Έπιασαν τον αδελφό του Ομπάμα με μαριχουάνα

Με την κατηγορία της κατοχής μαριχουάνας και της αντίστασης κατά της αρχής, συνελήφθη σήμερα από την αστυνομία της Κένυας ο ετεροθαλής αδελφός του προέδρου των ΗΠΑ. Ο Τζορτζ Ομπάμα, ο οποίος ζει στη συνοικία Χουρούμα της κενυατικής πρωτεύουσας Ναϊρόμπι, συνελήφθη να έχει στην κατοχή του μικροποσότητα μαριχουάνας, όπως δήλωσε ο επικεφαλής της τοπικής αστυνομίας.

Ο ίδιος πάντως μιλώντας από το κρατητήριο αστυνομικού τμήματος σε δημοσιογράφο του CNN αρνήθηκε τις κατηγορίες. Ο Τζορτζ Ομπάμα που πρόκειται να βρεθεί ενώπιον της δικαιοσύνης την Δευτέρα έχει τον ίδιο πατέρα με τον αμερικανό πρόεδρο, αλλά οι δυό τους γνωρίζονται ελάχιστα, καθώς ο Κενυάτης πατέρας του Μπαράκ Ομπάμα, τότε κάτοικος ΗΠΑ, εγκατέλειψε τη μητέρα του προέδρου όταν εκείνος ήταν ακόμη βρέφος.

ΤΑ ΝΕΑ, 31/1/2009

Σκοτεινή Ροή: Η απόδειξη ενός άλλου σύμπαντος;

Για τους περισσότερους από εμάς το σύμπαν είναι αφάνταστα μεγάλο. Αλλά όχι για τους κοσμολόγους. Οι τελευταίοι αισθάνονται οριστικά περικυκλωμένοι. Δεν έχει σημασία δε πόσο μεγάλα θα κατασκευάζουν τα τηλεσκόπια τους, γιατί θα μπορούν να δουν μόνο μέχρι ενός σημείου, σαν να υπάρχει ένας τοίχος, μέσα στο Σύμπαν. Όμως σχεδόν 45 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά μας βρίσκεται ο Κοσμικός ορίζοντας ή το τελικό όριο, επειδή το φως πέρα από αυτόν δεν έχει ή δεν είχε ποτέ χρόνο για να μας φθάσει.

Η εικόνα πάνω της Μικροκυματικής Ακτινοβολίας Υποβάθρου από το νεαρό Σύμπαν (380.000 χρόνια μετά το Big Bang) προέρχεται από τις παρατηρήσεις του δορυφόρου WMAP. Σε αυτήν την εικόνα οι επιστήμονες βρήκαν δεδομένα - την πολωμένη ακτινοβολία-, που αποδεικνύουν σαν σωστή την θεωρία του πληθωρισμού.

Δυστυχώς είμαστε εδώ κολλημένοι στο εσωτερικό ενός μικρού μέρους του σύμπαντος και αναρωτιόμαστε τι να κρύβεται εκεί μακριά μας, ενώ έχουμε αποδεχτεί το γεγονός ότι δεν θα μπορέσουμε ποτέ να το μάθουμε. Το καλύτερο βέβαια που μπορούμε να ελπίζουμε, σε συνδυασμό με κάποια τύχη και συνεχή επαγρύπνηση, είναι να αναγνωρίσουμε μια ρωγμή στη δομή των πραγμάτων, ένα πιθανό παράθυρο προς το κρυφό μέρος, πέρα από την άκρη του σύμπαντος. Τελευταία όμως ο Sasha Kashlinsky πιστεύει έχει έχουμε 'σκουντουφλήσει' ανέλπιστα ένα τέτοιο παράθυρο, προς το κρυφό τμήμα του Κόσμου.

Ο Kashlinsky, ένας ανώτερος επιστήμονας στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard, έχει μελετήσει τον τρόπο με τον οποίο 'ανυπότακτα' σμήνη γαλαξιών κινούνται στο πλαίσιο της διαστολής του χώρου. Ο ίδιος και οι συνάδελφοι του έχουν καταμετρήσει την ταχύτητα των σμηνών αυτών που φθάνουν μέχρι και 1000 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο - πολύ πιο γρήγορα από ό,τι μας επιτρέπει η καλή γνώση της κοσμολογίας. Και το πιο παράξενο, κάθε σμήνος φαίνεται να κινείται προς ένα μικρό τμήμα του ουρανού μεταξύ των αστερισμών του Κενταύρου και των Ιστίων (Vela).

Ο Kashlinsky ισχυρίζεται ότι αυτή παρατήρηση αποτελεί την πρώτη ένδειξη ότι κάτι βρίσκεται πέρα από τον κοσμικό ορίζοντα. Η ανακάλυψη θα μπορούσε να μας πει πως το σύμπαν φαινόταν αμέσως μετά τη Μεγάλη Έκρηξη ή αν το δικό μας σύμπαν είναι ένα από τα πολλά σύμπαντα. Άλλοι επιστήμονες δεν είναι τόσο βέβαιοι. Μια αντίπαλη ερμηνεία λέει ότι δεν έχει τίποτα να κάνει με ξένα σύμπαντα, αλλά οφείλεται σε ένα ελάττωμα στον έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους της κοσμολογία, την ιδέα ότι το σύμπαν θα πρέπει να φαίνεται ίδιο σε όλες τις κατευθύνσεις. Δηλαδή, αν οι παρατηρήσεις αντέχουν στον λεπτομερή έλεγχο.

"Η ανακάλυψη αυτή προσθέτει κι άλλα αινίγματα στην κοσμολογία", λέει η Laura Mersini-Houghton θεωρητική φυσικός και κοσμολόγος του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας. Ένα πρώτο αίνιγμα είναι η σκοτεινή ύλη που αποτελεί το 95% του περιεχομένου του σύμπαντος, και που βοηθάει την συσσώρευση των γαλαξιών, ενώ ένα δεύτερο είναι η μυστηριώδης σκοτεινή ενέργεια στην οποία οφείλεται η επιτάχυνση της διαστολής του σύμπαντος. Κατά συνέπεια, ο Kashlinsky ονόμασε το νέο αυτό αίνιγμα "σκοτεινή ροή".

Ο Kashlinsky μέτρησε την ταχύτητα που κινούνται σμήνη γαλαξιών μέχρι 5 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά μας, αναζητώντας για σημάδια της κίνησης τους στο μικροκυματικό κοσμικό υπόβαθρο (CMB), την ακτινοβολία που έχει απομείνει από τη Μεγάλη Έκρηξη. Τα φωτόνια της CMB γενικά κινούνται απρόσκοπτα για δισεκατομμύρια έτη φωτός στο διαστρικό διάστημα, αλλά όταν διέρχονται από ένα γαλαξιακό σμήνος συναντούν θερμό ιονισμένο αέριο στο διάστημα μεταξύ των γαλαξιών. Τα φωτόνια σκεδάζονται τότε από αυτό το καυτό αέριο κι αυτή η σκέδαση εμφανίζεται ως μια μικροσκοπική στρέβλωση στην θερμοκρασία της CMB, και αν το σμήνος συμβαίνει να είναι σε κίνηση, η παραμόρφωση επίσης θα έχει καταχωρημένη μια μικρή μετατόπιση λόγω του φαινομένου Doppler.

Σε κάθε επιμέρους ομάδα, αυτή η στροφή είναι πολύ μικρή για την ανίχνευση, η οποία είναι ο λόγος για τον οποίο κανείς δεν είχε ποτέ ενοχληθεί να ψάξει. Ωστόσο, εάν υλοποιηθεί Kashlinsky συνδυασμένες μετρήσεις από ένα αρκετά μεγάλο αριθμό των ομάδων, το σήμα θα πρέπει να συμπληρωθεί με ένα μετρήσιμο επίπεδο.

Ο Kashlinsky και η ομάδα του συνέλεξαν ένα κατάλογο 800 κοντινών σμηνών, με τηλεσκόπια ακτίνων-Χ που εκπέμπονται από το ιονισμένο αέριο στο εσωτερικό τους. Στη συνέχεια εξέτασαν την CMB σε αυτές τις τοποθεσίες, χρησιμοποιώντας εικόνες από το δορυφόρο WMAP της NASA. Αυτό που διαπίστωσαν τους σοκάρισε. Τα σμήνη των γαλαξιών ενώ περίμεναν να περιπλανούνται τυχαία μέσα σε μια μικρή περιοχή του διαστήματος, επειδή η ύλη κατανέμεται άνισα, οπότε δημιουργούνται τοπικά βαρυτικά πεδία που έλκουν τα σμήνη. Σε μεγάλες κλίμακες, ωστόσο, η ύλη θεωρείται ότι είναι κατανεμημένη ομαλά, έτσι σε αυτές τις κλίμακες τα σμήνη θα έπρεπε να ακολουθούν το διάστημα, καθώς αυτό διαστέλλεται. Και το σπουδαιότερο είναι ό,τι στο στάνταρτ μοντέλο της κοσμολογίας το σύμπαν θα πρέπει να φαίνεται λίγο πολύ ίδιο σε όλες τις κατευθύνσεις.

Έξω από τα όρια

Άραγε τι κρύβεται πίσω από αυτή τη μυστηριώδη σκοτεινή ροή; Ο Kashlinsky λέει πως δεν μπορεί να προκληθεί από την σκοτεινή ύλη, γιατί όλη η σκοτεινή ύλη στο σύμπαν δεν παράγει τόση βαρύτητα ώστε να έλκει τόσο πολύ τα σμήνη. Ή δεν μπορεί να είναι η σκοτεινή ενέργεια, επειδή η σκοτεινή ενέργεια κατανέμεται ομοιόμορφα σε όλο το διάστημα. Έτσι μένει μόνο μία πιθανή εξήγηση, συμπεραίνει ο Kashlinsky: ο ένοχος είναι κάτι που κρύβεται πέρα από τον κοσμικό ορίζοντα.

Πριν δημοσιευτούν αυτά τα ευρήματα τον Οκτώβριο του 2008 στο Astrophysical Journal Letters, ο Kashlinsky γνώριζε πόσο αιρετική θα φαινόταν η ιδέα του. "Ένα χρόνο καθίσαμε για να ελέγξουμε τα πάντα," λέει. "Δεν περιμέναμε ή δεν θέλαμε να βρούμε αυτό το αποτέλεσμα, γι 'αυτό είμαστε τόσο επιφυλακτικοί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αλλά, τελικά, αυτό βγήκε από τα δεδομένα."

Κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς τι θα μπορούσε να κρύβεται πίσω από τον ορίζοντα ή ακόμη και το πόσο μεγάλο είναι το σύμπαν, όμως ο Kashlinsky υποψιάζεται πως είναι ένα κατάλοιπο της χαώδους κατάστασης που υπήρχε ένα κλάσμα μόνο του δευτερολέπτου μετά την αρχή του χρόνου, πριν το γνωστό φαινόμενο του πληθωρισμού αναλάβει δράση.

Γενικά πιστεύεται ότι το σύμπαν μας ξεκίνησε σαν ένα μικρό κομμάτι σε κάποιο προϋπάρχον χωρόχρονο σχηματίζοντας μια φυσαλίδα η οποία, στη συνέχεια υπέστη μια έκρηξη εκθετικής διαστολής (τον πληθωρισμό). Η περίοδος αυτή του πληθωρισμού τέντωσε και εξομάλυνε το σύμπαν, αφήνοντας πίσω του μια ομαλή κατανομή της ύλης και της ενέργειας. Έξω από αυτή την φυσαλίδα, πολύ πέραν του κοσμικού μας ορίζοντα, τα πράγματα μπορεί να μοιάζουνε πολύ διαφορετική. Χωρίς την εξομάλυνση που κατάφερε ο πληθωρισμός, ο χωρόχρονος θα μπορούσε να είναι πολύ ανώμαλος: ομαλός σε μια γειτονιά και με γιγάντιες δομές ή γιγάντιες μαύρες τρύπες σε μια άλλη. "Θα μπορούσε να είναι πολύ εκκεντρικός, όσο μπορεί να φανταστεί κανείς, ή μάλλον κάτι πληκτικό", λέει ο Kashlinsky. Είτε έτσι είτε αλλιώς, αυτός δείχνει ότι κάτι εκτός της φυσαλίδας μας έλκει τα σμήνη των γαλαξιών, προκαλώντας την σκοτεινή ροή.

Έχουν επίσης αναδυθεί κι άλλες, πιο ριζοσπαστικές εξηγήσεις για την σκοτεινή ροή. Είναι δυνατόν - ακόμα πιθανά, λένε κάποιοι - ότι η δική μας φυσαλίδα δεν ήταν η μόνη που 'φούσκωσε' λόγω πληθωρισμού από τον αρχέγονα χωροχρόνο. Σε αυτό το σενάριο του "αιώνιου πληθωρισμού", εμφανίζονται φυσαλίδες σε όλο τον χώρο, η κάθε μία από την οποία ορίζει το δικό της σύμπαν μέσα σε ένα μεγαλύτερο πολυσύμπαν.

Απόμακροι γαλαξίες που τρέχουν με ορμή προς το ίδιο τμήμα του ουρανού μπορεί να είναι μια ένδειξη ότι κάτι πολύ μεγάλο κρύβεται πέρα του κοσμικού μας ορίζοντα

Πολλοί κοσμολόγοι είναι ευχαριστημένοι να εξαποστείλουν εκείνα τα άλλα σύμπαντα σε μια σκοτεινή γωνία της θεωρίας, όπου αποθηκεύονται απαρατήρητα υποπροϊόντα. Η Mersini-Houghton δεν είναι από αυτούς. Αυτή υποστηρίζει ότι η σκοτεινή ροή προκαλείται από άλλα σύμπαντα ασκώντας μια βαρυτική έλξη στα σμήνη των γαλαξιών του δικού μας σύμπαντος. Η ίδια και οι συνάδελφοί της υπολόγισαν πως τα άλλα σύμπαντα, διασκορπισμένα τυχαία γύρω από την δική μας φυσαλίδα, θα τροποποιήσουν την βαρύτητα στο πλαίσιο αυτό.

