ΕΕ: Ομοφωνία στο τελικό Σχέδιο των Συμπερασμάτων για την Ουκρανία

Ικανοποιημένη εμφανίζεται η ελληνική πλευρά από το τελικό Σχέδιο των Συμπερασμάτων για την Ουκρανία το οποίο υιοθετήθηκε πριν από λίγο από τους υπουργούς Εξωτερικών της ΕΕ με ομοφωνία κατά την έκτακτη συνάντησή τους (στην πρώτη παρουσία του Νίκου Κοτζιά) στις Βρυξέλλες.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, το τροποποιημένο κείμενο αντανακλά σε πολύ μεγάλο βαθμό τις ελληνικές θέσεις και ενσωματώνει την πλειοψηφία των παρατηρήσεων που η Αθήνα είχε καταθέσει ήδη από την Τετάρτη και τις οποίες είχε αναφέρει «Το Βήμα».

Στο «καυτό θέμα» των κυρώσεων, όπου πολλοί εταίροι είχαν διατυπώσει ανησυχία ότι η Αθήνα θα στρεφόταν στην άσκηση βέτο, η παράταση των ήδη ισχυόντων περιοριστικών μέτρων έναντι προσώπων μόνο για έξι μήνες αντί ένα έτος όπως αρχικά προβλεπόταν ικανοποιεί την Αθήνα. Τα περιοριστικά αυτά μέτρα θα ισχύσουν πλέον μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2015. Ως προς τυχόν εισαγωγή νέων προσώπων σε καταλόγους ατομικών κυρώσεων,  η σχετική απόφαση αναβάλλεται για αργότερα, ενώ αποφεύχθη ρητή αναφορά σε Ρώσους υπηκόους.

Το σημαντικότερο όμως είναι ότι αφαιρέθηκε όποια αναφορά σε ενίσχυση οικονομικών κυρώσεων και αντικαταστάθηκε από μία γενική αναφορά σε «κατάλληλες ενέργειες», εφόσον  αυτό κριθεί στο μέλλον αναγκαίο. Η Κομισιόν θα αναλάβει φυσικά να είναι προετοιμασμένη για αυτό το ενδεχόμενο, αλλά δεν υπάρχει αυτοματισμός. Αφαιρέθηκε επίσης η σύνδεση μεταξύ αποφάσεων του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Το θέμα της Ουκρανίας πάντως αναμένεται να απασχολήσει και την έκτακτη συνάντηση των ηγετών της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής της 12^ης Φεβρουαρίου.

Στο κείμενο καλούνται όλα τα μέρη, δηλαδή τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Σε ό,τι αφορά δε σε ειδικότερη αναφορά στη Ρωσία, αυτή περιορίζεται μόνο ως προς την καταδίκη των ενεργειών των αυτονομιστών και δεν επεκτείνεται άμεσα στην ίδια.

Παράλληλα, διεγράφη η αναφορά, που υπήρχε στην αρχή του Προσχεδίου, στη Δήλωση των Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων της 27ης Ιανουαρίου, για την οποία η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι εκδόθηκε χωρίς τη συγκατάθεσή της. Αφαιρέθηκε επίσης η αναφορά στην ανάγκη αντιμετώπισης της ρωσικής προπαγάνδας από την ΕΕ,  όχι μόνο στο πλαίσιο της ουκρανικής κρίσης, αλλά και ευρύτερα στο πλαίσιο της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και των χωρών που αυτή αφορά. Προσετέθη τέλος ειδική αναφορά στην προστασία των δικαιωμάτων εθνικών μειονοτήτων,  ώστε να καλυφθούν οι Έλληνες της Ουκρανίας που αυτές τις ημέρες βρίσκονται στο «μάτι του κυκλώνα» στη Μαριούπολη.

Οι πρώτες δηλώσεις

Η Ελλάδα εργάζεται για την αποκατάσταση της ειρήνης και για τη σταθερότητα στην Ουκρανία και συγχρόνως για την αποφυγή ρήξης μεταξύ της ΕΕ και της Ρωσίας, ανέφερε ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς προσερχόμενος το μεσημέρι της Πέμπτης στην έκτακτη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ που θα συζητήσει το θέμα της αυστηροποίησης των κυρώσεων έναντι της Ρωσίας για τη στάση της στην Ουκρανία.

Ο κ. Κοτζιάς είχε διμερείς επαφές με τους ομολόγους του της Ουκρανίας και της Γερμανίας, καθώς και με την ύπατη εκρπόσωπο της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική.

Στη συνάντηση με τον γερμανό υπουργό Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγιερ, συζητήθηκαν θέματα που άπτονται των σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη Ρωσία, καθώς και η κατάσταση στην Ουκρανία.

Στη συνάντηση με τον ουκρανό Π.Κλίμκιν, ο κ. Κοτζιάς, μεταξύ άλλων, εξέφρασε την ανησυχία του για την αστάθεια στην Ανατολική Ουκρανία και, ιδίως, στην περιοχή της Μαριούπολης, όπου διαβιούν ουκρανοί πολίτες ελληνικής καταγωγής.

Ο κ. Κλίμκιν απηύθυνε στον κ. Κοτζιά πρόσκληση να επισκεφθεί το Κίεβο το συντομότερο δυνατόν. 

