Οι «γκρίζες ζώνες» στη συμφωνία για τους 50.000 πρόσφυγες

«Θολά» σημεία στο «deal» στη μίνι Σύνοδο Κορυφής για την υποδοχή 50.000 προσφύγων στα κέντρα καταγραφής και ταυτοποίησης επί ελληνικού εδάφους - Τι θα γίνει με τους πλέον των 50.000 προσφύγων; - Πώς θα διασφαλίζεται ότι δεν θα εγκλωβίζονται στη χώρα μας; - Τι σημαίνει η ικανοποίηση του Βερολίνου για την «ευχάριστη προθυμία» της Αθήνας;

Την ώρα που η κυβέρνηση επιχαίρει για τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στη μίνι Σύνοδο Κορυφής για το προσφυγικό, έχοντας συμφωνήσει να υποδεχτεί άλλους 50.000 πρόσφυγες στα κέντρα καταγραφής και ταυτοποίησης (hot spots) επί ελληνικού εδάφους, είναι τα... ψιλά γράμματα της συμφωνίας, που εγείρουν ακόμα περισσότερα ερωτήματα, από αυτά στα οποία υποτίθεται ότι απαντούν.

Από το Μέγαρο Μαξίμου διαρρέουν ότι αποφεύχθηκε η δημιουργία ενός «γκέτο»-στρατοπέδου για 50.000 πρόσφυγες στο κέντρο της Αθήνας, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας, στις δηλώσεις του μετά τη Σύνοδο, υπογράμμισε ότι απορρίφθηκαν τρεις «παράλογες» προτάσεις.

Οι δηλώσεις Τσίπρα

Όπως είπε ο κ. Τσίπρας, η πρώτη παράλογη πρόταση ήταν αυτή που επί της ουσίας αφορούσε στη δημιουργία «μιας πόλης» 50.000 προσφύγων στο εσωτερικό της Ελλάδας. «Η πρόταση αυτή θα ερχόταν συμπληρωματικά στις ήδη ανειλημμένες δεσμεύσεις της ελληνικής πλευράς, να δημιουργήσει κέντρα υποδοχής 7.000 ατόμων στα νησιά και άλλες 20.000 θέσεις στην Αττική και τη Βόρεια Ελλάδα» διευκρίνισε ο πρωθυπουργός.

Στο σύνολό τους, εξήγησε ο κ. Τσίπρας, αποτελούν θέσεις προσωρινής φιλοξενίας μέχρι να ξεκινήσει η διαδικασία της μετεγκατάστασης. Ο Αλέξης Τσίπρας επισήμανε πως, τελικά, αντί για τη δημιουργία μιας «κωμόπολης» 50.000 προσφύγων, έγινε αποδεκτή η ελληνική πρόταση για την προώθηση μιας διαδικασίας επιδότησης του ενοικίου 20.000 προσφύγων για το διάστημα που θα παραμένουν στην Ελλάδα. 

Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι η πρόταση αυτή αποτελεί μια ουσιαστική συμβολή στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, ενώ ταυτόχρονα, όπως σημείωσε, θα έχει ως αποτέλεσμα την ένταξη των προσφύγων στον κοινωνικό ιστό της χώρας.

Η δεύτερη πρόταση που απερρίφθη, συνέχισε ο κ. Τσίπρας, αφορούσε στη δυνατότητα μίας χώρας να μην επιτρέπει τη διέλευση προσφύγων που προέρχονται από άλλη χώρα στο έδαφός της. Αν συνέβαινε αυτό, θα είχε ως αποτέλεσμα το σταμάτημα της ροής και τη δημιουργία ενός φαινομένου ντόμινο, που θα κατέληγε στην επιβάρυνση κυρίως της Ελλάδας. Αντί αυτής της επιλογής, προκρίθηκε η ενημέρωση της χώρας διέλευσης για τον αριθμό των προσφύγων που την αφορούν.

Η τρίτη πρόταση που απερρίφθη ήταν αυτή που αφορούσε στη δυνατότητα να υπάρχει μια νέα επιχείρηση της Frontex στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας, με στόχο να αποτρέπει και να ελέγχει τις προσφυγικές ροές προς την ΠΓΔΜ.

Ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ικανοποίησή του για την απόρριψή της εν λόγω πρότασης, επισημαίνοντας οτι η φύλαξη των συνόρων είναι αποκλειστικά εθνική αρμοδιότητα. Η μοναδική ανάμειξη της Frontex, διευκρίνισε ο κ. Τσίπρας, θα αφορά στην ταυτοποίηση περιπτώσεων προσφύγων, οι οποίοι δεν θα έχουν ήδη ταυτοποιηθεί στα κέντρα υποδοχής στα νησιά. Αυτές οι περιπτώσεις θα είναι ελάχιστες, εκτίμησε ο ίδιος, γιατί οι περισσότεροι πρόσφυγες στα νησιά επιζητούν την καταγραφή τους.

Τα «θολά» σημεία που αναδεικνύει με ερώτησή του ο Γιώργος Κουμουτσάκος

Τα πράγματα, ωστόσο, δεν είναι τόσο... απλά, όσο επιχειρεί να τα παρουσιάσει το Μέγαρο Μαξίμου. Αν λάβει κανείς υπόψη ότι περίπου 50.000 μετανάστες έφτασαν στα ελληνικά νησιά μέσα σε πέντε ημέρες, σύμφωνα με στοιχεία της 21ης Οκτωβρίου, εύλογα εγείρονται ερωτήματα για το περιεχόμενο της συμφωνίας, με βάση τα πραγματικά δεδομένα των προσφυγικών ροών προς τη χώρα μας. 

Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά ο τομεάρχης Εξωτερικών της ΝΔ, Γιώργος Κουμουτσάκος, σε επίκαιρη ερώτησή του προς τον πρωθυπουργό, οι δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα περισσότερα αποκρύπτουν, παρά αποκαλύπτουν για το περιεχόμενο της συμφωνίας.

Στεκόμενος στα 17 σημεία της συμφωνίας, ο κ. Κουμουτσάκος επισημαίνει τα εξής, εν είδει ερώτησης προς τον Αλέξη Τσίπρα: 

Α. Στη δήλωσή σας είπατε ότι απορρίψατε τη δυνατότητα μιας χώρας να απαγορεύει τη διέλευση που θα εγκλώβιζε πρόσφυγες και μετανάστες στη χώρα υποδοχής, δηλαδή κυρίως στην Ελλάδα. Στο σημείο 3, όμως, του Κειμένου της Συνόδου αναφέρεται επί λέξει ότι «θα αποθαρρύνουμε την κίνηση προσφύγων ή μεταναστών στα σύνορα άλλης χώρας της περιοχής». 

Β. Στη δήλωσή σας είπατε ότι αποτρέψατε «τη δημιουργία σχεδόν μιας ολόκληρης πόλης 50.000 προσφύγων». Στο σημείο 5 του Κειμένου της Συνόδου αναφέρεται ότι δεσμευτήκατε να υποδεχτείτε 30.000 συν τουλάχιστον 20.000 πρόσφυγες ή μετανάστες.

Γ. Στη δήλωσή σας είπατε ότι θα πρέπει «να υπάρξει μια στενότερη συνεργασία, και βεβαίως ένας συντονισμός, και επιχειρησιακός ανάμεσα στην ελληνική και στην τουρκική ακτοφυλακή» και ότι ο καθένας θα περιπολεί «στα χωρικά ύδατα τα οποία έχει την ευθύνη να ελέγχει». Στο σημείο 13 του κειμένου της Συνόδου υπάρχουν πολλές και ασαφείς δεσμεύσεις. 

Ρωτά, λοιπόν, μεταξύ άλλων ο τομεάρχης Εξωτερικών της ΝΔ:

- Με βάση τη συμφωνία, μπορούν τα κράτη να κλείσουν τα σύνορά τους και οι πρόσφυγές και μετανάστες να εγκλωβιστούν στη χώρα μας; 

- Πού θα εγκατασταθούν οι πέραν των 50.000 πρόσφυγες και μετανάστες; 

- Τι ακριβώς εννοείτε, μιλώντας για επιχειρησιακό συντονισμό ελληνικής και τουρκικής ακτοφυλακής; 

Τα... ψιλά γράμματα της συμφωνίας αποκαλύπτει Ευρωπαίος αξιωματούχος

Προφανώς, η «ευτυχία» του Αλέξη Τσίπρα (σ.σ. «Αλέξη, είσαι ευτυχής;» τον ρώτησε η Άνγκελα Μέρκελ, αναφορά με το περιεχόμενο της συμφωνίας) για το τελικό «deal» των 17 σημείων, δεν δικαιολογείται από το περιεχόμενο της συμφωνίας, που μόνο... θριαμβολογία δεν επιτρέπει.

«Λάδι στη φωτιά», δε, θέτει και η απόκαλυψη ότι, μιλώντας υπό το καθεστώς της ανωνυμίας, Ευρωπαίος αξιωματούχος ανέλυσε το περιεχόμενο και το σκεπτικό της συμφωνίας ως εξής: «Στόχος μας είναι να πείσουμε έναν πατέρα από τη Συρία πως είναι καλύτερα να εγκατασταθεί με την οικογένειά του στην Ελλάδα, παρά να επιχειρήσει να διασχίσει την Ευρώπη».

Τα κέντρα υποδοχής στην Ελλάδα θα κρατούν διάφορες μορφές μεταναστών και προσφύγων: εκείνους που θα πρέπει να απελαθούν, εκείνους που θα προωθηθούν αλλού και εκείνους που θα παίρνουν άσυλο στην Ελλάδα, εξηγεί η ίδια πηγή. 

Και καταλήγει: «Κάποιοι μετανάστες μπαίνουν στην Ελλάδα και απαιτούν να τους επιτραπεί η πρόσβαση στη Γερμανία, χωρίς να έχουν καταγραφεί, όμως αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Πρέπει να εφαρμοστεί ο ευρωπαϊκός νόμος».

Διαβάστε περισσότερα εδώ

Την... ευχάριστη προθυμία της Ελλάδας χαιρετίζει το Βερολίνο

Δεν θα πρέπει επίσης να... παραβλεφθεί η ικανοποίηση της γερμανικής κυβέρνησης για τη συμφωνία. Ενδεικτικά, «ιδιαίτερα σημαντικό και ευχάριστο» χαρακτήρισε ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος το γεγονός ότι «η Ελλάδα, στη χθεσινή συνάντηση, ήταν πρόθυμη να προσεγγίσει πολύ πιο συγκεκριμένα από ό,τι έως τώρα την εγκατάσταση και διαμόρφωση των hot spots, δηλαδή των μεγάλων κέντρων υποδοχής και καταγραφής, από τα οποία στο μέλλον θα γίνεται αφενός η κατανομή αυτών που έχουν δικαίωμα προστασίας στην Ευρώπη και αφετέρου η επαναπροώθηση εκείνων χωρίς τέτοιο δικαίωμα».

Ο κ. Ζάιμπερτ επισήμανε ακόμη, ότι σε αυτό το πλαίσιο, η ελληνική κυβέρνηση εξέφρασε την ετοιμότητά της να δημιουργήσει τώρα επιπρόσθετα 30.000 θέσεις σε τέτοια «hot spots» και, σε ένα δεύτερο βήμα, άλλους 20.000, όπου θα συνδράμει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR).

«Εχουμε πει πάντα ότι θα θέσουμε σε εφαρμογή έναν πανευρωπαϊκό μηχανισμό κατανομής. Αυτό είναι κεντρικό στοιχείο της τάξης που θέλουμε να βάλουμε σε διαδικασίες οι οποίες αυτή τη στιγμή είναι "άτακτες". Και η προϋπόθεση για να το καταφέρουμε αυτό είναι η Ελλάδα να είναι πρόθυμη για εγκατάσταση και διαμόρφωση τέτοιων hot spots. Υπό αυτή την έννοια, κάναμε χθες ένα καλό βήμα» πρόσθεσε ο κ. Ζάιμπερτ.

ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