"Όταν εκτιμήσαμε πόση δύναμη ασκείται στα σμήνη του σύμπαντος μας, μου έκανε εντύπωση ότι το μέτρο της ταιριάζει εκπληκτικά με ό,τι έχει παρατηρήσει ο Kashlinsky," τονίζει. "Πιστεύω ακράδαντα ότι αυτό είναι το αποτέλεσμα από κάτι εκτός του σύμπαντός μας."

Άλλοι πάλι πιστεύουν πως η σκοτεινή ροή μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι η δική μας φυσαλίδα-σύμπαν συγκρούστηκε με μια άλλη φυσαλίδα ακριβώς μετά την Μεγάλη Έκρηξη. Στον αιώνιο πληθωρισμό κάθε φυσαλίδα-σύμπαν μπορεί να λειτουργεί με το δικό της σετ σωματιδίων και δυνάμεων, έτσι ώστε οι συγκρούσεις μεταξύ των φυσαλίδων μπορεί να έχει δραματικές συνέπειες. Αν δύο σύμπαντα με την ίδια φυσική συγκρούονται, θα προκαλέσουν μια έκρηξη ενέργειας, μετά τη συγχώνευση τους. Ωστόσο, εάν δύο πολύ διαφορετικά σύμπαντα συγκρουστούν, τότε θα προκύψει μια κοσμική μάχη. Στον χώρο του συμβάντος, θα σχηματιστεί ένα φράγμα ενέργειας που ονομάζεται κύριο φράγμα, που θα αναγκάζει τους δύο ασυμβίβαστους κόσμους να είναι μακριά ο ένας από τον άλλο. Η φυσαλίδα με την χαμηλότερη ενέργεια, στη συνέχεια διαστέλλεται, οπότε το κύριο φράγμα σαρώνει την αντίπαλη της φυσαλίδα, εξαλείφοντας τα πάντα στο πέρασμά του.

Η σκοτεινή ροή μπορεί λοιπόν να είναι ένα σημάδι ότι η φυσαλίδα-σύμπαν μας συγκρούστηκε με μια άλλη αμέσως μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

Αν το δικό μας σύμπαν υπέστη μια τέτοια σύγκρουση, οι όποιες αποδείξεις για τα κοσμικά συντρίμμια θα πρέπει να εμφανίζονται σε ένα ορισμένο τμήμα του ουρανού. Λόγω της σύγκρουσης θα πρέπει να παραμορφώθηκε το διάστημα, και αυτό με τη σειρά του θα επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο οι ακτίνες φωτός, συμπεριλαμβανομένης και της CMB, ταξιδεύουν μέσα στον χώρο και το πως οι μεγάλης κλίμακας δομές, συμπεριλαμβανομένων των γαλαξιών και των σμηνών, εξελίσσονται. Κοιτώντας σε ολόκληρο τον ουρανό σήμερα, θα περιμέναμε να δούμε το σύμπαν να εμφανίζει περίεργες ιδιότητες προς την κατεύθυνση της σύγκρουσης.

Η σύγκρουση μεταξύ των φυσαλίδων μπορεί να έχει μια ειδική κατεύθυνση αποτυπωμένη στην μικροκυματική ακτινοβολία CMB, λέει ο Anthony Aguirre φυσικός του Πανεπιστημίου στην Santa Cruz. "Καθώς απομακρύνεστε από την ειδική κατεύθυνση, η θερμοκρασία της CMB θα αλλάξει."

Οι φυσικοί τώρα συνδυάζουν τώρα τα δεδομένα ψάχνοντας για τέτοια χαρακτηριστικά μιας τέτοιας αλλαγής. Όταν υπάρχουν παράξενα πράγματα που συμβαίνουν σε μεγάλη κλίμακα στο πλαίσιο ενός γαλαξία, τα απομεινάρια της σύγκρουσης είναι υποψήφια για να εξηγήσουν αυτή τη σύγκρουση, εξηγεί ο Aguirre.

Μια εντελώς διαφορετική σύλληψη της σκοτεινής ροής προέρχεται από τους Ιταλούς Luciano Pietronero (Πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης) και Francesco Sylos Labini (Enrico Fermi Center στη Ρώμη). Πιστεύουν ότι το καθιερωμένο κοσμολογικό μοντέλο είναι λάθος, και ότι ένα άλλο μοντέλο θα μπορούσε να εξηγήσει την κίνηση των γαλαξιακών σμηνών που βρήκε ο Kashlinsky.

"Αυτό είναι ένα ακόμη στοιχείο προς την κατεύθυνση ότι η καθιερωμένη εικόνα του σχηματισμού ενός γαλαξία δεν περιγράφει σωστά το τι συμβαίνει στον πραγματικό Κόσμο", λέει ο Pietronero.

Προβλέψεις της κίνησης των γαλαξιακών σμηνών που βασίζονται στο συμβατικό μοντέλο υποθέτουν ότι η ύλη είναι ομοιόμορφα κατανεμημένη μέσα σε όλο το διάστημα στις πολύ μεγάλες κλίμακες. Ο Pietronero μαζί με τον Sylos Labini ισχυρίζονται πως η ανάλυση της κατανομής των γαλαξιών και των σμηνών σε ολόκληρο τον ουρανό δείχνει ότι αυτό δεν είναι αλήθεια, και ότι σε μεγάλες κλίμακες η ύλη είναι σαν ένα φράκταλ. Αν πράγματι αυτό συμβαίνει, τότε το βαρυτικό πεδίο μέσα σε ολόκληρο τον Κόσμο θα είναι ανώμαλο και θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποτελέσματα όπως αυτά που παρατηρήθηκαν από τον Kashlinsky.

Νέα δεδομένα από την έρευνα Sloan Digital Sky Survey, που έχει ήδη χαρτογραφήσει περίπου ένα εκατομμύριο γαλαξίες, θα βοηθήσει τους Pietronero και Sylos Labini να πάρουν μια ακριβέστερη εικόνα της εξάπλωσης της ύλης, που ελπίζουμε ότι θα επιβεβαιώσει τις ιδέες τους. "Πιστεύω ότι θα έχουμε ενδιαφέρουσες ειδήσεις πολύ σύντομα," λέει ο Sylos Labini.

Ένα φράκταλ σύμπαν, ωστόσο, θα θέσει μεγάλα προβλήματα. Γιατί μια φράκταλ κατανομή της ύλης, είναι ασυμβίβαστη με τον κοσμικό πληθωρισμό, έτσι οι θεωρητικοί μένει να υπολογίσουν τον τρόπο με τον οποίο προέκυψε.

Ερευνώντας το πολυσύμπαν

Ο φυσικός Douglas Scott του Πανεπιστημίου Βανκούβερ του Καναδά, αμφιβάλει ότι η σκοτεινή ροή είναι μια απόδειξη πως υπάρχει κάτι έξω από το δικό μας παρατηρήσιμο σύμπαν. "Δεν υπάρχει λόγος να αναμένουμε ότι αυτή προέρχεται από δομές πέρα από τον ορίζοντα", αναφέρει. Ο Scott παρατηρεί ότι μέχρι τώρα η σκοτεινή ροή παρατηρήθηκε μόνο σε αποστάσεις που είναι μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό της συνολικής απόστασης από τον ορίζοντα. "Εάν το φαινόμενο είναι πραγματικό", λέει, "τότε η πιθανή εξήγηση θα οφειλόταν σε μια πολύ μεγάλης κλίμακας δομή, αλλά εντός του ορίζοντα." Τέτοια δομή, όμως, θα είναι μια μεγάλη πρόκληση για την κοσμολογία του καθιερωμένου μοντέλου.

Το πιο σημαντικό τώρα είναι να επιβεβαιωθεί ότι η σκοτεινή ροή είναι πραγματική και ότι αυτή συνεχίζει να κατευθύνεται προς τον κοσμικό ορίζοντα. Δύο άλλες ομάδες έχουν πραγματοποιήσει μετρήσεις που συνάδουν με τα αποτελέσματα του Kashlinsky, αλλά μόνο σε κλίμακες μικρότερες από 200 εκατομμύρια έτη φωτός - ένα μικρό μόνο βήμα σε σχέση με την απόσταση προς τον ορίζοντα.

Για να επιβεβαιώσουν τα ευρήματά τους, η ομάδα του Kashlinsky θα αναλύσει τα πιο πρόσφατα δεδομένα του δορυφόρου WMAP, σε συνεργασία με ερευνητές του Πανεπιστημίου της Χαβάης πάνω σε δεδομένα από ένα κατάλογο όλου του ουρανού στις ακτίνες-Χ. Το μικροσκοπικό φαινόμενο Doppler που ο Kashlinsky χρησιμοποιεί για τη μέτρηση των ταχυτήτων των σμηνών είναι παρατηρήσιμο μόνο σε συγκεντρώσεις, πράγμα που σημαίνει όσο πιο πολλά σμήνη γαλαξιών μπορεί να εξετάσει τόσο το καλύτερο. "Εάν αυτό επιβεβαιωθεί, θα είναι ένας συναρπαστικός τρόπος να εξετάσουμε την τελική δομή του σύμπαντος και ίσως ακόμη και το πολυσύμπαν," πιστεύει ο Kashlinsky. "Αλλά θα πρέπει να τα ελέγξουμε ξανά και ξανά."

"Κι αν αυτό το πράγμα επιβεβαιωθεί και είναι πραγματικότητα, θα είναι εξαιρετικά σημαντικό", λέει ο φυσικός Anthony Aguirre του Πανεπιστημίου στην Santa Cruz, "Το πιο σημαντικό πράγμα που θα μας πει είναι ότι η καθιερωμένη εικόνα έχει σπάσει κατά κάποιο τρόπο. Και το πιο συναρπαστικό πράγμα που θα μπορούσε να μας πει είναι ότι υπάρχουν και άλλα σύμπαντα."

Αν αυτό γίνει, ο χώρος και ο χρόνος θα ανοίξουν για να μας αποκαλύψουν μια πραγματικότητα που είναι πολύ πολύ μεγαλύτερη από ό,τι γνωρίζουμε. Όταν αυτό γίνει, τότε αυτοί οι κοσμολόγοι που πάσχουν από κλειστοφοβία, τελικά θα είναι σε θέση να αναπνέουν πιο εύκολα.

---

Μπορεί το σύμπαν να έχει ηλικία 13.7 δισεκατομμύρια έτη, όμως η ακτίνα του παρατηρήσιμου σύμπαντος δεν είναι 13.7 δισ. έτη φωτός, όπως θέλει η κοινή λογική. Επειδή το διάστημα διαστέλλεται (από την σκοτεινή ενέργεια), το παρατηρήσιμο μέρος του σύμπαντος έχει ακτίνα μεγαλύτερη των 13.7 δισ. ετών φωτός. Έστω ένα φωτόνιο που ταξιδεύει, ο χώρος που διασχίζει το φωτόνιο διαστέλλεται. Και κατά την στιγμή που φτάνει σ' εμάς, η ολική απόσταση μέχρι τον γαλαξία προέλευσής του είναι μεγαλύτερη από το γινόμενο της ταχύτητάς του επί τον χρόνο ταξιδιού του. Έχει υπολογιστεί ότι είναι περίπου 3 φορές μεγαλύτερη. Γι αυτό και ο κοσμικός ορίζοντας υπολογίζεται ότι είναι 45 δισ. έτη φωτός περίπου.

physics4u.gr

Ο διάλογος συνεχίζεται για τους Hobbit

Ανθρωπολόγοι έχουν προβεί σε μια νέα ανάλυση των κρανίων από τα απολιθώματα των hobbit, που βρέθηκαν σε μια σπηλιά της Ινδονησίας το 2003, και λένε πως τα αποτελέσματά τους προσθέτουν κι άλλες αποδείξεις στη θεωρία ότι τα απολιθώματα προέρχονται από μια άγνωστη μέχρι τώρα φυλή μικροσκοπικών ατόμων.

Οι ερευνητές σύγκριναν τα κρανία των hobbit με αυτές των σύγχρονων ανθρώπων και πιθήκων, καθώς και με απολιθωμένα οστά του εγκεφάλου πρώιμων προγόνων του ανθρώπου. "Το σχήμα του κρανίου είναι συνεπές με ό,τι θα περιμέναμε για ένα μικρό αρχαϊκό Χόμο", δήλωσε η Karen Baab, επικεφαλής της συγγραφικής ομάδας της νέας μελέτης.

Όταν οι παλαιοντολόγοι απεκάλυψαν ένα σύνολο παράξενων, ανθρωποειδών σκελετών στη νήσο Φλόρες, είχαν λίγη ιδέα τι σκληρή συζήτηση επρόκειτο να ξεκινήσει και που θα διαιρούσε τους ανθρωπολόγους.

Αλλά σύντομα οι ερευνητές δήλωσαν ότι τα ηλικίας 18.000 ετών απολιθώματα προέρχονται από ανθρώπους που είχαν ύψος περίπου ένα μέτρο, και που ήταν πράγματι ένα διαφορετικό είδος ανθρωπίδων, και το οποίο ονομάστηκε από τους ερευνητές Homo floresiensis.

"Αυτοί οι Χόμπιτ - ανθρωπίδες - φαίνεται να έχουν επιζήσει όταν οι σύγχρονοι άνθρωπο είχαν εξαπλωθεί σε όλη τη Γη εκείνη τη στιγμή," λέει η Baab. Από τότε, μαίνεται η συζήτηση για το αν οι Χόμπιτ ήταν πράγματι ένα άγνωστο είδος, ή αν τα άτομα που βρέθηκαν στο σπήλαιο ήταν απλώς σύγχρονοι άνθρωποι με μια ασθένεια που εμπόδιζε την ανάπτυξή τους και τους έδωσε μικρό εγκέφαλο, μια κατάσταση που ονομάζεται μικροκεφαλία.

Στη νέα μελέτη, η οποία θα δημοσιευθεί στο Journal of Human Evolution, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ακτίνες Χ και τεχνικές τρισδιάστατης απεικόνισης για να εξετάσουν τα κρανία των Χόμπιτ. Η νέα έρευνα επικεντρώνεται σε ασυμμετρίες ή ανωμαλίες - μεταξύ αριστεράς και δεξιάς πλευράς του κρανίου του hobbit. Μια δημοσιευμένη κατά το 2006 εργασία, συμπέρανε ότι το κρανίο, είναι ιδιαίτερα ασύμμετρο, συνεπές με μια αφύσικη ανάπτυξη - μια κατάσταση που θα μπορούσε να ανατρέψει την άποψη ότι το κρανίο εκπροσωπεί ένα νέο είδος. Η νέα μελέτη διαπιστώνει κι αυτή ότι το κρανίο είναι ασύμμετρο, αλλά εντός του εύρους των υγιών προγόνων του ανθρώπου. Ότι ανισότητα υπάρχει, υποστηρίζει η Baab, μπορεί, τουλάχιστον εν μέρει να εξηγηθεί από τη διαδικασία της απολίθωσης.

Ωστόσο, η νέα ανάλυση δεν έπεισε τους σκεπτικιστές, οι οποίοι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι οι υποστηρικτές των hobbit ενδεχόμενα έχουν παρασυρθεί από μια ρομαντική ιδέα. Ο εξελικτικός βιολόγος Robert Eckhardt, που έχει επίσης μελετήσει τα απολιθώματα, λέει πως το μικροσκοπικό κρανίο πιθανώς σημαίνει ότι το πρόσωπο ήταν άρρωστο και έπασχε από μικροκεφαλία.

"Δουλεύουμε πολύ σκληρά για να βρούμε τι ήταν", είπε ο Eckhardt. "Όταν ψάξετε για εργασίες της αναπτυξιακής γενετικής υπάρχουν περίπου 400 που έχουν βρει την μικροκεφαλία ως σύμπτωμα", λέει, "και η ανίχνευση της μετά από τόσα χρόνια δεν είναι εύκολη".

physics4u.gr

Ο κοινωνικός κύκλος είναι θέμα γονιδίων

Αν κάποιος άνθρωπος αποτελεί επίκεντρο της προσοχής των γύρω του ή όχι, αν τρελαίνεται να πηγαίνει σε πάρτι ή προτιμά τη μοναξιά, σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στα γονίδιά του, σύμφωνα με νέα επιστημονική έρευνα, με επικεφαλής τον Έλληνα καθηγητή στην Ιατρική Σχολή του πανεπιστημίου Χάρβαρντ, Νίκο Χρηστάκη, όπως αναφέρουν ειδησεογραφικό πρακτορείο και η εφημερίδα «Guardian».

Όπως είπε ο καθηγητής Νίκος Χρηστάκης, η ομάδα των ερευνητών του ανακάλυψε ότι υπάρχει μια γενετικά καθορισμένη τάση για το αν θα συστήσει κανείς τους φίλους του μεταξύ τους και αν έτσι θα δημιουργήσει ένα ευρύτερο δίκτυο φίλων.

Όπως δήλωσε ο ίδιος, «διαπιστώσαμε ότι το πόσο διασυνδεμένοι είναι οι φίλοι κάποιου, εξαρτάται από τα γονίδιά του».

Σύμφωνα με τον κ. Χρηστάκη, η γενετική αυτή τάση πιθανότατα οφείλεται σε εξελικτικούς λόγους, καθώς όποιος έχει δημιουργήσει ένα τέτοιο δίκτυο φίλων, με αυτόν ως συνδετικό κρίκο, βρίσκεται στο επίκεντρο του κοινωνικού «κύκλου» και έτσι διαθέτει χρήσιμες πληροφορίες (π.χ. μέσω κουτσομπολιών ή απλής ανταλλαγής πληροφοριών) για διάφορα ωφέλιμα πράγματα, όπως σε ποιο εστιατόριο μπορεί να φάει κανείς καλά ή που να επενδύσει σωστά τα χρήματά του.

Από την άλλη όμως, υπάρχουν μειονεκτήματα, όπως π.χ. ότι όποιος είναι στο κοινωνικό επίκεντρο, κινδυνεύει να κολλήσει μικρόβια από όλες τις πλευρές, πράγμα που οδηγεί κάποιον σε πιο επιφυλακτική κοινωνική συμπεριφορά.

Σε κάθε περίπτωση, είπε ο Έλληνας καθηγητής, «μπορέσαμε να δείξουμε ότι η θέση του καθενός στα τεράστια κοινωνικά δίκτυα έχει μια γενετική βάση».

Η νέα μελέτη, δημοσιεύτηκε στα «Πρακτικά» της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ.

Οι ερευνητές μελέτησαν στοιχεία σχετικά με το στιλ ζωής και τις φιλίες πάνω από 1.000 διδύμων έφηβων αδελφών, επειδή μοιράζονται το ίδιο περιβάλλον και είανι ευκολότερο να διαπιστωθεί η επίδραση των γονιδίων.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ, 27/1/2009

Διέρρευσαν άκρως απόρρητα στρατιωτικά μυστικά στην Τουρκία!

«Διαρροή (και μάλιστα συνεχή) στρατιωτικών πληροφοριών υψίστης διαβάθμισης της χώρας μας προς την Τουρκία κατά τη διάρκεια άσκησης ρεαλιστικής εξομοίωσης», καταγγέλλει ο επίτιμος υπαρχηγός ΑΤΑ (Αρχηγείο Τακτικής Αεροπορίας), υποπτέραρχος Γιώργος Νταβρής!

Πρόκειται για συγκλονιστική καταγγελία, με βάση συγκεκριμένα στοιχεία που διαθέτει ο πρώην υπαρχηγός του Αρχηγείου Μάχης και με τα οποία ήδη ασχολείται ο Εισαγγελέας Λάρισας, μετά την αναφορά που έκανε στις 17 Νοεμβρίου 2008, αντίγραφο της οποίας έστειλε στον πρωθυπουργό την 1η Δεκεμβρίου 2008!

Ο κ. Νταβρής υποστηρίζει ακόμη στην αναφορά του προς τον Εισαγγελέα:

1. Απόπειρα κτήσης ΑΚΡΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΩΝ, ΕΙΔΙΚΟΥ ΧΕΙΡΙΣΜΟΥ στρατιωτικών πληροφοριών και άλλων απόρρητων, σε ηλεκτρονική μορφή, από στέλεχος εταιρείας που είχε αναλάβει συγκεκριμένο πρόγραμμα!

2. Χρήση απόρρητων ειδικού χειρισμού μνημονίων από μη εξουσιοδοτημένα άτομα!

3. Παροχή τεράστιου όγκου στρατιωτικών πληροφοριών προς τις εμπλεκόμενες εταιρείες, με πρόγραμμα που είχαν αναλάβει.

Σοβαρές αμέλειες οδήγησαν στο «ατύχημα» Ηλιάκη!

Τέλος, στη σοβαρότατη για κρίσιμα εθνικά μας θέματα, που άπτονται της ασφάλειας της χώρας και της άμυνάς μας, αναφορά ο πρώην υπαρχηγός καταγράφει και στοιχεία για την κατάρριψη από τουρκικό πολεμικό του αεροπλάνου του ήρωα Ηλιάκη που στοίχισε τη ζωή του.

Να σημειωθεί ότι ο Γιώργος Νταβρής έζησε ως υπαρχηγός όλη εκείνη την τραγωδία για την Πολεμική μας Αεροπορία, που ήταν και μια ιταμή πρόκληση της Τουρκίας για τη χώρα μας, την οποία όμως, στον βωμό του φοβικού συνδρόμου που κατέχει την πολιτική μας στα Ελληνοτουρκικά, τη θάψαμε. Λόγω του γεγονότος ότι διακυβεύονται κρίσιμα στρατιωτικά μυστικά, παρότι γνωρίζουμε και δεν αποκαλύπτουμε περισσότερα απ' αυτά που περιέχονται στις καταγγελίες του επίτιμου υπαρχηγού ΑΤΑ, διότι προέχει το συμφέρον της χώρας.

Ο Εισαγγελέας τα έχει όλα στα χέρια του. Ήδη την Τετάρτη 14 Ιανουαρίου ο κ. Νταβρής κατέθεσε για ΕΝΝΕΑ ολόκληρες ώρες στον Εισαγγελέα Λάρισας...

Πριν αναγκαστεί να προσφύγει στον Εισαγγελέα ο επίτιμος υπαρχηγός ΑΤΑ ζήτησε επανειλημμένα ακρόαση από τη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία του υπουργείου Άμυνας, αλλά ουδέποτε το αίτημά του έγινε δεκτό!

Επιστολή στον πρωθυπουργό

Την 1η Δεκεμβρίου, αφού είδε και απόειδε, ο υπαρχηγός Γ. Νταβρής, κινούμενος από την αγωνία του για τους κινδύνους που απειλούν την άμυνα της χώρας, έστειλε στο Μέγαρο Μαξίμου προς τον κ. Καραμανλή την παρακάτω επιστολή, με τον χαρακτηρισμό μάλιστα «επείγουσα»:

«Αξιότιμε κύριε πρωθυπουργέ.

Ανέφερα αλήθειες στηρίζοντας τη διαφάνεια η οποία συνάδει απόλυτα με τη στρατιωτική δεοντολογία για σοβαρά θέματα Εθνικής Ασφάλειας. Συγκρούστηκα, όπως είχα καθήκον, με νοοτροπίες κουκουλώματος, προσωπικών διαδρομών, παρατυπιών και παρανομιών. Υπερασπίστηκα το δημόσιο συμφέρον και συντάχθηκα στον αγώνα υπέρ της νομιμότητας και της μηδενικής ανοχής στη διαφθορά. Διετύπωσα ευθαρσώς και ενυπόγραφα τις ενστάσεις μου ως Διευθυντής Α΄ ΚΛΑΔΟΥ / ΑΤΑ και Υπαρχηγός ΑΤΑ, για όλα τα επίμαχα θέματα στον νυν Α/ΓΕΑ και τότε Α/ΤΑ. Υπήρξαν μεθοδεύσεις και πράξεις υπηρεσιακής και προσωπικής απαξίωσής μου. Ζήτησα ακρόαση από τη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία του ΥΕΘΑ, η οποία ουδέποτε έγινε δεκτή, και η μόνη απάντηση που έλαβα μετά και την επιστολή του δικού σας γραφείου προς τον αρμόδιο υπουργό (Α.Π. Κ 1458/25 Φεβρ. 08) ήταν η άκρα σιωπή. Τέλος, διά της συνημμένης (Συν. 2) στην παρούσα, ως όφειλα, ζήτησα από τον κύριο Εισαγγελέα Λάρισας δικαιοσύνη προς όφελος του Δημοσίου.

Κύριε Πρωθυπουργέ, σαν απλός ενεργός πολίτης, επιτρέψτε μου να αιτηθώ τη δημιουργική πολιτική σας παρέμβαση για μια ριζική αλλαγή στις Ένοπλες Δυνάμεις. Το στρατιωτικό εργαλείο της Δημοκρατίας μας επιβάλλεται, εκτιμώ, να λειτουργεί, στους δύσκολους αυτούς καιρούς, αποτελεσματικότερα αλλά κυρίως οικονομικότερα. Αυτό είναι εφικτό, εάν η νέα πολιτική ριζοσπαστική πρόταση εστιάσει και στηριχθεί στον άνθρωπο, στο ηθικό και την ηθική των στρατευμένων και των στελεχών και λιγότερο στα πανάκριβα εξοπλιστικά προγράμματα, που ενίοτε και «καρκινικές παρενέργειες» δημιουργούν και την άσκηση κοινωνικής πολιτικής περιορίζουν σημαντικά (Συν. 2).

Παρακαλώ για την ενημέρωσή σας και τις κατά κρίση σας ενέργειες.

Με σεβασμό και τιμή

Γ. Νταβρής

Επίτιμος Υπαρχηγός ΑΤΑ»

ΤΟ ΠΑΡΟΝ, 25/1/2009

Στρατός στην αποκατάσταση της τάξης

Διατάξεις που δίνουν στις στρατιωτικές αρχές «το πάνω χέρι» για την αποκατάσταση της δημόσιας τάξης και ασφάλειας, όταν οι αστυνομικές αρχές αδυνατούν να ελέγξουν την κατάσταση, προωθεί η κυβέρνηση.

Η δυνατότητα στρατιωτικής παρέμβασης επιτρέπεται σε περίπτωση που η χώρα ή μία περιφέρειά της κηρυχθεί σε κατάσταση πολιορκίας, με βάση το άρθρο 48 του Συντάγματος, που αποτελεί μία από τις πλέον βεβαρημένες ιστορικά διατάξεις, αφού μπορεί να οδηγήσει σε «πάγωμα» θεμελιωδών συνταγματικών διατάξεων που προστατεύουν ατομικά δικαιώματα.

Οι επίμαχες συνταγματικές διατάξεις έχουν σε κάθε φάση αναθεώρησης αποτελέσει λόγο τριβής και αντιπαραθέσεων, αφού επιτρέπουν να εφαρμοστεί η νομοθεσία για την κατάσταση πολιορκίας σε περίπτωση πολέμου, επιστράτευσης εξαιτίας εξωτερικών κινδύνων, εκδήλωσης ένοπλου κινήματος κατά του δημοκρατικού πολιτεύματος, αλλά και σε περίπτωση άμεσης απειλής της εθνικής ασφάλειας.

Ωστόσο, ιδίως η τελευταία περίπτωση έχει επικριθεί ως ασαφής και αόριστη, καθώς δεν διευκρινίζει ρητά την έννοια της απειλής που πρέπει να αφορά την εξωτερική και όχι την εσωτερική ασφάλεια, για να μην υπάρξει ποτέ κίνδυνος καταστρατηγήσεων.

Αυξημένη πλειοψηφία

Η ενεργοποίηση της νομοθεσίας για την κατάσταση πολιορκίας γίνεται με απόφαση της Βουλής με αυξημένη πλειοψηφία (180 ψήφοι), αλλά σε επείγουσες περιπτώσεις γίνεται και με διάταγμα ύστερα από σχετική πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου και η κυβέρνηση το θέτει για έγκριση στη Βουλή μέσα σε 15 μέρες.

