κομισιόν θεωρεί πως το αδύναμο εξωτερικό περιβάλλον, η επιβράδυνση των μεταρρυθμίσεων και τα υψηλά επίπεδα δημόσιου και ιδιωτικού χρέους ανακόπτουν τη δυναμική ανάκαμψη της πορτογαλικής οικονομίας. Πάντως, η κυβέρνηση Κοέλιο εκτιμά πως, εάν δεν ανέλθει η τιμή του πετρελαίου (όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα, τουλάχιστον), ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι ισχυρός.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 22/01/2015
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου