Kρίσιμη συμφωνία με Ιταλία για την ΑΟΖ

Την επίλυση μιας εκκρεμότητας 43 ετών δρομολογεί η χθεσινή υπογραφή οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών και δη αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (ΑΟΖ) ανάμεσα στους υπουργούς Εξωτερικών Ελλάδας και Ιταλίας, Νίκο Δένδια και Λουίτζι ντι Μάιο. Πρακτικά, γίνεται επέκταση της συμφωνίας για την υφαλοκρηπίδα του 1977, στη θαλάσσια στήλη ύδατος από τον βυθό έως την επιφάνεια του Ιονίου πελάγους, ενώ αποστέλλεται και ένα σαφές μήνυμα προς την Αγκυρα για τη διπλωματική θέση της Ελλάδας, αλλά και την αποφασιστικότητά της να προχωρήσει με βάση τη διεθνή νομιμότητα.

Ικανοποίηση

Στην ελληνική πλευρά υφίσταται ικανοποίηση, αλλά και ελπίδα, ότι τον δρόμο της οριοθέτησης θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες της περιοχής, όπως άφησε σαφώς να εννοηθεί στο χθεσινό, σχετικό με την υπογραφή, μήνυμά του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Απομένει, πάντως, να κυρωθεί η συμφωνία και στα δύο εθνικά Κοινοβούλια, σε Ελλάδα και Ιταλία, και είναι απολύτως σαφές ότι για την Αθήνα η συγκεκριμένη κοινοβουλευτική διαδικασία αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα.

Το πλέον βασικό αγκάθι για τη συμφωνία ήταν η διστακτικότητα των Ιταλών να συνυπογράψουν ένα κείμενο το οποίο θα περιορίζει τη δραστηριότητα των τεράστιων αλιευτικών στόλων της χώρας. Διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι χθες, οι δύο υπουργοί Εξωτερικών υπέγραψαν και μια κοινή δήλωση με την οποία τα δύο κράτη εκφράζουν την προσήλωσή τους στην ισόρροπη και βιώσιμη διαχείριση των πόρων αυτών και συμφωνούν να διεξαγάγουν διαβουλεύσεις για την εκτίμηση τυχόν επιπτώσεων διαφόρων παραγόντων στις υφιστάμενες πρακτικές των αλιέων των δύο κρατών.

Σημαντική λεπτομέρεια αποτελεί η υπογραφή και ενός κειμένου προς την Κομισιόν, όπου Ελλάδα και Ιταλία ζητούν από κοινού τη μελλοντική τροποποίηση του κανονισμού περί κοινής αλιευτικής πολιτικής ώστε, όταν η Ελλάδα αποφασίσει να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της έως τα 12 ναυτικά μίλια, να διατηρηθεί η υπάρχουσα αλιευτική δραστηριότητα των Ιταλών αλιέων στην περιοχή μεταξύ 6 και 12, η οποία σήμερα αποτελεί διεθνή ύδατα.

Με βάση όσα ανέφεραν οι ίδιες πηγές, στη συμφωνία «τα υπάρχοντα δικαιώματα των Ιταλών αλιέων περιγράφονται με σαφήνεια, αλλά πλέον περιοριστικά, τόσο ως προς τον αριθμό των σκαφών όσο και ως προς τα είδη που δύνανται να αλιεύσουν και εξαιρούνται τα είδη που αλιεύουν οι Ελληνες αλιείς». Στην Αθήνα υπάρχει ισχυρή αίσθηση ότι η συμφωνία με την Ιταλία μπορεί να ανοίξει το παράθυρο για αντίστοιχη εξέλιξη και με την Αλβανία, η οποία, ωστόσο, ακόμη και τώρα δεν διαθέτει ενεργό συνταγματικό δικαστήριο, κάτι που κάνει κάθε εξέλιξη προς αυτή την κατεύθυνση εξαιρετικά δύσκολη. 
«Νερά προόδου»

Λίγη ώρα μετά την υπογραφή της συμφωνίας ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι «Ελλάδα και Ιταλία απέδειξαν, σήμερα, πώς δύο γείτονες μπορούν να μετατρέπουν τη θάλασσα που τους περιβάλλει σε ήρεμα νερά προόδου και ανάπτυξης. Εύχομαι ανάλογες συμφωνίες να υπάρξουν και μεταξύ άλλων χωρών της περιοχής». Ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε ότι η συμφωνία ανταποκρίνεται πλήρως στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου αλλά και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Περιγράφει την έκταση των θαλασσίων περιοχών που αξιοποιούνται. Και, βεβαίως, αναγνωρίζει κυριαρχικά δικαιώματα σε όλα τα εδάφη – χερσαία και νησιωτικά. «Πρόκειται για υπόδειγμα συνεργασίας και σχέσεων καλής γειτονίας. Και για μία καθοριστική συμβολή στην ειρήνη και στη σταθερότητα στην περιοχή μας». Νωρίτερα, ο κ. Δένδιας μίλησε για «ιστορική μέρα» λέγοντας, μάλιστα, ότι η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών «επιτυγχάνεται με έγκυρες συμφωνίες και όχι με ανυπόστατες συμφωνίες, όπως αυτή μεταξύ Τουρκίας - Σαράζ και σίγουρα όχι με μονομερείς καταθέσεις συντεταγμένων».

Τον χαρακτηρισμό της «ιστορικής στιγμής» υιοθέτησε και ο κ. Ντι Μάιο, ο οποίος εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συμφωνία, επισημαίνοντας πως «πέρα του ότι διευθετεί τις θαλάσσιες σχέσεις με την Ελλάδα, ως Ιταλία αποδεικνύουμε ότι φροντίζουμε τα συμφέροντα των αλιέων και πάντοτε τηρώντας και σεβόμενοι τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας». 

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 10/06/2020