Παρά την ύπαρξη των σχετικών εγγυήσεων δεν μπορεί να μην προβληματίσει η χρονική συγκυρία που προωθούνται οι επίμαχες διατάξεις, αφού είχε προηγηθεί μια ανεξέλεγκτη κατάσταση λόγω καταστροφών και ζημιών που έγιναν σε διάφορες πόλεις, με αφορμή τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας για τη δολοφονία του 15χρονου μαθητή Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από αστυνομικό.

Κυβερνητικοί κύκλοι σημείωναν χαρακτηριστικά ότι οι επίμαχες ρυθμίσεις ήταν έτοιμες από τον περασμένο Ιανουάριο και περιλαμβάνονται απλώς σε ένα πλέγμα διατάξεων που καθορίζει την εξωτερική υπηρεσία των Ενόπλων Δυνάμεων και τη σχέση τους με τις αστυνομικές, λιμενικές και πολιτικές αρχές. Ομως και σε αυτήν την περίπτωση δεν μπορεί να διαφύγει την προσοχή το γεγονός ότι οι ρυθμίσεις έγιναν λίγους μήνες μετά τις πρωτοφανείς πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2007 (που θρηνήσαμε πολλά θύματα) και τις οποίες η κυβέρνηση απέδιδε σε ασύμμετρες απειλές, εξωτερικούς εχθρούς κ.λπ.

Και στις δύο δε περιπτώσεις είχαν γίνει συζητήσεις ότι πρέπει να τεθεί η χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κ.λπ.

Δεν μπορεί επίσης να περάσει απαρατήρητη η χρονική συγκυρία των συζητήσεων σε άλλες χώρες (και κυρίως στην Ιταλία του Μπερλουσκόνι), για μέτρα που να επιτρέπουν και στρατιωτική επέμβαση για αποκατάσταση της τάξης.

Στο κυβερνητικό νομοθέτημα αναφέρεται καταρχήν ότι η επαγρύπνηση για την κατοχύρωση και διατήρηση της δημόσιας και κρατικής ασφάλειας, της εφαρμογής των νόμων και των αστυνομικών διατάξεων ανήκει στις αστυνομικές και λιμενικές αρχές.

Αναφέρεται, όμως, ότι οι στρατιωτικές αρχές μπορούν να επέμβουν όταν τεθεί σε εφαρμογή (σύμφωνα με το άρθρο 48 του Συντάγματος) ο νόμος περί καταστάσεως πολιορκίας, οπότε οι εξουσίες των πολιτικών αρχών που ανάγονται στην ασφάλεια του κράτους, την τήρηση της τάξης και την Αστυνομία αναλαμβάνονται και ασκούνται από τις στρατιωτικές αρχές, κατά το μέτρο που θεωρούν αναγκαίο, ενώ οι κατά τόπους αστυνομικές και λιμενικές υπηρεσίες υπάγονται στους στρατιωτικούς διοικητές.

Πώς θα συνδράμουν οι Ενοπλες Δυνάμεις την Αστυνομία

Τριάντα ένα χρόνια μετά τη θέσπιση του τελευταίου νόμου για την κατάσταση πολιορκίας, η κυβέρνηση προωθεί αναλυτικές διατάξεις για το πώς μπορεί να ενισχυθεί η Αστυνομία από τις Ενοπλες Δυνάμεις για να αποκατασταθεί η τάξη, ύστερα από σχετικό αίτημα που απευθύνει ο διευθυντής της αστυνομικής αρχής, ζητώντας την αναγκαία δύναμη (πεζοπόρα τμήματα, μεταφορικά μέσα, ειδικά οχήματα κ.λπ.) από τον Ανώτερο Διοικητή Φρουράς (ΑΔΦ) και έπειτα από έγκριση του υπουργείου Αμυνας και του ΚΥΣΕΑ.

Προβλέπονται επίσης ότι μετά την έγκριση της ενίσχυσης τα τμήματα αστυνομικών και Ενόπλων Δυνάμεων τίθενται υπό τις διαταγές των κατά τόπους ΑΔΦ και ότι τα στρατιωτικά τμήματα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε απόλυτη ανάγκη, εφόσον οι αστυνομικές δυνάμεις από άλλες περιοχές της χώρας αδυνατούν να επιβάλουν την τάξη.

Επικρίσεις για τις διατάξεις του 75. Επίσης προστίθεται ότι τα στρατιωτικά τμήματα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για αστυνόμευση και απώθηση διαδηλωτών, ούτε να διασπείρονται σε μικρές ομάδες (κάτω της διμοιρίας).

Οι πρώτες συνταγματικές διατάξεις το 1975 είχαν επικριθεί έντονα, καθώς οι ασαφείς έννοιες που περιελάμβανε το τότε Σύνταγμα για σοβαρή διαταραχή, έκδηλη απειλή κατά της δημόσιας τάξης και ασφάλειας από εσωτερικούς κινδύνους, μπορούσε να επιτρέψει ποικίλες καταστρατηγήσεις.

Είχε τονιστεί τότε ότι θα μπορούσε να δώσει λαβή για ενεργοποίηση των διατάξεων περί καταστάσεως πολιορκίας η τυχόν ένταση απεργιών σε διάφορους κλάδους της οικονομίας, η ενίσχυση αριστερών κομμάτων με όξυνση της κομματικής διαμάχης και συγκρούσεις διαδηλωτών με την Αστυνομία...

Η επόμενη συνταγματική αναθεώρηση διόρθωσε κάποια πράγματα με μεγαλύτερες εγγυήσεις για ενεργοποίηση των ρυθμίσεων, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει η αοριστία της άμεσης απειλής για την εθνική ασφάλεια, όπου πολλά μπορούν να «χωρέσουν»...

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ

ΤΟ ΕΘΝΟΣ, 24/1/2009

Οι κερδοσκόποι χτύπησαν το γουάν μετά την καταγγελία της «χειραγώγησης»

ZEZA ZHKOY

Η «χειραγώγηση» του νομίσματός της από την Κίνα είναι μια πρακτική ετών που έχει καταδικαστεί εντόνως από το αμερικανικό Κογκρέσο καθώς και από το ΔΝΤ, ωστόσο η κυβέρνηση Μπους δεν τόλμησε ποτέ επισήμως να διατυπώσει αυτή την άποψη για να μην εξοργίσει το Πεκίνο. Και τώρα που ο Τίμοθι Γκάιτνερ δήλωσε εγγράφως ότι «ο πρόεδρος Ομπάμα πιστεύει ότι η Κίνα χειραγωγεί το νόμισμά της», το Πεκίνο πάγωσε από τη σύγχυση και την ταραχή αδυνατώντας να αντιδράσει επισήμως. Απλώς η κεντρική τράπεζα της Κίνας ανακοίνωσε ότι μετέφερε τη δήλωση αυτή στους αρμόδιους αξιωματούχους της κυβέρνησης.

Αμέσως μετά την κατάθεση Γκάιτνερ, οι κερδοσκόποι έσπευσαν να ποντάρουν στην υποτίμηση του γουάν, πουλώντας χθες τα ξημερώματα στις αγορές της Ασίας το κινεζικό νόμισμα και αγοράζοντας δολάρια.

Ο Τίμοθι Γκάιτνερ, στη θεσμοθετημένη ακρόαση για την επικύρωση του διορισμού του από την Επιτροπή Χρηματοοικονομικών Υποθέσεων της Γερουσίας, απήντησε εγγράφως στη σχετική ερώτηση με την παραπάνω δήλωση. Ο επιλεγείς από τον Αμερικανό πρόεδρο για το αξίωμα του υπουργού Οικονομικών, με τη γραπτή αυτή δήλωση ικανοποίησε ιδιαιτέρως τα μέλη της Επιτροπής, που επικύρωσαν τον διορισμό του με ψήφους 18 υπέρ και 5 κατά, αλλά εξόργισαν την Κίνα. Ετσι, άνοιξε ο δρόμος για την επικύρωση του διορισμού του Γκάιτνερ την ερχόμενη Δευτέρα από την ολομέλεια της Γερουσίας.

Η εξάρτηση των ΗΠΑ από το κινεζικό χρήμα προφανώς και δεν είναι ακίνδυνη. Τώρα ο δανεισμός από την Κίνα ως μια κολοσσιαία τονωτική ένεση στην αμερικανική οικονομία έχει καταστεί γόρδιος δεσμός. Πάντως, η δήλωση Γκάιντερ υποδηλώνει «σκληρή γραμμή» κατά του Πεκίνου και δεν είναι ένας καιροσκοπικός ελιγμός.

Βεβαίως, η Κίνα προσπαθεί με κάθε τρόπο –εκβιάζοντας αγρίως τους Αμερικανούς– να αποφύγει τη θεσμοθέτηση από το αμερικανικό Κογκρέσο κανόνων και μέτρων που λαμβάνονται εναντίον όσων χωρών «χειραγωγούν» την ισοτιμία του νομίσματός των.

Αυτή, φυσικά, είναι η πάγια επιδίωξη του Κογκρέσου, καθώς θεωρεί ότι η Kίνα «χειραγωγεί» την ισοτιμία του νομίσματός της για εμπορικά οφέλη και παραβιάζει την αμερικανική νομοθεσία. Κατά βάθος επιθυμούν από το Πεκίνο να καταργήσει το υπάρχον συναλλαγματικό καθεστώς «ελεγχόμενης διακύμανσης» και να αφεθεί να κυμαίνεται ελεύθερα το γουάν. Επειδή η «ελεγχόμενη διακύμανση» της ισοτιμίας των δύο νομισμάτων κρατά ουσιαστικά «αιχμάλωτο» το δολάριο με το γουάν.

Ηδη, από τον Νοέμβριο του 2006, όταν το Kογκρέσο πέρασε στα χέρια των Δημοκρατικών, είχε προειδοποιήσει επανειλημμένως την κυβέρνηση Mπους να υιοθετήσει «σκληρότερη γραμμή» κατά της Kίνας στο κρίσιμο θέμα της συναλλαγματικής πολιτικής. Εχουν υποσχεθεί, για να υπερασπίσουν τις αμερικανικές επιχειρήσεις, ότι θα προωθήσουν σχέδιο νόμου ώστε να απαιτήσουν την επιβολή υψηλότερων δασμών (αντιντάμπιγκ) στις εισαγωγές κινεζικών προϊόντων στις ΗΠΑ, για να αντισταθμισθεί η επίδραση στην ανταγωνιστικότητά τους από το «χειραγωγούμενο» κινεζικό νόμισμα. Τη γραμμή αυτή την είχε υιοθετήσει και ο Μπαράκ Ομπάμα.

Η Κίνα έχει επενδύσει περισσότερο από το 60% των πλούσιων συναλλαγματικών διαθεσίμων της αξίας 2 τρισ. δολαρίων, στις αμερικανικές αξίες. Aρκεί να ληφθεί υπόψη ότι ο συνεχής υπαινιγμός του Πεκίνου πως δεν θα διστάσει να εκποιήσει τις επενδύσεις του, άπειρες φορές έχει πυροδοτήσει κραδασμούς κατά του δολαρίου και των αμερικανικών ομολόγων στις αγορές.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Υπαρχηγός της Αλ Κάιντα, μετά τη φυλακή

The New York Times

Η επανεμφάνιση πρώην κρατουμένου του Γκουαντάναμο, ως υπαρχηγού αυτή τη φορά της Αλ Κάιντα στην Υεμένη, υπογραμμίζει τις δυσκολίες που εμπεριέχει η εφαρμογή του προεδρικού διατάγματος του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα για κλείσιμο της φυλακής του Γκουαντάναμο στην Κούβα, μέσα σε ένα χρόνο από σήμερα.

Ο Σαΐντ Αλι αλ Σιχρί, ύποπτος για συμμετοχή στη βομβιστική ενέργεια κατά της αμερικανικής πρεσβείας στην πρωτεύουσα της Υεμένης, Σανάα με 16 νεκρούς, απελευθερώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2007 από το Γκουαντάναμο και απελάθηκε στη Σαουδική Αραβία. Εκεί, κρατήθηκε σε «κέντρο σωφρονισμού», όπου παρακολούθησε πρόγραμμα αναμόρφωσης για πρώην μέλη ισλαμικών οργανώσεων, προτού κάνει και πάλι την εμφάνισή του στην Υεμένη, ως ανώτατο στέλεχος της τοπικής οργάνωσης της Αλ Κάιντα. Τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει ο Αλ Σιχρί στην Αλ Κάιντα επιβεβαιώνει η ίδια η οργάνωση σε διαδικτυακό ανακοινωθέν της, αλλά και ειδικοί της τρομοκρατίας στην Ουάσιγκτον.

Η αποκάλυψη έρχεται να ενισχύσει τις ενστάσεις που εξέφρασαν Ρεπουμπλικανοί βουλευτές για το προεδρικό διάταγμα του προέδρου Ομπάμα, υποστηρίζοντας ότι η πρωτοβουλία είναι επικίνδυνη, εφόσον δεν έχει ληφθεί η κατάλληλη μέριμνα για τους επικίνδυνους αποφυλακισθέντες. Σχεδόν οι μισοί από τους κρατουμένους στο Γκουαντάναμο είναι από την Υεμένη, ενώ η αποφυλάκισή τους εξαρτάται από τη δημιουργία «προγράμματος αναμόρφωσης», αντίστοιχου με το σαουδαραβικό, που θα χρηματοδοτείται εν μέρει από την Ουάσιγκτον. «Το δίδαγμα είναι ότι όποιος “υποδέχεται” πρώην κρατουμένους στο Γκουαντάναμο, πρέπει να τους προσέχει πολύ καλά», λέει Αμερικανός αξιωματούχος.

Ο 35χρονος Αλ Σιχρί εκπαιδεύθηκε στο αντάρτικο πόλεων σε στρατόπεδο του Αφγανιστάν, σύμφωνα με στοιχεία από τον φάκελό του, που φυλάσσεται στο Πεντάγωνο. Δύο εβδομάδες μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, ο Αλ Σιχρί ταξίδεψε στο Αφγανιστάν, μέσω Μπαχρέιν και Πακιστάν, για να προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες του σε υπηρεσίες αρωγής, όπως είπε στην ανάκρισή του. Τον Οκτώβριο του 2001, τραυματίστηκε σε αεροπορικό βομβαρδισμό και νοσηλεύθηκε σε πακιστανικό νοσοκομείο για ενάμιση μήνα.

