4.1.09
2008: Αποφεύχθηκε ένα εφιαλτικό ντόμινο χρεοκοπιών τραπεζών
Βροχή κομητών ίσως πάγωσε τον πλανήτη πριν από 13.000 χρόνια

Τα μικροσκοπικά διαμάντια δημιουργήθηκαν σε συνθήκες ακραίας πίεσης και θερμοκρασίας οι οποίες πιθανότατα προκλήθηκαν από την πτώση ενός σμήνους κομητών, αναφέρουν στο περιοδικό Science Αμερικανοί ερευνητές.
Όπως αναφέρει το Reuters, η ομάδα του Νταγκ Κένετ στο Πανεπιστήμιο του Όρεγκον εντόπισε αυτά τα «νανοδιαμάντια» σε μια σειρά από τοποθεσίες της Β. Αμερικής, από την Αριζόνα και τη Νότιο Καρολίνα μέχρι την Αλμπέρτα και τη Μανιτόμπα του Καναδά.
Οι κρύσταλλοι ήταν θαμμένοι σε ένα στρώμα του υπεδάφους το οποίο αντιστοιχεί στην έναρξη της Νεώτερης Δρυάδος, μιας περιόδου χαμηλών θερμοκρασιών που άρχισε πριν από 12.900 χρόνια και διήρκεσε 1.300 χρόνια (παίρνει το όνομά της από το αλπικό λουλούδι Dryas octopetala).
Στη διάρκεια αυτής της περιόδου εξαφανίστηκαν τα μαμούθ, τα σπαθόδοντα αιλουροειδή, οι καμήλες και οι τεράστιοι βραδύποδες που ζούσαν μέχρι τότε στη Βόρειο Αμερική. Μαζί τους χάθηκε από την ήπειρο και η αρχαία φυλή των Κλόβις.
Οστά των ζώων αυτών και αντικείμενα των Κλόβις απαντώνται σε αφθονία στα ιζηματογενή στρώματα που χρονολογούνται πριν από τη Νεώτερη Δρυάδα, ενώ ακριβώς πάνω από τα ιζήματα αυτά υπάρχει ένα σκούρο στρώμα εδάφους πλούσιου σε άνθρακα.
«Τα δεδομένα αυτά υποστηρίζουν την υπόθεση ότι ένα σμήνος κομητών ή ανθρακικών χονδριτών [μια κατηγορία μετεωριτών] προκάλεσε αλλεπάλληλα ωστικά κύματα και πιθανώς προσκρούσεις στο έδαφος πριν από 12.900 χρόνια» γράφουν οι ερευνητές.
Τα ωστικά κύματα και η θερμότητα από τις εκρήξεις ψηλά στην ατμόσφαιρα φαίνεται ότι έλιωσαν το κάλυμμα πάγου της Γροιλανδίας και ανέβασαν απότομα τη στάθμη της θάλασσας.
Όμως η κυριότερη αιτία της καταστροφής ήταν η σκόνη από τις εκρήξεις, η οποία παρέμεινε μετέωρη στην ατμόσφαιρα για χρόνια, έκρυψε τον ήλιο και τύλιξε τον πλανήτη στην παγωνιά για περισσότερο από μια χιλιετία.
Κομμένη στα δύο η Γάζα από την χερσαία επίθεση των Ισραηλινών

Ισραηλινά άρματα μάχης και χιλιάδες στρατιώτες διείσδυσαν βαθιά στην περιοχή, επικουρούμενοι από αεροπορικές δυνάμεις, ενώ το ναυτικό του Ισραήλ φρουρεί την παράκτια περιοχή κατά μήκος της Λωρίδας της Γάζας.
Ισχυρές ισραηλινές δυνάμεις, κυρίως άρματα μάχης, έχουν λάβει θέσεις στο βορειότερο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας -σε περιοχές που χρησιμοποιούνται συχνά από Παλαιστίνιους αντάρτες για την εκτόξευση ρουκετών- καθώς και κοντά τη νότια πόλη της Ράφα πλησίον του σημείου ελέγχου Ερέζ, στη μεθόριο με την Αίγυπτο.
Τουλάχιστον 30 Παλαιστίνιοι έχουν χάσει μέχρι τώρα τη ζωή τους -πέντε εκ των οποίων φέρεται να ήταν ένοπλοι- ανεβάζοντας τον αριθμό των νεκρών σε πάνω από 480 από τις 27 Δεκεμβρίου οπότε ξεκίνησαν οι ισραηλινές επιχειρήσεις. Πάνω από 2.000 Παλαιστίνιοι έχουν τραυματιστεί -200 μόνο κατά τη διάρκεια της χερσαίας επιδρομής.
Πέντε νεκροί και τουλάχιστον 40 τραυματίες είναι ο απολογισμός μόνο μίας επίθεσης, σε αγορά της πόλης της Γάζας, που παραμένει περικυκλωμένη από τον ισραηλινό στρατό. Μάχες σημειώνονται στα περίχωρα της πόλης, ιδιαίτερα στην περιοχή της Νετζαρίμ.
Επίσης, πέντε Παλαιστίνιοι, μέλη της ίδιας οικογένειας, σκοτώθηκαν από οβίδα που έριξε ισραηλινό άρμα μάχης στο αυτοκίνητο τους κοντά στην πόλη της Γάζας.
Ένα 22χρονος Παλαιστίνιος έπεσε νεκρός από πυροβολισμό και στη Δυτική Όχθη, στη διάρκεια συγκρούσεων διαδηλωτών με την αστυνομία.
Ο ισραηλινός στρατός δηλώνει ότι έπληξε περισσότερους από 45 στόχους, μεταξύ των οποίων, όπως αναφέρει, υπόγεια τούνελ, αποθήκες όπλων και εκτοξευτές ρουκετών.
Το Ισραήλ παραδέχεται ότι 30 στρατιώτες του έχουν τραυματιστεί, δύο εκ των οποίων σοβαρά. Πληροφορίες του Al Jazeera για το θάνατο ενός Ισραηλινού στρατιώτη -του πρώτου εάν η πληροφορία ισχύει- δεν έχουν μέχρι στιγμής επιβεβαιωθεί.
Τέσσερις Ισραηλινοί έχουν χάσει τις τελευταίες ημέρες τη ζωή τους από επιθέσεις με ρουκέτες, οι οποίες εξακολουθούν να εκτοξεύονται από τη Λωρίδας της Γάζας παρά τη χερσαία επιδρομή και τις οκτώ ημέρες αεροπορικών βομβαρδισμών που προηγήθηκαν.
