Η κατάρρευση της κινεζικής αγοράς και οι απελπισμένες παρεμβάσεις

Την ώρα που τα παγκόσμια βλέμματα είναι στραμμένα στην Ελλάδα, η κινεζική αγορά μετοχών παρουσιάζει σοβαρά σημάδια κατάρρευσης.

Ο δείκτης Shanghai Composite έχει χάσει το 29% της αξίας του από τα υψηλά που πέτυχε στις αρχές Ιουνίου, ενώ αντίστοιχη πορεία έχουν ακολουθήσει και οι υπόλοιπες αγορές της Κίνας.

Το Bloomberg παρατηρεί ότι η κινεζική κρίση προσομοιάζει στην κατάρρευση της Wall Street το 1929, που οδήγησε στη Μεγάλη Ύφεση των ΗΠΑ. Και η κινεζική κυβέρνηση μοιάζει να χρησιμοποιεί τις ίδιες τακτικές που χρησιμοποίησε τότε η Wall Street για να στηρίξει την αγορά: η Κεντρική Τράπεζα υιοθετεί σιγά σιγά το ρόλο του ύστατου δανειστή, τυπώνοντας χρήμα για αγορά μετοχών και ώθηση τιμών.

Μείωση επιτοκίων

Όταν οι ιστορικοί θα κάνουν αναδρομή στη μεγάλη χρηματιστηριακή φούσκα της Κίνας του 2015, θα πρέπει να αφιερώσουν ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στην πρόσφατη κίνηση της κινεζικής κυβέρνησης να μειώσει τα επιτόκια.

Ρίχνοντας το κόστος δανεισμού σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Zhou Xiaochuan έστειλε μήνυμα σε εκατοντάδες εκατομμύρια ημερήσιους traders να συνεχίσουν να αγοράζουν. Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας μείωσε το βασικό επιτόκιο δανεισμού κατά 25 μονάδες βάσης στο 4,85%, το επιτόκιο καταθέσεων στο 2%, ενώ μείωσε και το απαιτούμενο ελάχιστο όριο τήρησης αποθεματικών για ορισμένες τράπεζες. Το ξεκάθαρο μήνυμα: μην ανησυχείτε σύντροφοι της χρηματιστηριακής αγοράς, φυλάμε τα νώτα σας.

Η κινεζική ηγεσία δείχνει να έχει θορυβηθεί ιδιαίτερα από το selloff των μετοχών. Στα μέσα Ιουνίου ο Shanghai Composite είχε αναρριχηθεί στο υψηλό επτά ετών των 5.178,19 μονάδων, με "άλμα" 162% από το χαμηλό του 2014. Σήμερα ο δείκτης έχει επιστρέψει περισσότερο από το 29% της αξίας του σε σχέση με τα υψηλά του Ιουνίου.

Το Σάββατο το Πεκίνο έκανε το πιο αποφασιστικό βήμα, αναστέλλοντας τις αρχικές δημόσιες εγγραφές και συστήνοντας ένα ταμείο σταθεροποίησης αγοράς με στόχο την ώθηση των αγορών μετοχών. Παράλληλα η Κεντρική Τράπεζα δεσμεύτηκε να παράσχει χρηματοδότηση για την στήριξη της αγοράς μετοχών μέσω δανεισμού (margin). Ο δείκτης Shanghai αντέδρασε με άνοδο 2,4% τη Δευτέρα για να επιστρέψει σήμερα το σύνολο των κερδών του.

Οι αλλεπάλληλες παρεμβάσεις της κινεζικής κυβέρνησης θα μπορούσαν να έχουν το τίμημά τους, καθώς σε ένα βαθμό ερμηνεύονται από την αγορά ως κινήσεις απελπισίας για να διατηρηθεί η φούσκα.  Κάποια στιγμή, όλα τα ράλι μετοχών πέφτουν πάνω σε τοίχο, και το ίδιο θα συμβεί και με το κινεζικό. Από το Τόκιο έως τη Σεούλ και τη Νέα Υόρκη, η ιστορία των τελευταίων 30 χρόνων είναι γεμάτη με παραδείγματα χρηματιστηριακής φρενίτιδας που έληξε άσχημα επειδή ήταν δυσανάλογη των οικονομικών μεταρρυθμίσεων. Η ταχύτητα και η κλίμακα του κινεζικού ράλι (οι μετοχές στο Shenzhen έχουν κάνει άλμα 131% σε 12 μήνες), θέτουν σε κίνδυνο την παγκόσμια οικονομία στον ίδιο βαθμό, ή και σε μεγαλύτερο, που συνέβη και με καθένα από αυτά τα ράλι. Παρ’ολ’αυτά το Πεκίνο εμμένει στη στρατηγική να δημιουργεί ακόμη περισσότερο… αφρό.

Γιατί μετοχές;

Η αύξηση των τιμών των μετοχών είναι πλέον το αγαπημένο εργαλείο στήριξης του Πεκίνου. Όλες αυτές οι πόλεις-φάντασμα, η πλεονάζουσα παραγωγική δυναμικότητα και το υπερβολικό χρέος έχουν κάνει τους ανθρώπους του Κινέζου Προέδρου Xi Jinping να αναζητούν τρόπους να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη μέσω των τιμών μετοχών. Το Πεκίνο χαλαρώνει και τη δημοσιονομική πολιτική του, για να αποτραπεί μια ανώμαλη προσγείωση. Διπλασίασε το μέγεθος ενός προγράμματος ανταλλαγής χρέους, προσφέροντας στις τοπικές κυβερνήσεις φθηνότερη χρηματοδότηση για να τις ανακουφίσει από μια πιστωτική κρίση. Αλλά η άλλη γιγάντια φούσκα της Κίνας -το χρέος- περιορίζει την ικανότητά του να στηρίζει την ανάπτυξη με συμβατικά μέτρα. Ευελπιστεί όμως ότι η ώθηση των μετοχών θα βοηθήσει τις εταιρείες να συγκεντρώσουν κεφάλαια για να πληρώσουν το χρέος τους, ενθαρρύνοντας τους καταναλωτές να ξοδεύουν περισσότερα.

Τα νοικοκυριά της χώρας των 1,3 δισ. ανθρώπων "κάθονται πάνω" σε αποταμιεύσεις 21 τρισ. δολαρίων. Ο Xi θεωρεί πως έαν μέρος αυτών των χρημάτων διοχετευτεί σε μετοχές θα ξεκινήσει ένας ενάρετος κύκλος: μεγαλύτερος πλούτος, αυξημένη κατανάλωση και επιστροφή σε ανάπτυξη 8%. Αλλά η ιστορία δείχνει ξανά και ξανά ότι αυτό είναι ένα μη βιώσιμο τέχνασμα μακροπρόθεσμα.

capital.gr, 07/07/2015