Συναντήσεις στο Ιράν

Τα αρχεία των αμερικανικών διωκτικών υπηρεσιών αναφέρουν ότι ο Αλ Σιχρί είχε συναντήσεις με «εξτρεμιστική ομάδα» στο Ιράν, μέλη της οποίας βοήθησε να εισέλθουν παράνομα στο Αφγανιστάν. Ο ίδιος υποστήριξε κατά τη διάρκεια της ανάκρισής του ότι ταξίδεψε στο Ιράν για να αγοράσει χαλιά. «Ο κρατούμενος δήλωσε ότι θέλει να επαναπατριστεί στη Σαουδική Αραβία, για να εργαστεί και πάλι στο οικογενειακό κατάστημα χαλιών που διατηρεί ο πατέρας του», αναφέρει η έκθεση των ανακριτών στο Γκουαντάναμο, που οδήγησε στην αποφυλάκιση του Αλ Σιχρί.

Το «παράρτημα» της Αλ Κάιντα στην Υεμένη ευθύνεται για σημαντικό αριθμό τρομοκρατικών επιθέσεων, με κορύφωσή τους την επίθεση με παγιδευμένο όχημα κατά της αμερικανικής πρεσβείας στη Σανάα με 16 νεκρούς τον Σεπτέμβριο του 2008. Οι επιτιθέμενοι χρησιμοποίησαν στολές αστυνομικών, πλησίασαν στην πύλη της πρεσβείας και πυροδότησαν τις βόμβες, που είχαν κρύψει σε δύο αυτοκίνητα.

Την ίδια στιγμή, σοβαρά προβλήματα έχουν ανακύψει στη σχέση Ουάσιγκτον – Σανάα, καθώς Αμερικανοί αξιωματούχοι κατηγορούν την Υεμένη για αποφυλάκιση επικίνδυνων τρομοκρατών, ορισμένοι από τους οποίους καταζητούνται από τις αμερικανικές αρχές.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 24/1/2009

Είναι ακόμα αυτοκρατορία η Αμερική;

Αμερικανική αυτοκρατορία δεν υπάρχει, ούτε και θα υπάρξει όχι βέβαια και με τον Μπαράκ Ομπάμα. Ο σημερινός κόσμος είναι αρκετά μεγάλος, ποικίλος και δυναμικός για να δεχθεί την κυριαρχία μίας μόνον δύναμης -οικονομικά εξαρτημένης, μάλιστα.

Η Αμερική βρίσκεται σε κρίση. Τη σοβαρότερη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και ίσως την πλέον αποφασιστική για την πορεία και την εξέλιξή της στον 21ο αιώνα. Σταδιακά χάνει έδαφος στα παγκόσμια πράγματα και η εικόνα της διαρκώς ξεθωριάζει.

Γιατί, όμως; Η απάντηση είναι πολύπλοκη και έχει να κάνει με αυτή την ίδια την ιστορία της Αμερικής στην διάρκεια του 20ου αιώνα. Αιώνας που σημαδεύτηκε από δύο Παγκόσμιους Πολέμους, από την κατάρρευση της αποικιοκρατίας και, λίγο πριν το τέλος του, από την πτώση του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού.

Στη διάρκεια αυτού του αιματηρού για την ανθρωπότητα αιώνα, ο Ηνωμένες Πολιτείες, χάρη στην οικονομική τους ευρωστία και την στρατιωτική τους ισχύ, έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο, τόσο στη Ευρώπη όσο και στον υπόλοιπο κόσμο.

Κατά κύριο δε λόγο εγκατέλειψαν οριστικά τον απομονωτισμό τους και θέλησαν να συμμετάσχουν ενεργά και σε πρώτη θέση στο παγκόσμιο ιστορικό γίγνεσθαι. Έτσι, όπως γράφει ο Εμ. Τοντ, Γάλλος ιστορικός και δημοσιογράφος, για μία περίοδο οι ΗΠΑ υπήρξαν μία αυτοκρατορική δύναμη -με ό,τι αυτό συνεπαγόταν για την εσωτερική τους δομή και τις εξωτερικές τους σχέσεις.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το 1945, το αμερικανικό ακαθάριστο εθνικό προϊόν αντιπροσώπευε περισσότερο από το μισό του παγκόσμιου ακαθάριστου προϊόντος και το αποτέλεσμα της κυριαρχίας υπήρξε αυτόματο, άμεσο. Βεβαίως, γύρω στο 1950, ο κομμουνισμός κάλυπτε την καρδιά της Ευρασίας, από την Ανατολική Γερμανία ως την Βόρειο Κορέα.

Αλλά η Αμερική, ως ναυτική και αεροπορική δύναμη, ήλεγχε στρατηγικά τον υπόλοιπο πλανήτη με τις ευλογίες πλειάδας συμμάχων και πελατών των οποίων η προτεραιότητα ήταν ο αγώνας ενάντια στο σοβιετικό σύστημα. Η αμερικανική ηγεμονία εγκαθιδρύθηκε με την συμφωνία ενός σημαντικού τμήματος του κόσμου, παρά την υποστήριξη που προσέφεραν στον κομμουνισμό πολυάριθμοι διανοούμενοι, εργάτες και αγρότες σε διάφορα σημεία του πλανήτη.

Αν θέλουμε να καταλάβουμε τη συνέχεια των γεγονότων, πρέπει να παραδεχθούμε ότι η ηγεμονία αυτή υπήρξε για αρκετές δεκαετίες ευεργετική.

Χωρίς αυτή την αναγνώριση του γενικώς ωφέλιμου χαρακτήρα της αμερικανικής κυριαρχίας την περίοδο 1950-1990, δεν μπορούμε να συλλάβουμε τη σημασία της μεταγενέστερης μεταπήδησης των ΗΠΑ από την χρησιμότητα στην αχρηστία και τις δυσκολίες που πηγάζουν γι αυτές, όπως και για εμάς, από μία τέτοια αντιστροφή των πραγμάτων.

Η ηγεμονία της περιόδου 1950-1990 στο μη κομμουνιστικοποιημένο τμήμα το πλανήτη, σχεδόν άξιζε το όνομα της αυτοκρατορίας. Οι οικονομικοί, στρατιωτικοί και ιδεολογικοί πόροι έδωσαν τότε στην Αμερική, για ορισμένο χρονικό διάστημα, όλη την ακτινοβολία της αυτοκρατορικής δύναμης.

Η κυριαρχία των φιλελεύθερων οικονομικών αρχών στη ζώνη που διηύθυνε πολιτικά και οικονομικά η Ουάσινγκτον, κατέληξε να μεταμορφώσει τον κόσμο σε αυτό που τώρα αποκαλούμε παγκοσμιοποίηση. Επίσης, επηρέασε σε χρονική διάρκεια, αλλά και σε βάθος, την εσωτερική δομή της κυρίαρχης χώρας, εξασθενίζοντας την οικονομία της και παραμορφώνοντας την κοινωνία της. Η διαδικασία αρχικώς ήταν αργή, σταδιακή.

Χωρίς να το καταλάβουν καλά-καλά τα υποκείμενα της ιστορίας, εγκαθιδρύθηκε σχέση εξάρτησης ανάμεσα στις ΗΠΑ και την σφαίρα υπεροχής τους. Ήδη από την αρχή της δεκαετίας τού '70, εμφανίστηκε ένα αμερικανικό εμπορικό έλλειμμα, το οποίο εξελίχθηκε σε δομικό στοιχείο της παγκόσμιας οικονομίας.

Η κατάρρευση του κομμουνισμού προκάλεσε ραγδαία επιτάχυνση της διαδικασίας εξάρτησης. Ανάμεσα στο 1990 και το 2000, το αμερικανικό εμπορικό έλλειμμα πέρασε από τα 100 δισ. δολάρια στα 450 δισ. δολάρια. Έτσι, για να εξισορροπήσει τους εξωτερικούς λογαριασμούς της, η Αμερική είχε ανάγκη από μία ροή ξένων κεφαλαίων αντίστοιχου όγκου.

Συνεπώς, είναι ηλίου φαεινότερον ότι, ενώ αρχίζει ο 21ος αιώνας, οι ΗΠΑ δεν μπορούν να ζουν μόνον από τη δική τους παραγωγή. Τα ξένα κεφάλαια γίνονται πλέον δομικό χαρακτηριστικό της οικονομίας τους. Και η εξάρτηση αυτή κορυφώνεται με τον παράλογο πόλεμο στο Ιράκ.

Την ώρα, λοιπόν, που ο κόσμος βρίσκεται λίγο έως πολύ σε διαδικασία εκπαιδευτικής, δημογραφικής και δημοκρατικής σταθεροποίησης, ανακαλύπτει ότι μπορεί να κάνει χωρίς την Αμερική -και η Αμερική αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί πια να κάνει χωρίς τον κόσμο.

Από τις αρχές του 21ου αιώνα, ο κόσμος αποτελεί, με αυξανόμενο ρυθμό, ζωτικό στοιχείο της οικονομίας, με κυρίαρχη την παρουσία της Κίνας. Στο πλαίσιο αυτό, η συζήτηση για την παγκοσμιοποίηση αποσυνδέεται εν μέρει από την πραγματικότητα, διότι αποδεχόμαστε πολύ συχνά την ορθόδοξη παρουσίαση των συμμετρικών, ομοιογενών, εμπορικών και χρηματοπιστωτικών ανταλλαγών, στις οποίες καμία χώρα δεν κατέχει ιδιαίτερη θέση. Οι αφηρημένες έννοιες της εργασίας, του κέρδους, της ελεύθερης κυκλοφορίας του κεφαλαίου συγκαλύπτουν ένα θεμελιώδες στοιχείο: τον ειδικό ρόλο της σημαντικότερης χώρας στη νέα οργάνωση του κόσμου.

Μολονότι η Αμερική αποποιήθηκε αρκετά πράγματα ως σχετική οικονομική δύναμη, πέτυχε να αυξήσει μαζικά τη δυνατότητά της να απομυζά από την παγκόσμια οικονομία: έγινε, αντικειμενικά, μία αρπακτική δύναμη. Θα πρέπει, άραγε, μία τέτοια κατάσταση να ερμηνευθεί ως ένδειξη δύναμης ή αδυναμίας; Είναι βέβαιον ότι η Αμερική θα πρέπει να αγωνιστεί, πολιτικά και στρατιωτικά, για να διατηρήσει μία ηγεμονία η οποία είναι απαραίτητη στο εξής για το βιοτικό της επίπεδο.

Αυτή η αντιστροφή της σχέσης οικονομικής εξάρτησης είναι ο δεύτερος σημαντικός παράγοντας, ο οποίος, συνδυαζόμενος με τον πρώτο, τον πολλαπλασιασμό των δημοκρατιών, επιτρέπει να εξηγήσουμε το αλλόκοτο της παγκόσμιας κατάστασης, την παράξενη συμπεριφορά των ΗΠΑ και τη σύγχυση που επικρατεί στον πλανήτη.

Πώς άραγε να διαχειριστεί κανείς μία υπερδύναμη οικονομικά εξαρτημένη, αλλά και πολιτικά άχρηστη; Ποια μπορεί να είναι σήμερα η οικονομική πορεία της υπερδύναμης αυτής, η οποία προκάλεσε παγκοσμίως την πιο κρίσιμη οικονομική κρίση, με κύριο θύμα της την Ευρώπη;

Ένα άλλο ερώτημα είναι αυτό του μέλλοντος της αμερικανικής δημοκρατίας υπό συνθήκες πιεστικού οικονομικού ανταγωνισμού και εσωτερικής αβεβαιότητας. Επίσης, ποια πορεία μπορεί να ακολουθήσει μία δημοκρατία στους κόλπους της οποίας κυριαρχούν, έστω και συγκρουόμενες, δύο ελίτ: αυτή των πλουτισάντων από τις χρηματοοικονομικές ροές και αυτή του εκπαιδευτικού συστήματος, που παράγει την περίφημη overclass;

Στις ΗΠΑ έχουν δημιουργηθεί κραυγαλέες ανισότητες, οι οποίες, σε τελευταία ανάλυση, πλήττουν την δημοκρατία. Ταυτοχρόνως, διαβρώνουν τον κοινωνικό ιστό, φαινόμενο το οποίο σε μεγάλο βαθμό τροφοδότησε και τη σημερινή οικονομική κρίση.

Υπό αυτές τις συνθήκες, μπορούμε να κάνουμε ακόμη λόγο για αυτοκρατορική Αμερική; Είναι δυνατόν μία οικονομικώς παρακμάζουσα σήμερα χώρα να μπορεί να ελέγχει αποτελεσματικά έναν κόσμο που έχει γίνει πολύ μεγάλος και συνεχώς μεγαλώνει;

Η απάντηση, κατά τη γνώμη μας, είναι αρνητική. Φθάνει πλέον η ώρα που η Αμερική θα πρέπει να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με άλλες στρατηγικές δυνάμεις, να διαπραγματευθεί και, ενδεχομένως, να υποχωρήσει.

ΑΘΑΝ. Χ. ΠΑΠΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, 24/1/2009

Stepping-Stone To The Stars

by Lee Pullen

for Astrobiology Magazine
Moffett Field CA (SPX) Jan 23, 2009

Plans for human exploration of the solar system and beyond often polarize opinions among the public and scientific communities. Some believe that humanity should progress outwards one stage at a time, while others insist that greater scientific returns are to be had by launching bolder missions, with humans exploring the planets sooner rather than later.

Dr. Kai Multhaup, a physicist working at the Westfδlische Wilhelms-Universitδt Munster in Germany, is firmly in the "one step at a time" camp, as he recently explained at Europlanet's Planetary Science Congress.

Solar system dweller

It is a serious dilemma that faces space exploration policy makers: establish a foothold in low-Earth orbit and plan new manned missions to the moon, or concentrate on robotic exploration of planets such as Mars? Multhaup's stance is clear: "We were cave dwellers, and now office dwellers. The next step is for us to become solar system dwellers."

He believes that humans must progress into space, not only to advance science but to appeal to our natural sense of adventure and, ultimately, to ensure the survival of our species.