Η πλευρά της Χαμάς υποστήριξε επίσης ότι αιχμαλώτισε δύο Ισραηλινούς στρατιώτες, ισχυρισμό όπως που διέψευσαν οι ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις.
Η επιχείρηση μπορεί να διαρκέσει «αρκετές ημέρες», όπως παραδέχεται η ισραηλινή πλευρά, η οποία έχει άλλωστε καλέσει σε ετοιμότητα ακόμη περισσότερους εφέδρους της.
Η πιθανή αύξηση των θυμάτων από τις συνεχιζόμενες εχθροπραξίες, αναμένεται να εντείνει τις διπλωματικές πιέσεις για παύση της μεγαλύτερης, εδώ και δεκαετίες, ισραηλινής επιχείρησης στην περιοχή.
Παράλληλα, μέρα με τη μέρα εντείνεται ακόμη περισσότερο η ανθρωπιστική κρίση για τους 1,5 εκατομμύριο Παλαιστινίους που ζουν στη Λωρίδα της Γάζας και οι διεθνείς οργανώσεις προειδοποιούν για τις σοβαρές ελλείψεις σε νερό, τρόφιμα και φάρμακα.
Αμερικανικό μπλόκο στο ΣΑ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες απέρριψαν τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας για τα γεγονότα στη Γάζα το οποίο προωθούσε η Λιβύη -η μοναδική αραβική χώρα του ΣΑ. Το σχέδιο, που εξετάστηκε σε έκτακτη συνεδρίαση του Συμβούλίου Ασφαλείας και απαιτούσε ομοφωνία για την έγκρισή του, εξέφραζε ανησυχία για τη χερσαία επιχείρηση και καλούσε σε άμεση εκεχειρία.
Ο αναπληρωτής πρεσβευτής των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη Αλ.Γουλφ δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον δεν αισθάνεται ότι είναι απαραίτητη η έκδοση ενός τέτοιου κειμένου, διότι το Ισραήλ -μέλος του ΟΗΕ- «έχει δικαίωμα να αμυνθεί» εναντίον των «τρομοκρατών» της Χαμάς, στους οποίους επέρριψε στο ακέραιο την ευθύνη για τα δεινά του παλαιστινιακού λαού στη Γάζα.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δηλώνει θετικό σε μία κατάπαυση του πυρός «το συντομότερο δυνατό» και καλεί το Ισραήλ να είναι προσέξει τις «ενδεχόμενες συνέπειες σε αμάχους» από τις επιχειρήσεις τους. Δεν καλεί όμως σε παύση της χερσαίας επιχείρησης ούτε σε άμεση εκεχειρία.
Ο Λευκός Οίκος επεξεργάζεται ένα σχέδιο κατάπαυσης του πυρός το οποίο όμως δεν θα οδηγεί σε επιστροφή στην προτεραία κατάσταση όπου «η Χαμάς μπορεί να συνεχίζει να εκτοξεύει ρουκέτες από τη Γάζα και να καταδικάζει τους κατοίκους της περιοχής σε μία άθλια ζωή».
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Εχούντ Ολμέρτ, έπειτα από την οποία ο τελευταίος δήλωσε «ενθαρρυμένος». «Ενθαρρύνθηκα από τη θέση του Αμερικανού προέδρου που μου είπε ότι όχι μόνο θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η Χαμάς θα σταματήσει τις εκτοξεύσεις των ρουκετών της αλλά επίσης ότι δεν θα έχει τη δυνατότητα να ξαναρχίσει στο μέλλον», δήλωσε.
Ο Τόνι Μπλερ εκπροσωπώντας το «κουαρτέτο» για τη Μέση Ανατολή αναμένεται να επιχειρήσει την Κυριακή διάλογο μεταξύ της ισραηλινής και της παλαιστινιακής πλευράς (Φατάχ). Τη Δευτέρα καταφθάνει στην περιοχή ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί. Απεσταλμένο της στην περιοχή στέλνει και η Ρωσία για να συνεισφέρει στις διπλωματικές προσπάθειες που έχουν ως στόχο την επίτευξη εκεχειρίας.
Αλαλούμ από τσεχική δήλωση
Η τσεχική προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάνοντας στροφή από προηγούμενη δήλωσή της που προκάλεσε αντιδράσεις, καταδίκασε τις στρατιωτικές ενέργειες που πλήττουν μαζικά αμάχους.
«Ακόμη και το αναπαλλοτρίωτο δικαίωμα ενός κράτους να υπερασπιστεί εαυτόν δεν δίδει την άδεια για ενέργειες που πλήττουν μαζικά τους αμάχους», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Τσέχος υπουργός Εξωτερικών Κάρελ Σβάρτσενμπεργκ.
Το Σάββατο, ο Τσέχος πρωθυπουργός Μίρεκ Τοπολάνεκ είχε δηλώσει μέσω του εκπροσώπου της τσεχικής κυβέρνησης για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γίρι Φράντισεκ Ποτούζνικ ότι η ισραηλινή χερσαία επιχείρηση στη Λωρίδα της Γάζας είναι «μάλλον αμυντική, παρά επιθετική» πράξη.
Το γεγονός προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ενόχλησε ιδιαίτερα τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί, ο οποίος μεταβαίνει τη Δευτέρα στη Μέση Ανατολή.
Αρχικά, η εκπρόσωπος του τσεχικού υπουργείου Εξωτερικών Ζουζάνα Οπλετάλοβα εξήγησε ότι η θέση που εξέφρασε η Τσεχία εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης «άλλαξε εξαιτίας των τελευταίων εξελίξεων».
Αργότερα όμως, ο Τσέχος υπουργός Εξωτερικών Κάρελ Σβάρτσενμπεργκ απέδωσε σε «παρεξήγηση» τη χθεσινή δήλωση και τόνισε ότι η μόνη έγκυρη δήλωση της τσεχικής προεδρίας είναι εκείνη που εκφράζεται στην ανακοίνωση του ιδίου, νωρίτερα.
Παρά την τσεχική αναδίπλωση, κορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έσπευσαν να καταδικάσουν την χερσαία ισραηλινή επίθεση προς αποφυγή κάθε πραγματικής... παρεξήγησης ως προς τη στάση της ΕΕ.
Προς αυτήν την κατεεύθυνση κινήθηκαν δηλώσεις του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Χαβιέρ Σολάνα, καθώς και της επιτρόπου για τις Εξωτερικές Σχέσεις Μπενίτα Φερέρο-Βάλντερ. «Είναι απολύτως αναγκαίο να σταματήσει η βία» τόνισε η τελευταία.
Τελικώς, η ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία, επικεφαλής της οποίας είναι ο τσέχος υΠΕΞ, απηύθυνε από την Πράγα έκκληση για κατάπαυση του πυρός, λίγο πρίν από την αναχώρηση της αποστολής για την Μέση Ανατολή.
Η ΕΕ, επίσης, ανακοίνωση έκατκτη οικονομική βοήθεια 3 εκατ. ευρώ για τις άμεσες ανθρωπιστικές ανάγκες στη Λωρίδα της Γάζας.
Έντονες διεθνείς αντιδράσεις
Εκπρόσωπος του Παλαιστίνιου προέδρου καταδίκασε την ισραηλινή επιδρομή ως πράξη «θηριώδους επιθετικότητας» ενώ ο υπουργός Αμυνας του Ισραήλ Εχούντ Μπαράκ είπε ότι η επιχείρηση είναι απαραίτητη ώστε «να προστατεύσουμε την πατρίδα» από τις επιθέσεις με ρουκέτες.
«Δεν θα είναι εύκολη. Δεν θα είναι σύντομη» είπε σε τηλεοπτικό του μήνυμα ο Εχούντ Μπαράκ αναφερόμενος στη χερσαία εισβολή.
Τον άμεσο τερματισμό της χερσαίας επιχείρησης στη Λωρίδα της Γάζας ζήτησε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Γκι Μουν. Σε τηλεφωνική συνομιλία με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Εχούντ Ολμέρτ, εξέφρασε «τη βαθειά του ανησυχία και την απογοήτευσή του» μετά την έναρξη της χερσαίας επιχείρησης.
Ο Bρετανός πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν, σε συνέντευξή του στο BBC, χαρακτήρισε την ισραηλινή χερσαία επίθεση ως «μια πολύ επικίνδυνη στιγμή» στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση. «Αυτό που πρέπει να κάνουμε σχεδόν αμέσως είναι να εργαστούμε ακόμη πιο σκληρά για μια άμεση εκεχειρία», τόνισε.
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φράνκ Βάλτερ Σταϊνμάγιερ ζήτησε να ενταθούν οι προσπάθειες για να επιτευχθεί εκεχειρία, εκτιμώντας ταυτόχρονα πρέπει να διασφαλιστεί μακροπρόθεσμα η ασφάλεια του Ισραήλ. «Ανησυχώ πολύ για την κλιμάκωση των συγκρούσεων. Είναι ιδιαιτέρως επείγον, σε συνεργασία με τους εταίρους μας, να δούμε πως η διεθνής κοινότητα μπορεί να συνεισφέρει στη δημιουργία των αναγκαίων συνθηκών για μια εκεχειρία» αναφέρει ο Σταϊνμάγιερ.
To ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε τη μεγάλη ανησυχία του για την ισραηλινή χερσαία επίθεση, καλώντας τους «Ισραηλινούς φίλους» να διασφαλίσουν την προστασία των αθώων πολιτών και να αφήσουν να περάσει η ανθρωπιστική βοήθεια.
Ο Ισπανός υπουργός Εξωτερικών Μιγκέλ Άνχελ Μορατίνος τηλεφώνησε το Σάββατο στον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς για να του εκφράσει την αλληλεγγύη και την υποστήριξή του μετά τη χερσαία επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα.
Η Γάζα θα γίνει τάφος του Ισραήλ, εκτίμησε ο πρόεδρος του ιρανικού Κοινοβουλίου Αλί Λαριτζανί. «Οι σιωνιστές αντιμετωπίζουν την πανίσχυση αντίσταση των Παλαιστινίων (...) οι σιωνιστές θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι η Γάζα θα γίνει ο τάφος τους», είπε.
Η Αίγυπτος καταδίκασε «με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο την έναρξη των χερσαίων επιχειρήσεων του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας και την εισβολή των δυνάμεών του» και κάλεσε «το Ισραήλ να σταματήσει αμέσως την επίθεση, χωρίς όρους και ζητά από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και το κουαρτέτο να αναλάβουν τις ευθύνες τους, χωρίς καθυστέρηση, για να τερματιστεί η ισραηλινή επίθεση».
Διαδηλώσεις σε όλο τον κόσμο
Χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν το Σάββατο σε όλη την Ευρώπη ζητώντας τον άμεσο τερματισμό των βομβαρδισμών στη Λωρίδα της Γάζας. Διαδηλώσεις έγιναν στη Βρετανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, την Ολλανδία και την Ισπανία, την ώρα που οι Ισραηλινοί ξεκινούσαν τη δεύτερη φάση της επίθεσης, με τις χερσαίες δυνάμεις.
Αντιπολεμικές διαδηλώσεις διοργανώθηκαν επίσης στην Αγκυρα και στην Κωνσταντινούπολη, όπου οι συγκεντρωθέντες κρατούσαν κούκλες βαμμένες κόκκινες. Χιλιάδες Αυστραλοί βγήκαν ακόμη στους δρόμους του Σίδνεϊ και της Μελβούρνης.
Ογκώδης αντιπολεμική διαδήλωση έγινε και στο Τελ Αβίβ με ισχυρή παρουσία του αριστερού κόμματος Χαντάς. Την ίδια ώρα οργανώθηκε αντιδιαδήλωση με τη συμμετοχή περίπου 150 ατόμων που κρατούσαν ισραηλινές σημαίες και φώναζαν «σεβασμός για τον ισραηλινό στρατό».
Ο χρόνος, η αλογία και η γελοιότητα
Ξεκίνησαν οι χερσαίες επιχειρήσεις στη Γάζα

Από το γραφείο του ισραηλινού πρωθυπουργού έγινε γνωστό ότι θα καταληφθούν περιοχές από όπου εκτοξεύουν ρουκέτες μέλη της Χαμάς.
Εντωμεταξύ ισραηλινά άρματα μάχης άνοιξαν πυρ εντός της Λωρίδας της Γάζας και η Χαμάς απάντησε, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες και το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Σύμφωνα με το Sky News, για την επιχείρηση έχουν κινητοποιηθεί δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες.
Σύμφωνα με στρατιωτικό αξιωματούχο του Ισραήλ, η επιχείρηση θα διαρκέσει "όσο χρειαστεί". "Στόχος είναι να αλλάξουν τα δεδομένα της ασφάλειας στο νότιο Ισραήλ" δήλωσε συνεργάτης του ισραηλινού πρωθυπουργού".
Σύμφωνα με όσα μετέδωσαν τα ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία, πριν την έναρξη της χερσαίας εισβολής, το πυροβολικό άνοιξε πυρ κατά μήκος των ανατολικών συνόρων της Λωρίδας της Γάζας. Όπως μετέδωσε το Γαλλικό Πρακτορείο κυρίως επλήγησαν θέσεις στο Μπέιτ Χανούν και την Τζαμπαλίγια, στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας, και στον τομέα του Χαν Γιουνές στα νότια.
Παράλληλα, συνεχίζονται και οι επιθέσεις από αέρος. Η Χαμάς μετέδωσε ότι το απόγευμα επλήγη τζαμί στα βόρεια της Λωρίδας της Γάζας με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 16 άτομα -μεταξύ αυτών και παιδιά- και να τραυματιστούν τουλάχιστον 50.
Η οργάνωση, πάντως, προειδοποίησε ότι σε περίπτωση χερσαίας εισβολής θα προχωρήσει σε νέες απαγωγές Ισραηλινών στρατιωτών.
Σύμφωνα με τον τελευταίο απολογισμό, από την έναρξη των αεροπορικών επιδρομών έχουν σκοτωθεί συνολικά 442 Παλαιστίνιοι, ανάμεσά τους 75 παιδιά και 21 γυναίκες. Χιλιάδες είναι πλέον οι τραυματίες.
Από τις επιθέσεις της Χαμάς με ρουκέτες στο νότιο Ισραήλ έχουν χάσει τη ζωή τους τέσσερις Ισραηλινοί.
Αίσθηση προκάλεσε η τοποθέτηση του απερχόμενου Αμερικανού προέδρου Τζορτζ Ο. Μπους, ο οποίος ζήτησε ουσιαστική εκεχειρία, απολύτως σεβαστή από Ισραήλ και τη Χαμάς. Παράλληλα, επέρριψε ευθύνες για την αιματοχυσία στην ισλαμιστική οργάνωση, χαρακτηρίζοντας τις επιθέσεις της «τρομοκρατικές ενέργειες».
Η υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Τζίπι Λίβνι, απέφυγε να προσδιορίσει χρονικά τις επιθέσεις στη Γάζα. «Ελπίζω τα αποτελέσματα αυτής της επιχείρησης να φέρουν ηρεμία μακροπρόθεσμα. Εάν όμως η άλλη πλευρά ανοίξει πυρ, θα απαντήσουμε ανάλογα. Έχουμε μπροστά μας ένα μεγάλο αγώνα» δήλωσε σε τηλεοπτικό σταθμό του Ισραήλ.
Διπλωματικός «πυρετός»
Συνεχείς είναι οι προσπάθειες των ξένων κυβερνήσεων προκειμένου να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί αναμένεται στην περιοχή στις αρχές της εβδομάδας, στο πλαίσιο περιοδείας του σε Αίγυπτο, Συρία και Λίβανο. Ο Γάλλος πρόεδρος, που την 1η Ιανουαρίου παρέδωσε την προεδρία της ΕΕ στην Τσεχία και του οποίου το σχέδιο εκεχειρίας απερρίφθη από το Ισραήλ, αναμένεται να συναντηθεί με τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς στη Ραμάλα.
Παράλληλα, διπλωματική αποστολή στη Μέση Ανατολή έχει προγραμματίσει και η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το Σάββατο ο πρόεδρος της Συρίας Μπασάρ Ασαντ είχε συνομιλίες με τον γραμματέα του ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν, Σαΐντ Τζαλίλι.
Ο τελευταίος συναντήθηκε και με τον εξόριστο ηγέτη της Χαμάς Χάλεντ Μεσάλ.
ΤΑ ΝΕΑ, 3/1/2009
2.1.09
Φαρμακονήσι όπως Ίμια
Μετά τις δύο επικίνδυνες εισόδους αεροσκαφών της στο Πεδίο Βολής, που προκάλεσαν ακόμη και την ενεργοποίηση της «κόκκινης γραμμής» προκειμένου να αποφευχθεί ατύχημα και πιθανό σκηνικό «θερμού επεισοδίου», στο στόχαστρο της Άγκυρας μπήκε το Φαρμακονήσι, στο οποίο μέχρι τώρα, όπως άλλωστε και στο Αγαθονήσι, τα τουρκικά μαχητικά έκαναν συχνά χαμηλές διελεύσεις και εικονικούς βομβαρδισμούς. Συγκεκριμένα, τόσο την προπαραμονή της Πρωτοχρονιάς όσο και την προηγουμένη των Χριστουγέννων, η τουρκική αεράμυνα κάλεσε, μέσω ασυρμάτου, ελληνικά ελικόπτερα που μετέφεραν από τη Λέρο στο Φαρμακονήσι στρατιώτες για αλλαγή βάρδιας στο φυλάκιο να εγκαταλείψουν την περιοχή, διότι, όπως ισχυρίστηκαν, πετούσαν σε χώρο υπό τουρκική ευθύνη (!). Μάλιστα, προχώρησαν και στην απειλή ότι θα ακολουθήσει αναχαίτιση από F-16 αν δεν απομακρυνθούν!
Ο Παπούλιας στο Αγαθονήσι
Τη νέα κατάσταση που εμμέσως επεσήμανε και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας στην ομιλία του στην πρωτοχρονιάτικη εκδήλωση των Ενόπλων Δυνάμεων, αντιμετωπίζει με πολύ χαμηλούς τόνους η κυβέρνηση. Φτάνοντας ωστόσο στο σημείο να αποκρύβει συστηματικά όλες αυτές τις προκλήσεις από την κοινή γνώμη. «Ζούμε σε μια περιοχή που υπάρχουν προκλήσεις, που έχουμε έναν δύστροπο γείτονα και πρέπει να είμαστε πάντοτε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε την οποιαδήποτε απειλή», τόνισε ο κ. Κ. Παπούλιας, που υπογράμμισε στη συνέχεια ότι «πρέπει να συνεχίσουμε να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε την οποιαδήποτε απειλή». «Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό», κατέληξε, ενώ τον όρο «δύστροποι γείτονες» χρησιμοποίησε στη δήλωσή του και ο υπουργός Άμυνας κ. Ε. Μεϊμαράκης.
Μάλιστα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε μια συμβολική κίνηση θα επισκεφθεί την Τρίτη το Αγαθονήσι, όπου θα παρακολουθήσει την τελετή του αγιασμού των υδάτων μαζί με τους κατοίκους του νησιού και θα ανακηρυχθεί επίτιμος δημότης. Στην ίδια λογική εντάσσεται και η επίσκεψη στο Φαρμακονήσι την παραμονή της Πρωτοχρονιάς των αρχηγών ΓΕΕΘΑ και ΓΕΣ, κ.κ. Δ. Γράψα και Δ. Βούλγαρη.
Στην Αθήνα διπλωμάτες και στρατιωτικοί εκτιμούν ότι το μπαράζ των προκλήσεων της Άγκυρας έχει ως ελάχιστο στόχο την εκ νέου καταγραφή στην ατζέντα των διμερών σχέσεων όλων των διεκδικήσεών της στο Αιγαίο έως και τη δοκιμή των αντανακλαστικών της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής εν όψει του πολλαπλώς κρίσιμου 2009 για την ευρωπαϊκή πορεία, το Κυπριακό, αλλά και τη νέα δομή του ΝΑΤΟ στην περιοχή.
Στην εκτίμηση αυτή συνηγορούν και άλλες κινήσεις των Τούρκων στη Θράκη, αλλά και κατά της ελληνικής προεδρίας στον ΟΑΣΕ για ένα έτος που άρχισε χθες. Η Άγκυρα έχει αρχίσει πολλαπλή καμπάνια προκειμένου να θιγεί η Ελλάδα ως χώρα που δήθεν δεν σέβεται τα δικαιώματα των μειονοτήτων.
ΤΑ ΝΕΑ, 2/1/2008
Ρωσικές ασκήσεις στο Αιγαίο
ΤΑ ΝΕΑ, 2/1/2009
1.1.09
Ανησυχεί η ηγεσία της Κίνας από τη μεγάλη επιβράδυνση
Ρουμπίνα Σπάθη
Την είδηση ανέφερε σχεδόν σιβυλλικά το BBC με τον εκ πρώτης όψεως ακατανόητο τίτλο «Κινέζοι αξιωματούχοι προειδοποιούνται να μη χρησιμοποιήσουν την αργία του Σεληνιακού Νέου Ετους τον επόμενο μήνα ως πρόσχημα για να ανταλλάξουν ακριβά δώρα». Θα απορούσε κανείς για ποιο λόγο χρειάζονται πρόσχημα την κινεζική αυτή αργία της 26ης Ιανουαρίου για να ανταλλάξουν δώρα οι Κινέζοι αλλά η ανάλυση που ακολουθούσε ήταν αποκαρδιωτικά σαφής.
Η αρχή κατά της διαφθοράς της κινεζικής κυβέρνησης έχει καταστήσει σαφές στα κυβερνητικά στελέχη ότι πρέπει να επιδεικνύουν σεμνότητα και να διάγουν βίο λιτότητας και εγκράτειας.
Ρητή εντολή του ΚΚΚ
«Τα δείπνα, τα θεάματα και η ανταλλαγή δώρων με χρήματα του κράτους απαγορεύονται αυστηρώς» ήταν η ρητή εντολή που εξέδωσε το ΚΚΚ μέσω του κρατικού ειδησεογραφικού πρακτορείου. Ο λόγος, βέβαια, δεν είναι άλλος από τη θεαματική επιβράδυνση που σημειώνει ο άλλοτε ιλιγγιώδης ρυθμός ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας. Ακόμη κι αν ο ρυθμός αυτός παραμείνει σε ένα εντυπωσιακό για τα δυτικά δεδομένα ποσοστό αύξησης του ΑΕΠ της τάξης του 6% με 6,5% το επόμενο έτος, για την Κίνα δεν επαρκεί για να διασφαλίσει τις υπάρχουσες θέσεις εργασίας και τη δημιουργία νέων θέσεων. Ηδη κλείνουν εργοστάσια και άνθρωποι μένουν άνεργοι. Και η αυταρχική συγκεντρωτική κινεζική ηγεσία αρχίζει να ανησυχεί για το ενδεχόμενο κοινωνικών ταραχών.
Το κλίμα επιτείνει η εικόνα της κινεζικής αγοράς. Σύμφωνα με την εταιρεία παροχής δεδομένων Dealogic, το 2008 οι αρχικές δημόσιες εγγραφές κινεζικών εταιρειών άντλησαν κεφάλαια ύψους 14,6 δισ. δολαρίων στο χρηματιστήριο της Κίνας και 7,4 δισ. δολαρίων στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ αλλά τα επίπεδα αυτά είναι τα χαμηλότερα των τελευταίων τριών ετών. Σχετικό δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Financial Times, αναλύει τα στοιχεία της Dealogic και τα ερμηνεύει ως ένδειξη πως οι εισαγωγές κινεζικών επιχειρήσεων στα χρηματιστήρια θα συνεχισθούν μεν μέσα στο 2009 αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα φτάσουν στα επίπεδα του 2006 και του 2007.
Η βρετανική εφημερίδα υποθέτει, μάλιστα, πως στην προσπάθειά του να δώσει ώθηση στην υποτονική αγορά, το Πεκίνο θα καταφύγει στην πώληση κρατικών περιουσιακών στοιχείων.
Σημειωτέον ότι οι τέσσερις σημαντικότερες από τις εισαγωγές κινεζικών εταιρειών στο χρηματιστήριο που έγιναν το 2008 αφορούσαν κρατικά περιουσιακά στοιχεία από τους τομείς των σιδηροδρόμων και της ενέργειας από τους οποίους αναμένεται να υπάρξουν περαιτέρω δημόσιες εγγραφές το νέο έτος. Κι έτσι υπό την απειλή των κοινωνικών ταραχών, η πρώτη γραμμή άμυνας για την κινεζική ηγεσία είναι να περιορίσει τα στελέχη του κόμματος σε επίπεδα διαβίωσης που να μην προκαλούν όσους υποφέρουν. Είναι, άλλωστε, σύνηθες φαινόμενο οι καταγγελίες για διαφθορά των κυβερνώντων και τα δεινά που θα προκαλέσει η κρίση μάλλον θα ευαισθητοποιήσουν περισσότερο την κοινή γνώμη σε οποιαδήποτε επίδειξη πλουτισμού από πλευράς των στελεχών.