Την αποφασιστικότητα της να εργαστεί για τη διατήρηση της ενότητας της ΕΕ στην ουκρανική κρίση εξέφρασε η κ. Μογκερίνι, η οποία είπε ότι θα πρέπει να ασκηθούν οι μέγιστες πιέσεις για το τερματισμό των εχθροπραξιών και την επίτευξη εκεχειρίας. Μετά τις επιθέσεις στην Μαριούπολη και εν όψει της συνεδρίασης είπε ότι τις τελευταίες ώρες είχε επικοινωνία με τον ουκρανό πρόεδρο Π. Ποροσένκο και την περασμένη Κυριακή με τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Σ. Λαβρόφ. «Θα λάβουμε τις αποφάσεις μας ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 12 Φεβρουαρίου» κατέληξε η Φ. Μογκερίνι.

Το ιστορικό της διαφωνίας

Η σημερινή δήλωση του κ. Κοτζιά έρχεται σε συνέχεια της διαμαρτυρίας της Αθήνας για την ανακοίνωση της ΕΕ περί αυστηροποίησης των κυρώσεων έναντι της Ρωσίας, η οποία δεν έγινε με την προβλεπόμενη διαδικασία διαβούλευσης με όλα τα κράτη-μέλη.

Η διαμαρτυρία της Αθήνας, δια στόματος του κ. Κοτζιά, προκάλεσε την αντίδραση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος δήλωσε: «Δεν μπορείς ως πρώτο σου επίσημο βήμα να διασπάς την κοινή θέση, ενώ από την άλλη ζητά αλληλεγγύη από την Ευρώπη».

Είπε ακόμη πως οι μονομερείς προσεγγίσεις δεν εξυπηρετούν κανέναν και πρόσθεσε ότι αυτό το μήνυμα θα διαβιβάσει και στον Αλέξη Τσίπρα, με τον οποίο συναντάται σήμερα, Πέμπτη.

Η ΕΕ από την πλευρά της ανέφερε πως «διαβουλευθήκαμε με όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένου και του εκπροσώπου της νέας κυβέρνησης της Ελλάδας» και «εξ όσων αντιληφθήκαμε, υπήρχε συμφωνία από όλους όσον αφορά την ανακοίνωση αυτή το απόγευμα της Δευτέρας». 

Στη διαμάχη μπήκε και η Μόσχα λέγοντας πως η Αθήνα παραδίδει μαθήματα δημοκρατίας.

Μογκερίνι: «Xάρη στη στάση της Ελλάδας φτάσαμε σε μια ουσιαστική απόφαση για την Ουκρανία»

Την «εποικοδομητική και θετική» στάση της Ελλάδας στη συζήτηση για τη Ρωσία υπογράμμισε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε λίγο μετά τη λήξη των εργασιών του έκτακτου Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις Βρυξέλλες.

Η Φ. Μογκερίνι ανέφερε ότι πριν από δύο ημέρες τηλεφώνησε στον έλληνα Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, για να τον συγχαρεί και για να συζητήσει το περιεχόμενο των εργασιών του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών.

Η Μογκερίνι εξέφρασε την ικανοποίησή της για τον ταχύτατο σχηματισμό της ελληνικής κυβέρνησης.

Σε ό,τι αφορά το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, η Φ. Μογκερίνι τόνισε ότι η στάση της Ελλάδας ήταν εποικοδομητική και προσηλωμένη στη διατήρηση της ενότητας της ΕΕ.

«Πιστεύω ότι ήταν ιδιαίτερα θετική στάση, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να φτάσουμε σε μια συναινετική ουσιαστική και αξιόπιστη απόφαση» δήλωσε χαρακτηριστικά η Μογκερίνι.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αποφάσισαν την παράταση, ως τον Σεπτέμβριο, της πρώτης δέσμης κυρώσεων σε βάρος αυτονομιστών Ουκρανών και φιλορώσων Ουκρανών. 

Το Μέγαρο Μαξίμου για την απόφαση

Πηγές του Μεγάρου Μαξίμου σημειώνουν ότι η σημερινή εξέλιξη συνιστά «σημαντική επιτυχία για την ελληνική διπλωματία, η οποία κατάφερε, σε συνεργασία με άλλες χώρες που παλεύουν για την εξεύρεση διπλωματικής διεξόδου στην Ουκρανία και για τη σταθερότητα της περιοχής, να ανατρέψει το ψυχροπολεμικό κλίμα υπέρ της επιβολής νέων κυρώσεων στη Ρωσία, κλίμα το οποίο είχε καλλιεργηθεί τις τελευταίες ημέρες».

Συμπληρώνεται επίσης από τις ίδιες πηγές ότι «αποδείχθηκε ότι άξονας της ευρωπαϊκής πολιτικής της Ελλάδας δεν μπορεί να είναι η άκριτη ευθυγράμμιση με τις επιλογές άλλων, ούτε η μη διπλωματία, αλλά μόνο η ενεργητική, πολυδιάστατη δραστηριοποίηση της Ελλάδας στην ΕΕ».

ΤΟ ΒΗΜΑ, 29/01/2015