"Human spaceflight is not just about science," says Multhaup. "I see it as a driver for evolution. We are an exploratory species, and when we have the technology to go somewhere, we do. It's about culture and the human desire to evolve and expand, and to protect ourselves against catastrophes which can erase life on planets and end civilizations."

He believes that there is much to be learned from prolonged manned missions to the moon, and the experience is necessary before successful ventures to more distant worlds such as Mars. "The space shuttle and station are often criticised," he says.

"They have their flaws, but they are important. You can't take the shuttle to the moon or attach an engine to the International Space Station and send it to Mars, because they aren't designed to explore. They are meant to operate in low-Earth orbit, and teach us how to live and work there."

Giant leaps for mankind

To date, the majority of solar system exploration has been conducted by machines. Multhaup acknowledges their value, especially when probing worlds far too distant to send humans with our current technology.

But, "robots can only do so much," he says. "They have been a great success, but there are millions of programmers working for many hours just for them to roll half a meter and take a look at something. If you send a geologist to Mars you could do a whole lot more in a shorter period of time."

Then there is the issue of inspiring the public. Taxpayer money funds space missions, and while robotic probes raise interest, nothing captures the imagination quite like human exploration.

Previous missions to our natural satellite certainly achieved that, but Multhaup thinks we over-reached. "A lot of people were inspired by the Apollo missions to the moon, and of course it was a great thing," says Multhaup.

"But it was like taking the second step way ahead of the first." He thinks that by rushing to the moon without establishing a long-term presence in low-Earth orbit, it was inevitable that the momentum to send humans to explore space fizzled out.

A vision for the future

So what does Multhaup think would be a sensible exploration plan? He says it is important to continue a presence in Earth orbit using constructions like space stations. The next step is to establish moon bases, which will eventually become permanent human colonies. Next would be a grand mission to Mars, during which the first human steps will be taken on a planet other than our own.

After this should come intensive investigation of the asteroid belt and possibly mining operations to provide resources for bases built progressively farther out. Finally, we would move on to the icy moons of gas giants like Saturn. Ice is likely to be very useful if not essential for human existence far beyond our home planet, and moons such as Enceladus could turn out to be like oases in a desert.

Multhaup is keen to stress that this strategy would almost certainly take centuries to implement. But by taking things one step at time in a measured approach, he thinks momentum will be built up and future progress will be steady.

Of course, Multhaup's opinion is just one among many. Some believe that the best approach to the exploration of space is to always send robots rather than humans, while others think we should look beyond low Earth orbit and lunar settlements, and instead focus all our efforts on sending humans to Mars.

Debate about the direction solar system exploration should take is often fierce, and there are countless factors to be taken into account, including the scientific value of missions and the political support for them. Discussing the issues and weighing the pros and cons of different approaches today will eventually determine our future in space.

ΠΗΓΗ

Αστεροειδής είναι η αιτία που βλέπουμε πάντα τη μία πλευρά της Σελήνης

Πριν από μερικά δισεκατομμύρια χρόνια ένας αστεροειδής που συγκρούστηκε με τη Σελήνη την αναποδογύρισε και την καταδίκασε έτσι να δείχνει πάντα τη μία πλευρά της προς τη Γη. Το γεγονός αυτό είναι ίσως η λύση σε ένα από τα μεγαλύτερα αναπάντητα κοσμικά ερωτήματα, γιατί η ιδιοπεριστροφή και η περιφορά της Σελήνης γύρω από τη Γη είναι τέτοιες ώστε εμείς από τη Γη να βλέπουμε μόνιμα μόνο την ίδια πλευρά.

Η αθέατη πλευρά της Σελήνης δεν βλέπει ποτέ εμάς, γιατί η περίοδος περιστροφής της είναι ίση με την περίοδο περιφοράς της. Ωστόσο, η ανάλυση των κρατήρων που δημιουργήθηκαν λόγω της σύγκρουσης της με κομήτες, δείχνει ότι η αθέατη πλευρά μπορεί κάποτε να φαινόταν από τη Γη.

Οι Mark Wieczorek και Matthieu Le Feuvre στο Ινστιτούτου Γεωφυσικής στο Παρίσι μελέτησαν την σχετική ηλικία και την κατανομή 46 γνωστών κρατήρων, που έχουν σκαφτεί από τα θραύσματα και τα οποία προέρχονται από την ζώνη των αστεροειδών του ηλιακού μας συστήματος.

Σύμφωνα με προηγούμενες προσομοιώσεις η δυτική μεριά του φεγγαριού, όπως το βλέπουμε από τη Γη θα πρέπει να έχει περίπου 30% περισσότερους κρατήρες από το ανατολικό ημισφαίριο. Κι αυτό επειδή το δυτικό ημισφαίριο βλέπει πάντα στην κατεύθυνση προς την οποία το φεγγάρι περιφέρεται, κι έτσι είναι πιο πιθανό να κτυπηθεί από μπάζα, για τον ίδιο λόγο που σε ένα κινούμενο αυτοκίνητο κτυπούν το μπροστινό παρμπρίζ του αυτοκινήτου περισσότερες σταγόνες βροχής από το πίσω τζάμι.

Ωστόσο, όταν οι Wieczorek και Le Feuvre σύγκριναν τις σχετικές ηλικίες των κρατήρων, με βάση δεδομένα από τα υλικά που έχουν αποτεθεί στην επιφάνεια κατά τις συγκρούσεις με κομήτες, βρήκαν ότι το αντίθετο είναι το σωστό. Αν και οι νεότερες λεκάνες από τις συγκρούσεις ήταν συγκεντρωμένες στο δυτικό ημισφαίριο, όπως αναμενόταν, οι παλιότεροι κρατήρες ήταν κυρίως συγκεντρωμένες στα ανατολικά. Αυτό υποδηλώνει ότι το ανατολικό ημισφαίριο είχε βομβαρδιστεί περισσότερο από το δυτικό ημισφαίριο.

Αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί, μόνο αν ένας μεγάλος αστεροειδής κτύπησε το φεγγάρι και το έστρεψε. Μια τέτοια επίδραση θα είχε τρελάνει το ρυθμό περιστροφής του δορυφόρου έτσι ώστε για δεκάδες χιλιάδες χρόνια θα φαινόταν να επιβραδύνεται όπως τον έβλεπε κάποιος από τη Γη. Εν τέλει, θα ισορροπούσε στην τρέχουσα θέση του.

Μια χούφτα από σεληνιακά θραύσματα πετρωμάτων που έχουν συλλεχθεί από κρατήρες, και τα οποία σχηματίστηκαν από μια αρκετά μεγάλη σύγκρουση, υποδηλώνουν ότι το φεγγάρι έστρεψε αντίθετα το πρόσωπο του, πάνω από 3,9 δισεκατομμύρια χρόνια πριν, λέει ο Wieczorek. Τα ασιατικά διαστημόπλοια που είναι σήμερα γύρω από το φεγγάρι θα μπορούσαν να αποκαλύψουν πρόσθετους κρατήρες, που θα στήριζαν αυτή την ιδέα σχετικά με την περιστροφή της μιας πλευράς.

physics4u.gr

Νέο ρεκόρ απόστασης στην τηλεμεταφορά ατόμων

Αμερικανική ερευνητική ομάδα πέτυχε να τηλεμεταφέρει ένα μεμονωμένο άτομο στην απόσταση ρεκόρ του ενός μέτρου, φέρνοντας έτσι ένα βήμα πιο κοντά την εποχή των κβαντικών υπολογιστών και τηλεπικοινωνιών.

Από τεχνική άποψη, η μέθοδος «κβαντικής τηλεμεταφοράς», που παρουσιάζεται την Παρασκευή στο περιοδικό Science, αφορά τη μεταβίβαση κβαντικών πληροφοριών από ένα άτομο σε ένα άλλο, και όχι τη μετακίνηση ατόμων. «Αυτό που μετακινείται είναι πληροφορία, όχι τα ίδια τα άτομα» διευκρινίζει στο Nature.com ο Κρις Μονρό του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, επικεφαλής της μελέτης.

Όμως παρόλο που δεν υπήρξε πραγματικά μεταφορά ύλης, η μεταβίβαση της κβαντικής πληροφορίας πρακτικά ισοδυναμεί με τη μετακίνηση ενός ατόμου στη θέση ενός δεύτερου. Αυτό συμβαίνει επειδή το άτομο «δότης» και το άτομο «δέκτης» της πληροφορίας ανήκαν στο ίδιο στοιχείο και διέφεραν μόνο ως προς την κβαντική τους κατάσταση. Στο τέλος του πειράματος, κανείς δεν μπορεί να ξεχωρίσει αν τα άτομα αντάλλαξαν ιδιότητες, ή αν μετακινήθηκαν το ένα στη θέση του άλλου.

Προς το παρόν, η νέα τεχνική τηλεμεταφοράς λειτουργεί μόνο στο 10% των περιπτώσεων, ωστόσο οι ερευνητές ελπίζουν ότι υπάρχει περιθώριο βελτίωσης ώστε η μέθοδός τους να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον στις τηλεπικοινωνίες.

Μέχρι σήμερα, το ρεκόρ απόστασης για την κβαντική τηλεμεταφορά ατόμων ήταν μόλις μερικά μικρόμετρα (εκατομμυριοστά του μέτρου). Μεγαλύτερες αποστάσεις έχουν επιτευχθεί πάντως στην τηλεμεταφορά φωτονίων.

Το νέο πείραμα τηλεμεταφοράς ξεκίνησε με δύο ιόντα του σπάνιου στοιχείου υπέρβιου τα οποία βρίσκονταν σε διαφορετικές κβαντικές καταστάσεις. Καθένα από τα δύο άτομα διεγέρθηκε έτσι ώστε να εκπέμψει ένα φωτόνιο με το οποίο ήταν κβαντομηχανικά συνδεδεμένο, ή «πεπλεγμένο».

Τα δύο φωτόνια συνελήφθησαν με ένα καλώδιο οπτικών ινών έτσι ώστε να δημιουργηθεί κβαντομηχανική σύνδεση ανάμεσα στα δύο ιόντα και να μεταβιβαστεί τελικά η κβαντική κατάσταση από το ιόν «δότη» στο ιόν «δέκτη».

Η μέθοδος θα μπορούσε κάποτε να αξιοποιηθεί στους κβαντικούς υπολογιστές, ωστόσο η πρώτη της εφαρμογή εκτιμάται ότι θα είναι η μετάδοση κβαντικά κρυπτογραφημένων δεδομένων.

Σε μια τέτοια διάταξη η υποκλοπή των δεδομένων είναι εξαιρετικά δύσκολη έως και αδύνατη, καθώς οποιαδήποτε απόπειρα παρέμβασης αλλοιώνει τις κβαντικές καταστάσεις των σωματιδίων και καταστρέφει το μεταδιδόμενο μήνυμα.

in.gr

Στα χέρια του πρωθυπουργού η 9μηνη θητεία

Σχέδιο για κατάργηση(;) της στρατιωτικής θητείας στο Ναυτικό και την Αεροπορία από το 2011.

Ειλημμένη είναι η απόφαση για μείωση του χρόνου της θητείας κατά τρεις μήνες για όσους θα καταταγούν στο στρατό ξηράς. Αυτό επιβεβαιώθηκε την Πέμπτη από τον υπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Βαγγέλη Μεϊμαράκη. Αδιευκρίνιστο παραμένει ποιος θα είναι ο χρόνος εφαρμογής του μέτρου, που αρχικώς σχεδιαζόταν να τεθεί σε ισχύ από τη σειρά των κληρωτών που θα παρουσιαστούν τον Φεβρουάριο του 2009 στα κέντρα εκπαίδευσης του στρατού. Εναπόκειται στην πολιτική βούληση του πρωθυπουργού κ. Κώστα Καραμανλή να αποφασίσει ποιος θα είναι ο καταλληλότερος πολιτικός χρόνος για την υλοποίηση του μέτρου, ανέφεραν κορυφαία στελέχη του υπουργείου Αμυνας.

Ο κ. Βαγγέλης Μεϊμαράκης υποστηρίζει ότι από την μείωση του χρόνου της θητείας δεν θα πληγεί το αξιόμαχο των ενόπλων δυνάμεων, ούτε και θα επιδεινωθούν τα προβλήματα στελέχωσης που παρουσιάζονται σε κρίσιμες μονάδες του στρατού ξηράς. Τις προηγούμενες εβδομάδες, οι στρατιωτικοί είχαν εκφράσει αντιρρήσεις για την σκοπιμότητα να προωθηθεί το μέτρο της μείωσης της θητείας –μόνο για το στρατό- στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε κατάσταση εκτός ελέγχου. «Δώστε μου 15 χιλιάδες Επαγγελματίες Οπλίτες και μειώστε αύριο τη θητεία κατά τρεις μήνες» έλεγε ανώτατος αξιωματικός του ΓΕΕΘΑ. Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας σχεδιάζει την αναπλήρωση των κενών που θα δημιουργηθούν από τη μείωση του χρόνου θητείας των οπλιτών μέσω προσλήψεων. Για το λόγο αυτό ζητά από το υπουργείο Οικονομίας πρόσθετα κονδύλια για να χρηματοδοτηθεί η πρόσληψη περίπου 4.000 Επαγγελματιών Οπλιτών (Επ.Οπ.) στο στρατό ξηράς και περίπου 4.000 ΟΒΑ (οπλίτες βραχείας ανακατάταξης) και ΕΦΥΕΣ (έφεδροι υψηλής ετοιμότητας).

Αύξηση αναβολών και κατάργηση της θητείας στο ναυτικό και την αεροπορία

Η ανακοίνωση της πρόθεσης του Πενταγώνου να μειώσει την θητεία μόνο στον στρατό, έχει αυξήσει κατακόρυφα, λένε οι πληροφορίες τον αριθμό των Ελλήνων που ζητούν και λαμβάνουν αναβολή στράτευσης, προκειμένου να καταταγούν όταν θα έχει ανακοινωθεί η εφαρμογή του εννεαμήνου. Το υπουργείο Αμυνας δεν ανακοινώνει επίσημα στοιχεία, όμως η αιμορραγία είναι τόσο μεγάλη που ανάγκασε τον κ. Μεϊμαράκη να πάρει πρόσθετα μέτρα.