Στο μεταξύ η Κίνα έχει αφήσει το νόμισμά της να ενισχυθεί ελαφρώς τα τελευταία χρόνια αλλά στο εσωτερικό της χώρας η κινεζική κυβέρνηση υφίσταται ισχυρές πιέσεις για να υποτιμήσει. Τα πράγματα, βέβαια, δεν είναι απλά. Από πλευράς της Αμερικής η Κίνα πιέζεται να επιτρέψει την ενίσχυση του νομίσματός της. Οπως, άλλωστε, επισημαίνει σε σχετικό δημοσίευμά της η εφημερίδα International Herald Tribune, η μοίρα της Κίνας παραμένει συνδεδεμένη με τη μοίρα των ΗΠΑ και αντιστρόφως. Κι αυτό γιατί η Κίνα εξακολουθεί να είναι μέγας πιστωτής του αμερικανικού Δημοσίου. Μια μερίδα οικονομολόγων που διαφωνεί με αυτή τη μορφή αλληλεξάρτησης μεταξύ Αμερικής και Κίνας τονίζει πως οι ΗΠΑ έπρεπε να έχουν ασκήσει ισχυρότερες πιέσεις στην κινεζική κυβέρνηση ώστε να ανατιμήσει το νόμισμά της, η χαμηλή ισοτιμία του οποίου κατέστησε τις κινεζικές εξαγωγές τόσο ανταγωνιστικές με αποτέλεσμα να αναδειχθεί η Κίνα σε πρώτη δύναμη παγκοσμίως στον τομέα της μεταποίησης.
Την τελευταία πενταετία η Κίνα έχει επιδείξει υπερβολικό ζήλο στην αγορά ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου. Σύμφωνα με την ΙΗΤ, σήμερα η Κίνα έχει τοποθετήσεις σε ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου αξίας 652 δισ. δολαρίων ενώ πριν από ένα χρόνο διατηρούσε 459 δισ. δολάρια. Προσθέτοντας σε αυτά τα ομόλογά της στη Fannie Mae, οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν πως η Κίνα έχει σήμερα στην κατοχή της ένα δολάριο για κάθε 10 δολάρια του δημόσιου χρέους των ΗΠΑ.
Η βρετανική εφημερίδα επισημαίνει πως το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών προκηρύσσει όλο και περισσότερες δημοπρασίες για την αγορά των ομολόγων του ώστε να χρηματοδοτήσει το πακέτο ενίσχυσης των τραπεζών ύψους 700 δισ. δολαρίων, ενώ θα χρειασθεί ακόμη περισσότερα για τη δέσμη μέτρων της κυβέρνησης Ομπάμα.
Οχι μόνον η διαρκής σύσφιγξη αυτής της σχέσης αλληλεξάρτησης ανάμεσα στις δύο οικονομίες αλλά αυτή καθ' εαυτή η εξάρτηση των ΗΠΑ από τον ασιατικό γίγαντα έχει αποτελέσει λόγο προβληματισμού μεταξύ των Αμερικανών οικονομολόγων.
Οπως επισημαίνει η ΙΗΤ σε σχετικό δημοσίευμά της, ο ίδιος ο Μπεν Μπερνάνκι επιχείρησε εδώ και χρόνια να ερμηνεύσει το φαινόμενο αποδίδοντάς το στην υπερβολική τάση των Κινέζων να αποταμιεύουν, που είχε σαν αποτέλεσμα να διαθέτουν τεράστια ποσά και να τα διαθέτουν με χαμηλά επιτόκια. Οπως, όμως, τονίζει η ΙΗΤ, το γεγονός ότι την περασμένη δεκαετία η Κίνα επένδυσε σε ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου περισσότερα από ένα τρισ. δολάρια οδήγησε σε μείωση των αμερικανικών επιτοκίων.
Μια άλλη κατηγορία οικονομικών αναλυτών που επίσης διαφωνεί με αυτήν την κατάσταση επιρρίπτει ευθύνες στη Fed και μάλιστα στον πρώην πρόεδρό της, Αλαν Γκρίνσπαν, για τη δημιουργία της φούσκας των ακινήτων εξαιτίας ακριβώς αυτών των χαμηλών επιτοκίων. Η κατηγορία αυτή ισχυρίζεται πως η Fed έπρεπε να έχει διατηρήσει τα επιτόκια σε όχι τόσο χαμηλά επίπεδα και να αρχίσει να τα αυξάνει ταχύτερα ώστε να αποτρέψει την κερδοσκοπία και τη φούσκα στην αγορά ακινήτων.
Ο Μπερνάνκι, που σήμερα εκφράζει τη λύπη του για το ότι δεν υπήρξε επαρκής μέριμνα για να ρυθμιστεί ο κλάδος των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ώστε να αποτραπεί η κακή χρήση των επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένων και των προερχόμενων από την Κίνα, δήλωσε προσφάτως σε συνέντευξή του στην Ουάσιγκτον πως «η έγκαιρη επίτευξη μιας καλύτερης ισορροπίας των διεθνών ροών κεφαλαίων θα είχε μειώσει σημαντικά τους κινδύνους για το χρηματοπιστωτικό σύστημα». Επέμεινε, ωστόσο, ότι κάτι τέτοιο θα προϋπέθετε συντονισμένη συνεργασία σε διεθνές επίπεδο και όχι μόνον από πλευράς των ΗΠΑ.
Αλλά δεν υπήρχε προθυμία σε διεθνές επίπεδο. Απέδωσε μάλιστα την απροθυμία αυτή στο ότι η σχέση αλληλεξάρτησης Κίνας και ΗΠΑ απέδιδε καρπούς και για τις δύο πλευρές.
Η Κίνα ωφελήθηκε από τη συνεχή αύξηση των εξαγωγών της και την οικονομική σταθερότητα και οι ΗΠΑ από τις φθηνές εισαγωγές και τον φθηνό ξένο δανεισμό.
Κι αν για τους Αμερικανούς καταναλωτές η κατάσταση αυτή ήταν επωφελής καθώς τους προσέφερε τη δυνατότητα φθηνότερων αγαθών, οι κλασικές οικονομικές θεωρίες διδάσκουν πως το εμπορικό χάσμα ανάμεσα στις δύο πλευρές ήταν μοιραίο να προκαλέσει αργά ή γρήγορα σοβαρή βλάβη στην αμερικανική οικονομία.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 1/1/2009
2008: η Wall Street είχε τη μεγαλύτερη πτώση από το κραχ του 1931
ZEZA ZHKOY
Σε «αχίλλειο πτέρνα» της αμερικανικής οικονομίας και της Wall Street αναδείχθηκαν οι συνέπειες από την επιδημική «μολυσματική απληστία» και τη διαφθορά των αμερικανικών τραπεζών. Οι ζημίες με τα «τοξικά ομόλογα» διέβρωσαν μέχρι το μεδούλι το τραπεζικό σύστημα και κλόνισαν την εμπιστοσύνη, παρασύροντας και τη Wall Street σε έναν εφιαλτικό φαύλο κύκλο πανικού πωλήσεων των τραπεζικών μετοχών.
Ο δείκτης Dow Jones των μετοχών των 30 πολυεθνικών βιομηχανικών και τραπεζικών κολοσσών των HΠA και ο δείκτης Standard & Poor’s 500, που περιλαμβάνει τις πολύτιμες μετοχές των 500 εταιρειών με τη μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση, τερμάτισαν το 2008 καταγράφοντας τη χειρότερη ετήσια πτώση στην ιστορία τους μετά το Μεγάλο Κραχ που οδήγησε τότε την Αμερική στην οικονομική καταστροφή (Great Depression) του 1930 - 32.
Ο Dow Jones σημείωσε ετήσια πτώση της τάξεως του 38% και ο S&P 500 σημείωσε πτώση μεγέθους 39,5%, έναντι 47,1% το 1931. Τα χρηματιστήρια συνολικά και σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν χάσει το αστρονομικό ποσόν περίπου των 30 τρισ. δολαρίων από την αξία τους, τον εφιάλτη χρόνο που πέρασε. Επίσης, οι τιμές των ομολόγων –με εξαίρεση τα κρατικά χαρτιά– κατέρρευσαν.
Μόλις προχθές η FED ανακοίνωσε τις λεπτομέρειες του σχεδίου αγοράς τιτλοποιημένων στεγαστικών δανείων αξίας 500 δισ. δολαρίων, μέχρι τα μέσα του 2009, από τη Fannie Mae και τη Freddie Mac. Τον περασμένο Σεπτέμβριο η κυβέρνηση Μπους αγόρασε από τις Fannie και Freddie τιτλοποιημένα δάνεια αξίας 26 δισ. δολαρίων. Αλλά στη συνέχεια εξαναγκάστηκε να τις κρατικοποιήσει!!! Καθώς η δεινή κρίση που ξέσπασε με τα subrime στεγαστικά δάνεια υψηλού ρίσκου προκάλεσε την κατάρρευση των ασφαλιστικών δικλίδων στην αγορά κατοικίας των ΗΠΑ.
Να θυμίσω ότι πρόκειται για τις δύο εταιρείες-κολοσσούς που αγοράζουν από τις τράπεζες ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια, καθώς και τιτλοποιημένα και στη συνέχεια είτε τα κρατούν στο χαρτοφυλάκιό τους είτε τα μεταπωλούν κυρίως στους μεγάλους θεσμικούς επενδυτές, στις κεντρικές τράπεζες της Κίνας και της Ιαπωνίας, δηλαδή σε ολόκληρο τον κόσμο!!! Οι τίτλοι αυτοί της Fannie και της Fredie ήταν περιζήτητοι, καθώς προσέφεραν ελκυστικά υψηλές αποδόσεις σε σύγκριση με τους τίτλους του αμερικανικού Δημοσίου και, παράλληλα, την ψευδαίσθηση ότι είναι το ίδιο ασφαλή με τα κρατικά χρεόγραφα.
Οι επενδύσεις της Κίνας σε αυτά είχαν ανέλθει στα 376 δισ. δολάρια και της Ιαπωνίας στα 228 δισ. δολάρια, στα τέλη Ιουνίου. Λέγεται ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους εξαναγκάστηκε να κρατικοποιήσει τη Fanny και τη Freddie Mac, ύστερα από πιεστικό τηλεφώνημα του προέδρου της Κίνας Χου Ζιντάο.
Στην Ιαπωνία, έτσι για την ιστορία, αξίζει να επισημανθεί πως από τα ύψη - ρεκόρ των 38.915,87 μονάδων που κατέκτησε ο δείκτης Nikkei στις 29 Δεκεμβρίου του 1989 στο χρηματιστήριο του Tόκιο, γκρεμίστηκε στη συνέχεια, όταν η «φούσκα» της αγοράς ακινήτων έσκασε. H απαξίωση του Nikkei προκάλεσε πολλά θύματα, διαλύοντας επιχειρήσεις και τράπεζες και καταστρέφοντας την οικονομία. Υστερα από τόσα χρόνια, ο δείκτης έκλεισε προχθές στις 8.859,56 μονάδες, σημειώνοντας ετήσια πτώση - ρεκόρ κατά 42,12%, τη χειρότερη στην 58 ετών ιστορία του.
Ειδικότερα, όμως, το χρηματιστήριο της Σαγκάης στην κυριολεξία βυθίστηκε, καθώς η θύελλα στα χρηματιστήρια και τα νομίσματα των αναδυόμενων οικονομιών και των κερδοσκοπικών τοποθετήσεων ήταν σφοδρή. Ο σύνθετος δείκτης των μετοχών του χρηματιστηρίου της Σαγκάης έχασε το 65% της αξίας του το 2008. Τον Οκτώβριο του 2007 το σύνολο της κεφαλαιοποίησης των κινεζικών εταιρειών στο χρηματιστήριο της Σαγκάης είχε υπερβεί για πρώτη φορά το ΑΕΠ της χώρας, όταν ο δείκτης είχε εκτιναχθεί στα επίπεδα - ρεκόρ των 6,092.06 μονάδων. Τα κινεζικά ΜΜΕ είχαν ερμηνεύσει τότε την ιλιγγιώδη άνοδο ως ένδειξη μετάβασης σε ένα προωθημένο στάδιο του καπιταλισμού!!!
Οι αναλύσεις τους είχαν επικεντρωθεί στην άποψη ότι η μεγάλη αξία των κινεζικών μετοχών απορρέει από το γεγονός ότι οι κινεζικές εταιρείες εξελίσσονται ταχέως στις μεγαλύτερες του κόσμου. Είναι ενδεικτικό ότι από τις έξι μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου με κριτήριο τη χρηματιστηριακή τους αξία, οι τρεις τότε ήταν κινεζικές.
Οσοι, όμως, είχαν βιαστεί να προβλέψουν την αναπόφευκτη εξέλιξη της Κίνας σε κυρίαρχη δύναμη, ας μην ξεχνούν το παράδειγμα της Ιαπωνίας: το 1989, λίγο πριν από την κατάρρευση της φούσκας, έξι από τις 10 μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου ήσαν ιαπωνικές. Θυμηθείτε τι τύχη είχαν.
Το κραχ του χρηματιστηρίου έχει ταπεινώσει και το Πεκίνο.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 1/1/2009
Η κρίση χτυπάει τα διαζύγια
ΗΠΑ: πολλά ζευγάρια παραμένουν μαζί για να γλιτώσουν τα έξοδα!