Η πρώτη κίνηση ήταν η ανακοίνωση της απόφασης να μην γίνουν μετατάξεις για τις σειρές κατάταξης του Φεβρουαρίου. Δηλαδή, στην πρώτη ΕΣΣΟ του 2009, τα λεγόμενα «βύσματα» που είχαν επιλεγεί να υπηρετήσουν στο στρατό, δεν έχουν τη δυνατότητα να μεταπηδήσουν στο ναυτικό ή την αεροπορία. Η εξέλιξη αυτή τους δίνει δύο δυνατότητες. Να υπηρετήσουν κανονικά στο στρατό ή να ζητήσουν αναβολή στράτευσης. Για να περιορίσει τις –με γεωμετρική πρόοδο- αυξανόμενες αναβολές, ο κ. Μεϊμαράκης προειδοποιεί ότι εξετάζεται ακόμη και η οριστική κατάργηση –άπαξ και διά παντός- όλων των μετατάξεων.

Επιπλέον, ο υπουργός Αμυνας ανακοίνωσε ότι σκέπτεται να καταργήσει την στρατιωτική θητεία στο ναυτικό και την αεροπορία από το 2011. Με τον τρόπο αυτό ο κ. Μεϊμαράκης επιχειρεί να πειθαναγκάσει τους νέους υπόχρεους στρατιωτικής θητείας να υπηρετήσουν τώρα στον στρατό, απειλώντας ότι εάν το καθυστερήσουν δεν θα μπορούν να πάρουν μετάταξη για το ναυτικό και την αεροπορία και ότι πάντως η θητεία στα σώματα αυτά σχεδιάζεται να καταργηθεί.

Πέραν της ορθότητας που έχει το μέτρο της κατάργησης της θητείας στο ναυτικό και την αεροπορία (εάν υποθέσουμε ότι δεν πρόκειται για πυροτέχνημα), είναι προφανές ότι η συνεχώς αναβαλλόμενη μείωση της θητείας αποδεκατίζει τις ΕΣΣΟ του στρατού ξηράς. Κι αυτό διότι η προαναγγελθείσα μείωση οδηγεί τους στρατεύσιμους στην απόφαση να επιμηκύνουν τον χρόνο που λαμβάνουν αναβολή, μεταθέτοντας την κατάταξή τους για τον χρόνο που θα ισχύσει το εννεάμηνο.

Αποδεικνύεται δηλαδή ότι η μείωση της στρατιωτικής θητείας δεν είναι ένα από τα θέματα που ενδείκνυνται για πολιτική εκμετάλλευση, αφού οδηγεί στην πλήρη υποστελέχωση των μάχιμων μονάδων του στρατού κι ότι οι σχετικές αποφάσεις δεν πρέπει να προαναγγέλονται και να αναβάλλονται μονίμως, αλλά να ανακοινώνονται και να εφαρμόζονται αιφνιδιαστικά.

ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ, 22/1/2009

Προς αφαίρεση των Μουτζαχεντίν του Λαού του Ιράν από λίστα τρομοκρατών κινείται η ΕΕ

Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε καταρχήν συμφωνία για τον αποχαρακτηρισμό της ιρανικής οργάνωσης Μουτζαχεντίν του Λαού από λίστα με απαγορευμένες τρομοκρατικές οργανώσεις, σύμφωνα με διπλωμάτες.

Εκπρόσωποι των 27 κρατών-μελών κατέληξαν στη συμφωνία, την οποία θα πρέπει, ωστόσο, να εγκρίνουν και οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες.

Η κίνηση αυτή έρχεται μετά από μία σειρά αποφάσεων ευρωπαϊκών δικαστηρίων κατά της παρουσίας της οργάνωσης στη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων.

«Η συμφωνία έχει κλείσει. Η οργάνωση θα αφαιρεθεί από τη λίστα» δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης, τονίζοντας ωστόσο ότι αναμένεται η απόφαση των υπουργών Εξωτερικών.

Η οργάνωση Μουτζαχεντίν του Λαού (Μουτζαχεντίν Χαλκ) εδρεύει στη Γαλλία από το 1979, μετά την Ισλαμική Επανάσταση, και διαθέτει εντός του Ιράν ένοπλες ομάδες που δρουν κατά του ισλαμιστικού καθεστώτος των αγετολλάχ.

in.gr

Ορκίστηκε για δεύτερη φορά ο Ομπάμα, όμως, χωρίς Βίβλο!

Κι όμως, η τελετή ορκωμοσίας του νέου προέδρου των ΗΠΑ δεν ήταν τέλεια. Η τυπικότητα που επιβάλει η περίσταση ανάγκασε χθες τον Μπαράκ Ομπάμα να ορκιστεί για δεύτερη φορά!

Η ανακολουθία σε μια από τις λέξεις του όρκου που έδωσε στην επίσημη τελετή ο πρόεδρος των ΗΠΑ έγινε αιτία για να επαναληφθεί η διαδικασία. Αυτή τη φορά ο πρόεδρος του Ανώτατου Δικαστηρίου Τζον Ρόμπερτς διάβασε τον όρκο ενώπιον των δημοσιογράφων. Ο Ομπάμα αντιμετώπισε το «λάθος» μ' ένα πλατύ χαμόγελο.

Όπως ανέφερε η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου «ο Ομπάμα ορκίστηκε για δεύτερη φορά "προληπτικά" και από "υπερβολική τυπικότητα" επειδή κατά την πρώτη ορκωμοσία ο δικαστής Ρόμπερτς έκανε λάθος σε μία λέξη».

Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Ρόμπερτ Γκιμπς, επικαλούμενος τον δικηγόρο του Λευκού Οίκου, δήλωσε: «Πιστεύουμε ότι διαβάστηκε σωστά την Τρίτη αλλά ο όρκος εμφανίζεται στο ίδιο το Σύνταγμα και, από υπερβολική τυπικότητα, επειδή δεν υπήρχε ακολουθία σε μια λέξη, ο πρόεδρος του Ανώτατου Δικαστηρίου, Τζον Ρόμπερτς, τον ανέγνωσε για δεύτερη φορά».

Ωστόσο τη δεύτερη φορά δεν υπήρχε Βίβλος. "Κανείς δεν σκέφτηκε να τη φέρει και ο Ομπάμα αποφάσισε να προχωρήσει χωρίς Βίβλο", γράφουν χαρακτηριστικά οι Τάιμς του Λονδίνου.

Νομικά, δεν υπάρχει πρόβλημα. Το Σύνταγμα δεν αναφέρεται σε Βίβλο. Μάλιστα, σύμφωνα με το Σύνταγμα- σημειώνουν οι Los Angeles Times-, ο Ομπάμα έγινε πρόεδρος μόλις λίγα λεπτά πριν βάλει το χέρι του πάνω στη Βίβλο, που είχε χρησιμοποιηθεί και από τον Αβραάμ Λίνκολν το 1861.

Πολιτικά, όμως, η απουσία του ιερού βιβλίου ίσως αποδειχτεί αγκάθι για τον νέο πρόεδρο αφού οι πλέον αφοσιωμένοι υποστηρικτές του ασκούν με πιστή ευλάβια τα θρησκευτικά τους καθήκοντα.

Δεν έχει γίνει σαφές αν αναμενόταν από τον Ρόμπερτς να φέρει μαζί του τη Βίβλο.

"Είστε έτοιμος για τον όρκο;", ρώτησε ο δικαστής.

"Ναι, είμαι", απάντησε ο Ομπάμα και ζήτησε "αυτή τη φορά η διαδικασία να πραγματοποιηθεί πολύ αργά".

Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Νομικής του Γέιλ Άχιλ Ριντ Αμαρ, τουλάχιστον δύο πρόεδροι των Ην.Πολιτειών ορκίστηκαν στο παρελθόν δύο φορές, ο Κάλβιν Κούλιτζ (διετέλεσε πρόεδρος από το 1923 ως το 1929) και ο Τσέστερ Α. Άρθουρ. (διετέλεσε πρόεδρος από το 1881 ως το 1885).

ΤΑ ΝΕΑ, 22/1/2009

Στα υψηλά τριακονταετίας η ανεργία στην Κίνα

Bloomberg

Αντιμέτωπη με το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας της τελευταίας 30ετίας φέρνει την Κίνα η συρρίκνωση των εξαγωγών και η επιβράδυνση της οικονομίας. Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοινώθηκαν χθες από το υπουργείο Ανθρωπίνων Πόρων και Κοινωνικής Ασφάλισης, ο επίσημος δείκτης για τις αστικές περιοχές εκτινάχθηκε στα υψηλά πενταετίας το τρίμηνο που έληξε τον Δεκέμβριο, φθάνοντας το 4,2%. Μόλις τρεις μήνες νωρίτερα ανερχόταν στο 4%, όπως και στα τέλη του 2007. Ο αριθμός των επισήμως ανέργων στις πόλεις αυξήθηκε κατά 560.000, στα 8,86 εκατομμύρια άτομα. Η κυβέρνηση θέτει πλέον στόχο για φέτος το 4,6%, που αν επαληθευθεί, θα είναι το ανώτατο επίπεδο από το 1980 για την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Ηδη από προχθές, ο πρωθυπουργός της χώρας, Βεν Ζιαμπάο, παραδεχόταν ότι η κυβέρνηση οφείλει να κάνει περισσότερα για να διαφυλάξει την κοινωνική σταθερότητα εν όψει «πολύ απαισιόδοξων» προοπτικών για την απασχόληση. Ο κ. Βεν ομολόγησε χθες ότι η Κίνα αντιμετωπίζει φέτος τις μεγαλύτερες προκλήσεις από την αρχή του αιώνα και η κυβέρνηση οφείλει να ενεργήσει τάχιστα για την αντιστροφή της οικονομικής επιβράδυνσης. Αναλυτές περιγράφουν πιο γλαφυρά την κατάσταση, τονίζοντας ότι «η κινεζική ανάπτυξη βούλιαξε τους τελευταίους μήνες και για πολλούς μοιάζει ήδη με ύφεση». Είναι γεγονός ότι ο επίσημος δείκτης υποβαθμίζει το ύψος της ανεργίας, καθώς δεν συμπεριλαμβάνει τους ανεπίσημα ανέργους, μεταξύ των οποίων οι μετανάστες. Η υπό κρατική αιγίδα Κινεζική Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών υπολογίζει τον γενικότερο δείκτη ίσως και υψηλότερα από 9,4%. Και ανεξάρτητη έρευνα της αστικής ανεργίας από το υπουργείο Εργασίας τον τοποθετεί κατά μία ποσοστιαία μονάδα υψηλότερα από εκείνον του υπουργείου Κοινωνικής Ασφάλισης, σταθερά από το 2005.

Οικονομολόγοι του πρακτορείου Bloomberg εκτιμούν ότι η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας διαμορφώθηκε το περασμένο τρίμηνο στο 6,8%, κινούμενη με τους βραδύτερους ρυθμούς της τελευταίας επταετίας. Σχετικά στοιχεία θα δοθούν στη δημοσιότητα αυτή την εβδομάδα. Αναλυτής της Citigroup θεωρεί ότι «το εργατικό δυναμικό που απασχολείται στις εξαγωγές θα δεχθεί σοβαρό πλήγμα με τη συρρίκνωσή τους φέτος. Και η κυβέρνηση ενδεχομένως να μην είναι σε θέση να εκπληρώσει τον στόχο της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας». Ο στόχος αυτός αφορά τη δημιουργία 9 εκατομμυρίων νέων θέσεων εργασίας εντός του 2009, σύμφωνα με το υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλισης. Βάσει των ίδιων στοιχείων, ο αριθμός των θέσεων που δημιουργήθηκαν το 2008 στις πόλεις ανήλθε στα 11,13 εκατομμύρια.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Is Barack Obama really President of the United States?

After all that fuss, is it possible that Barack Obama is not actually President of the United States?

It's a question being asked by constitutional experts - not to mention Fox News pundits and bloggers - after the man generally considered the finest orator of his generation fluffed his lines while reciting the oath of office on Capitol Hill yesterday.

Actually, the blame may well lie with John Roberts, the Chief Justice, whose job it was to guide Mr Obama through the 35-word oath prescribed by the constitution and decided to do it from memory in front of a live crowd of around 2 million people and a further billion or so following via television.

Interrupted by Mr Obama right at the start of the oath, Mr Roberts misplaced a single word so that the former Illinois senator vowed to "execute the Office of President of the United States faithfully" instead of, as he was meant to, "execute faithfully the Office of President of the United States".

According to Jack Beermann, a constitutional law scholar at Boston University, that single slip might be enough to invalidate Mr Obama's oath and he should take it again to be sure.

"It would take him 30 seconds, he can do it in private, it's not a big deal, and he ought to do it just to be safe," Mr Beermann told the San Francisco Chronicle. "It's an open question whether he's president until he takes the proper oath."

Other experts disagreed, pointing out that under the 20th Amendment of the Constitution Mr Obama automatically become president at noon on January 20th, a few minutes before he was sworn in.

Jeffrey Rosen, a constitutional law expert and professor at George Washington University in Washington, said that stumbling over the oath has "no impact".

"News flash: he's President," he said.

"Lots of people have flubbed the oath, perhaps most memorably Chief Justice (William Howard) Taft, who sort of riffed and then made up his own" when he was swearing in Herbert Hoover, Professor Rosen said.

Where the oath calls on the president to "preserve, protect, and defend" the constitution, Chief Justice Taft said "preserve, maintain and defend" - injecting an entirely new word instead of just mangling up the order.

As the San Francisco Chronicle's politics blog noted, however, Mr Obama was one of just 22 senators who voted against confirming Mr Roberts "and now becomes the first president sworn in, or not, by a justice he voted against".

What they said:

Roberts: Are you prepared to take the oath, Senator?

Obama: I am.

Roberts: I, Barack Hussein Obama...

Obama: I, Barack...

Roberts: ... do solemnly swear...

Obama: I, Barack Hussein Obama, do solemnly swear...

Roberts: ... that I will execute the office of president to the United States faithfully...

Obama: ... that I will execute...

Ropberts: ... faithfully the office of president of the United States...

Obama: ... the office of president of the United States faithfully...