Το διαζύγιο είναι το νέο... θύμα της οικονομικής κρίσης και της κατάρρευσης της αμερικανικής αγοράς ακινήτων. Τώρα, όταν τα ζευγάρια χωρίζουν, ουδείς θέλει να κρατήσει το σπίτι. Και μερικά ζευγάρια αποφασίζουν να παραμείνουν μαζί επειδή τα χρήματά τους, αν τα μοιράσουν, δεν επαρκούν για να ξαναρχίσουν τη ζωή τους.
Όταν η Μάρσι Νιντλ και ο σύζυγός της άρχισαν να εξετάζουν το ενδεχόμενο να πάρουν διαζύγιο τον Ιούνιο, νόμιζαν ότι είχαν αρκετά χρήματα για να ακολουθήσει ο καθένας τον δρόμο του. Τους ανήκε μια κατοικία αξίας ενός εκατομμυρίου δολαρίων στην Ατλάντα και μια άλλη στο Τζάκσονβιλ της Φλόριντας, καθώς και άλλες ιδιοκτησίες που είχαν αποκτήσει για επένδυση. Τώρα η αγορά έχει καταρρεύσει και το ζευγάρι δεν ξέρει αν οι κατοικίες αξίζουν το ποσό που εξακολουθεί να χρωστάει γι΄ αυτές και αν του έχουν απομείνει περιουσιακά στοιχεία για να τα μοιράσει, λέει η κ. Νιντλ. «Προσπαθούμε πολύ να μείνουμε φίλοι, η κατάσταση όμως είναι πιεστική. Θέλω να μου δώσει χρήματα για να εξαγοράσει το μερίδιό μου στα σπίτια. Είναι προς το συμφέρον όλων να διευθετηθούν όλα γρήγορα. Αυτό θα είναι το μοναδικό εισόδημά μου. Η κατάσταση μου έχει προκαλέσει απίστευτο άγχος».
Οι υποθήκες
Το διαζύγιο είναι ακόμη ένα από τα θύματα της κατάρρευσης της αγοράς ακινήτων. Καθώς σχεδόν ένα στα έξι σπίτια αξίζει τώρα λιγότερο από την υποθήκη που χρωστούν οι ιδιοκτήτες του, δικηγόροι που ειδικεύονται στα διαζύγια και οικονομικοί σύμβουλοι σε όλη τη χώρα λένε πως τα πράγματα έχουν αντιστραφεί. «Συνήθως μαλώναμε ποιος θα κρατήσει το σπίτι» λέει ο Γκάρι Νίκελσον, πρόεδρος της Αμερικανικής Ακαδημίας Δικηγόρων Γάμου. «Τώρα μαλώνουμε ποιος θα το φορτωθεί».
Ως αποτέλεσμα, το διαζύγιο έχει γίνει πιο περίπλοκο και σε αρκετές περιπτώσεις πιο ακριβό. Μερικοί δικηγόροι λένε πως οι δουλειές έχουν μειωθεί ή ότι πελάτες τους αποφασίζουν να παραμείνουν μαζί επειδή δεν υπάρχουν αρκετά περιουσιακά στοιχεία για να μπορέσουν να ξαναρχίσουν τη ζωή τους. «Ξέρετε το παλιό ανέκδοτο;» λέει ο Ράντολ Κέσλερ, ο δικηγόρος της κ. Νιντλ: «Γιατί ένα διαζύγιο είναι τόσο ακριβό; Επειδή το αξίζει. Τώρα πρέπει πράγματι να το αξίζει...».
Το κεφάλαιο
Σε μια ομαλή οικονομία, συνήθως τα ζευγάρια δημιουργούν ένα μετοχικό κεφάλαιο επενδύοντας στο σπίτι τους και μοιράζουν το κεφάλαιο αυτό όταν παίρνουν διαζύγιο, είτε πωλώντας το σπίτι είτε με τον ένα σύντροφο να εξαγοράζει το μερίδιο του άλλου. Τώρα όμως πολλά ζευγάρια έχουν στην ιδιοκτησία τους σπίτια τα οποία ουδείς εκ των δύο συζύγων μπορεί να συντηρήσει μόνος του, ενώ δεν μπορούν να τα πωλήσουν σε τιμή που θα καλύπτει το ποσό που χρωστούν γι΄ αυτά. Για τα ζευγάρια που χωρίζουν, το οικογενειακό σπίτι έχει γίνει... δηλητηριώδες περιουσιακό στοιχείο. «Είναι πολύ πιο δύσκολο να συνεχίσουν χωριστά τη ζωή τους» λέει ο Νεοϋορκέζος δικηγόρος Όλτον Αμπράμοβιτς Ρόιγερ. «Βρίσκομαι στη μέση αρκετών υποθέσεων όπου είναι σχεδόν αδύνατο αυτή τη στιγμή να διαπιστώσει κανείς πόσο αξίζει το ακίνητο» προσθέτει.
«Δεν θα απομείνει τίποτε για να μοιράσουμε»
Για τον Τζον και τη Λόρελ Γκέρκι που ζουν στη Σάντα Μπάρμπαρα της Καλιφόρνιας, η αγορά ακινήτων κατέρρευσε στα μισά μιας πολύ ειρηνικής και μεθοδικής νομικής διαδικασίας διαζυγίου. Όταν η αγορά βρισκόταν σε άνοδο, λέει ο κ. Γκέρκι, το σπίτι τους είχε εκτιμηθεί στα 2,3 εκατομμύρια δολάρια, ποσό που θα τους επέτρεπε να μοιράσουν μεταξύ τους ένα εκατομμύριο μετά την αποπληρωμή της υποθήκης. Όταν όμως το πούλησαν, πέρυσι, η αξία του είχε μειωθεί κατά 600.000 δολάρια. «Αυτό άλλαξε τα πάντα» λέει ο κ. Γκέρκι, που βρίσκεται σήμερα στον δεύτερο χρόνο των διαδικασιών για το διαζύγιο και τα δικηγορικά και άλλα έξοδα ανέρχονται σε αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια. «Η προοπτική να καταφέρουμε να αγοράσουμε και οι δυο μας μικρά σπίτια εξαλείφθηκε. Δεν υπάρχουν τα χρήματα».
Τώρα οι δύο σύζυγοι ζουν σε νοικιασμένα σπίτια και οι δικηγόροι τους εξακολουθούν να μην μπορούν να συμφωνήσουν πόσο αξίζουν τα εναπομείναντα περιουσιακά στοιχεία τους. Η περιουσία τους μειώνεται με ρυθμό 350 δολάρια την ώρα. «Η κατάσταση αυτή πρέπει να σταματήσει», λέει ο κ. Γκέρκι, «επειδή κάποια στιγμή δεν θα έχει απομείνει τίποτε για να μοιράσουμε».
ΤΑ ΝΕΑ, 31/12/2008