Roberts: ... and will to the best of my ability...

Obama: ... and will to the best of my ability...

Roberts: ... preserve, protect and defend the Constitution of the United States.

Obama: ... preserve, protect and defend the Constitution of the United States.

Roberts: So help you God?

Obama: So help me God.

Roberts: Congratulations, Mr. President.

ΠΗΓΗ

Τέλος στο ενεργειακό φλερτ με τους Ρώσους (;)

Των Δ. Γ. Παπαδοκωστόπουλου, Χ. Φλουδόπουλου

Το πρόβλημα που δημιουργήθηκε με το φυσικό αέριο φαίνεται ότι τερματίζει το έντονο ελληνορωσικό ειδύλλιο, καθώς αναδείχτηκαν μια σειρά από σοβαρές αδυναμίες στον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας. Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι στην κυβέρνηση εξετάζουν τώρα περισσότερο ψύχραιμα τις στενές ενεργειακές σχέσεις με τη Μόσχα και αναζητούν τρόπους απεγκλωβισμού.

Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι ο υπουργός Ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης θα κληθεί να ισορροπήσει το ελληνικό ενεργειακό ισοζύγιο και να καλλιεργήσει εκ νέου τις σχέσεις με τις ΗΠΑ στο συγκεκριμένο θέμα.

Πρώτος στόχος, λένε οι αρμόδιοι, είναι η χώρα να διασφαλίσει τον απρόσκοπτο ενεργειακό της εφοδιασμό. Η εντύπωση που είχε καλλιεργηθεί αρχικά, με τα τρία ταξίδια του Κώστα Καραμανλή στην Μόσχα (μετά το 2004), ήταν ότι η χώρα μας θα αποκτούσε ενεργειακή επάρκεια. Ταυτόχρονα θα στελνόταν και ένα μήνυμα στις ΗΠΑ, που φανερά ευνοούν την Τουρκία και τα Σκόπια στις διεκδικήσεις τους σε βάρος της χώρας μας.

Η Ελλάδα διέγνωσε, και ορθώς, στο άνοιγμα προς τη Ρωσία, τη δυνατότητα να διευρύνει τις επιλογές της σε θέματα τόσο ενεργειακής όσο και εξωτερικής πολιτικής. Οι εξελίξεις που οφείλονται στη σύγκρουση Ρωσίας και Ουκρανίας, αλλάζουν μεσοπρόθεσμα τα ελληνικά σχέδια και αναγκάζουν τον Κώστα Καραμανλή να αναθεωρήσει την ενεργειακή πολιτική της χώρας.

Δυσαρέσκεια

Ασφαλείς πληροφορίες φέρουν τον πρωθυπουργό δυσαρεστημένο με τους δύο πρώην υπουργούς Ανάπτυξης Δημήτρη Σιούφα και Χρήστο Φώλια, οι οποίοι, όπως λέγεται, προωθούσαν τη συγκεκριμένη πολιτική, χωρίς την πρόνοια να λάβουν τα αναγκαία μέτρα εξασφάλισης. Ούτε μπορεί να θεωρηθεί δικαιολογία ότι τα ίδια προβλήματα, αντιμετωπίζουν σήμερα και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Η Ελλάδα δυστυχώς δεν συνορεύει με ευρωπαϊκά έθνη και, το κυριότερο, συνεχίζει να έχει μεγάλα εθνικά θέματα ανοιχτά σαν πυορροούσες πληγές.

Μετ’ εμποδίων τα σχέδια για τον South Stream λόγω κρίσης

ΕΙΧΕ χαρακτηριστεί, κατά κύριο λόγο από την Ουάσιγκτον, αγωγός υπερβολικού κόστους που δεν μπορεί να λειτουργήσει με όρους αγοράς. Η απόφαση για την κατασκευή του ελήφθη τον Ιούνιο 2007 από τη Gazprom και την ιταλική Eni, όταν είχε καταστεί σαφές στη ρωσική πλευρά ότι θα αποκλειόταν η πρόσβαση τρίτων στον αγωγό ITGI.

Έτσι, προκειμένου η Ρωσία να αποκτήσει πρόσβαση στην Ε.Ε. παρακάμπτοντας την Ουκρανία, σχεδίασε τον αγωγό χωρητικότητας 31 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως, ο οποίος θα διέρχεται υποθαλάσσια από τη Μαύρη Θάλασσα, καταλήγοντας στη Βουλγαρία και από εκεί θα ακολουθεί δύο διαδρομές προς βορρά και προς νότο, διατρέχοντας συνολικά επτά χώρες (Βουλγαρία, Σερβία, Σλοβενία, Ιταλία, Ουγγαρία. Ελλάδα, Ιταλία). Η συμμετοχή της Ελλάδας στο έργο επισφραγίστηκε μετά από διαβουλεύσεις και διμερείς επαφές, στις 29 Απριλίου 2008, όταν υπεγράφη στη Μόσχα, παρουσία του Β. Πούτιν και του Κ. Καραμανλή η διμερής συμφωνία από τους υπουργούς Χ. Φώλια και Β. Κριστένκο.

Σήμερα ο South Stream βρίσκεται αντιμέτωπος με τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση· όπως είχε εξαγγελθεί από ρωσικής πλευράς, το έργο κόστους 14 δισ. δολαρίων θα χρηματοδοτηθεί από ίδια κεφάλαια, χωρίς την προσφυγή στο δανεισμό από δυτικές τράπεζες. Βεβαίως οι εξαγγελίες αυτές είχαν γίνει με τη Gazprom να προβλέπει τιμή 250 δολ. το βαρέλι για το πετρέλαιο. Μετά την κατακόρυφη πτώση της τιμής του πετρελαίου, τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Δεν λείπουν εκείνοι που υποστηρίζουν ότι μια από τις αιτίες για τη διένεξη μεταξύ Μόσχας-Κιέβου, είναι ακριβώς η ανάγκη της πρώτης για ζεστό χρήμα.

Η επανεξέταση των συμβολαίων με τη Μόσχα και ο ανταγωνισμός των τεσσάρων αγωγών

Η ΜΙΑ μετά την άλλη, οι ευρωπαϊκές χώρες που βρέθηκαν στη δίνη του κυκλώνα της αντιπαράθεσης Μόσχας - Κιέβου, αναθεωρούν την ενεργειακή πολιτική τους, στοχεύοντας στην κατά το δυνατό μεγαλύτερη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας φυσικού αερίου.

«Ευνοημένη» από τις εξελίξεις εμφανίζεται η Ουάσιγκτον, η οποία βλέπει τις πρόσφατες ενεργειακές παραινέσεις της να δικαιώνονται πανηγυρικά, την ίδια στιγμή που η αξιοπιστία του ρωσικού μονοπωλιακού κολοσσού Gazprom βρίσκεται στο ναδίρ.

Οι ανάγκες

Στο δυτικό Τύπο πολλαπλασιάζονται οι φωνές που θέτουν θέμα διαφάνειας στη διακίνηση του ρωσικού φυσικού αερίου, καθώς στα συμβόλαια προμήθειας πολλών χωρών εμπλέκονται ενδιάμεσες εταιρείες και τοπικοί ολιγάρχες με αδιευκρίνιστο «υπόβαθρο».

Σήμερα το ένα τέταρτο των αναγκών της Ευρώπης σε φυσικό αέριο καλύπτεται από τη Ρωσία. Από αυτές τις ποσότητες περίπου το 80% έρχεται μέσω Ουκρανίας, με αποτέλεσμα η κρίση να έχει προκαλέσει προβλήματα σε 12 ευρωπαϊκές χώρες. Ήδη η Βουλγαρία εμφανίζεται να επανεξετάζει συνολικά τους ενεργειακούς δεσμούς της με τη Ρωσία. Στην κατεύθυνση αναθεώρησης της ενεργειακής πολιτικής της Ε.Ε. απέναντι στη Μόσχα, εξάλλου, θεωρείται ότι κινήθηκαν και οι δηλώσεις του Μ. Μπαρόζο, ο οποίος παρακίνησε τις χώρες που υπέστησαν ζημιές να διεκδικήσουν αποζημιώσεις από τα εμπλεκόμενα μέρη (Gazprom - Naftogaz).

Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, οι τελευταίες εξελίξεις κατέστησαν εκ νέου επίκαιρες τις τοποθετήσεις του Αμερικανού βοηθού υφυπουργού Εξωτερικών Ματ Μπράιζα, ο οποίος κατ’ επανάληψη είχε υπογραμμίσει τη σημασία της διαφοροποίησης των πηγών προμήθειας αερίου. Οι τοποθετήσεις αυτές είχαν ως σημείο αναφοράς τη γεωπολιτική διαμάχη των αγωγών, με επίκεντρο τον περίφημο νότιο διάδρομο (South Corridor) που ενώνει τα πλούσια κοιτάσματα της Κασπίας με τις καταναλώτριες χώρες της Ε.Ε.

Η Κασπία εκτιμάται ότι διαθέτει τα πλουσιότερα κοιτάσματα φυσικού αερίου στον κόσμο, περί τα 82 τρισ. κυβικά μέτρα. Σήμερα, ωστόσο, τα άμεσα εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα είναι κατά πολύ μικρότερα, με αποτέλεσμα ο ανταγωνισμός των αγωγών να εκτείνεται εκτός από την κατανάλωση και στην προμήθεια.

Στο νότιο διάδρομο, διαγκωνίζονται τουλάχιστον τέσσερα ανταγωνιστικά project, που αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εμβρυακό στάδιο: ο γνωστός ρωσικός South Stream, ο πολυεθνικός Nabucco, o τουρκοελληνοϊταλικός ITGI και ο αγωγός TAP, συμφερόντων της ελβετικής EGL και της νορβηγικής Statoil.

● Nabucco: Μπορεί ο συγκεκριμένος αγωγός να είναι σαφώς πιο οικονομικός, καθώς το προβλεπόμενο κόστος κατασκευής του είναι κατά περίπου 50% μικρότερο του South Stream (7,6 δισ. δολάρια), εντούτοις οι εμπνευστές του συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Το πιο σοβαρό: η εξασφάλιση των συμφωνιών διέλευσης transit, αλλά και η διασφάλιση των απαραίτητων ποσοτήτων αερίου, που θα τροφοδοτήσουν τον αγωγό. Με ετήσια χωρητικότητα 31 δισ. κυβικά, ο Nabucco είναι το project που θα υλοποιηθεί από κονσόρτσιουμ έξι εταιρειών: της γερμανικής RWE, της ουγγρικής Mol, της ρουμανικής Transgaz, της βουλγαρικής Bulgargaz και της τουρκικής Botas. Ο Nabucco επιδιώκει να εξασφαλίσει αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο ωστόσο σήμερα διαθέτει άμεσα εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα της τάξης των 15 έως 20 δισ. κυβικών ετησίως.

● ITGI: Πρόκειται για τον πιο προχωρημένο αγωγό καθώς το ένα τρίτο του project βρίσκεται ήδη σε λειτουργία (ελληνοτουρκικός αγωγός). Η διακρατική συμφωνία για την υλοποίηση του έργου ετήσιας χωρητικότητας 11,5 δισ. κυβικών, υπεγράφη στη Ρώμη τον Ιούλιο του 2007 από τους υπουργούς Δ. Σιούφα, Π. Μπερσάνι και Μ. Γκιουλέρ. Το μεγάλο πλεονέκτημα του αγωγού είναι ότι έχουν ήδη υπογραφεί οι απαραίτητες διακρατικές συμφωνίες και οι συμφωνίες διέλευσης (απομένει η επικύρωση από την Τουρκία).

ΙΣΟΤΙΜΙΑ, 17/1/2009

Επιβεβαιώνεται εμμέσως από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Βαγγέλη Αντώναρο η αποκάλυψη της «Ι» ότι τερματίζεται το έντονο ενεργειακό φλερτ της χώρας μας με την Ρωσία, ύστερα από το πρόβλημα τροφοδοσίας με φυσικό αέριο που προέκυψε το τελευταίο διάστημα.

Κληθείς σήμερα να απαντήσει στο ερώτημα αν είναι στις προθέσεις της κυβέρνησης η επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας με τους Ρώσους, είπε ότι οι «διαπραγματεύσεις είναι σε εξέλιξη και είναι πολύ πρόωρο αυτή τη στιγμή να τοποθετηθεί κανείς γι' αυτά τα θέματα».

Μετά το κλείσιμο της στρόφιγγας του φυσικού αερίου, από Ρωσία και Ουκρανία, η κυβέρνηση αποφάσισε να επαναξιολογήσει τη στρατηγική απόφαση της, για μεγάλο οικονομικό-ενεργειακό άνοιγμα στην Μόσχα.

Η στροφή αυτή γίνεται για δυο λόγους. Πρώτον γιατί αποδεικνύεται στην πράξη ότι ο ενεργειακός κολοσσός Gazprom δεν είναι αξιόπιστος συνομιλητής, ενώ παράλληλα υπάρχουν πολλές σκιές, αναφορικά με το ζήτημα της διαφάνειας στη διακίνηση του ρωσικού φυσικού αερίου.

Δεύτερον γιατί η κυβέρνηση διαπίστωσε ότι το «φλερτ» με τη Ρωσία έχει πολιτικό κόστος καθώς οι ΗΠΑ δυσαρεστήθηκαν από τη συγκεκριμένη στροφή.

Το κυβερνητικό επιτελείο εκτιμά ότι η κλιμακούμενη ένταση με την Τουρκία αλλά και η προκλητικά αδιάλλακτη στάση των Σκοπίων δεν είναι τυχαία γεγονότα. Αντίθετα λέγεται ότι είναι υπό τις ευλογίες των ΗΠΑ που με αυτόν τον τρόπο θέλησαν να στείλουν τα δικά τους μηνύματα στην χώρα μας.

Τέλος, εκτιμήθηκε ότι από αυτή την υπόθεση δέχθηκε πλήγμα και το γόητρο του πρωθυπουργού καθώς ο Κώστας Καραμανλής πραγματοποίησε τρία ταξίδια στη Μόσχα και το αποτέλεσμα δεν δικαίωσε τις ελληνικές προσδοκίες.

ΙΣΟΤΙΜΙΑ, 19/1/2009